Quy hoạch tổng hợp các lưu vực sông nhằm nâng cao giá trị cảnh quan; hoạt động quản lý, khai thác, sử dụng tài nguyên nước được thực hiện theo phương thức trực tuyến trên cơ sở quản trị thông minh.
Chiều 9/1, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã chính thức công bố “Quy hoạch tổng hợp lưu vực sông thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050” đối với 3 lưu vực sông, bao gồm: Sông Mã, sông Hương và sông Đồng Nai.
Thông tin tại hội nghị công bố các quy hoạch tổng hợp lưu vực sông trên, đại diện Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết mục tiêu của việc lập quy hoạch các lưu vực sông trên, nhằm bảo đảm an ninh nguồn nước trên lưu vực sông và toàn vùng quy hoạch; tích trữ, điều hòa, phân phối tài nguyên nước một cách công bằng, hợp lý, khai thác, sử dụng tiết kiệm, hiệu quả nguồn nước gắn với bảo vệ, phát triển bền vững tài nguyên nước nhằm đáp ứng nhu cầu nước cho dân sinh, phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, bảo vệ môi trường, bảo tồn hệ sinh thái.
Quy hoạch cũng nhằm bảo vệ tài nguyên nước, phòng chống suy thoái, cạn kiệt, ô nhiễm nguồn nước và tác hại do nước gây ra, có lộ trình phục hồi nguồn nước bị suy thoái, cạn kiệt, ô nhiễm, đáp ứng yêu cầu quản lý tổng hợp tài nguyên nước theo lưu vực sông và thích ứng với biến đổi khí hậu. Đặc biệt, các quy hoạch trên được kỳ vọng sẽ từng bước thực hiện mục tiêu chuyển đổi số quốc gia trên cơ sở xây dựng, vận hành hệ thống thông tin, dữ liệu tài nguyên nước, bảo đảm kết nối với hệ thống thông tin tài nguyên môi trường và các ngành có khai thác, sử dụng nước. Trong đó, theo Quy hoạch tổng hợp lưu vực sông Mã thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050, phạm vi lập quy hoạch gồm toàn bộ diện tích lưu vực sông Mã nằm trong lãnh thổ Việt Nam thuộc địa giới hành chính các tỉnh Điện Biên, Sơn La, Hoà Bình, Thanh Hóa và Nghệ An với tổng diện tích 17.653 km2; chia thành 8 tiểu vùng quy hoạch.
Quy hoạch tổng hợp lưu vực sông Mã đặt ra mục tiêu đến năm 2030 sẽ đạt được một số chỉ tiêu cơ bản như: 60% các vị trí duy trì dòng chảy tối thiểu trên sông được giám sát, có lộ trình giám sát tự động, trực tuyến phù hợp; 100% các nguồn nước liên tỉnh được công bố khả năng tiếp nhận nước thải, sức chịu tải; 100% hồ, ao có chức năng điều hòa, có giá trị cao về đa dạng sinh học, lịch sử, văn hóa, tín ngưỡng không được san lấp được công bố và quản lý chặt chẽ…
Tầm nhìn đến năm 2050, tại lưu vực sông Mã sẽ phòng, chống sạt, lở bờ sông, suối có hiệu quả; kiểm soát được cao độ đáy sông, hoạt động khai thác cát, sỏi lòng sông; bố trí lại dân cư ven sông và các biện pháp khác để từng bước nâng cao giá trị cảnh quan ven sông; kiểm soát được ngập úng do mưa, lũ thông qua các biện pháp phi công trình, công trình trữ nước tại vùng ngập, vùng trũng.
Đối với lưu vực sông Hương, quy hoạch xác định phạm vi lập quy hoạch gồm toàn bộ diện tích lưu vực sông này và vùng phụ cận thuộc địa giới hành chính tỉnh Thừa Thiên – Huế và thành phố Đà Nẵng, với tổng diện tích 4.648 km2.
Quy hoạch tổng hợp lưu vực sông Hương đặt ra mục tiêu đến năm 2030 sẽ đạt được một số chỉ tiêu chính như: 100% các vị trí duy trì dòng chảy tối thiểu trên sông được giám sát, có lộ trình giám sát tự động, trực tuyến phù hợp; 100% các nguồn nước liên tỉnh được công bố khả năng tiếp nhận nước thải, sức chịu tải; 100% công trình khai thác, sử dụng nước được giám sát vận hành và kết nối hệ thống theo quy định; 100% hồ, ao, kênh, rạch có chức năng điều hòa, có giá trị cao về đa dạng sinh học, lịch sử, văn hóa không được san lấp được công bố và quản lý chặt chẽ.
Tầm nhìn đến năm 2050, tại lưu vực sông Hương sẽ phòng, chống sạt, lở bờ sông, suối có hiệu quả; kiểm soát được cao độ đáy sông, hoạt động khai thác cát, sỏi lòng sông; bố trí lại dân cư ven sông và các biện pháp khác để từng bước nâng cao giá trị cảnh quan ven sông; hoạt động quản lý, khai thác, sử dụng, bảo vệ tài nguyên nước được thực hiện theo phương thức trực tuyến trên cơ sở quản trị thông minh.
Tương tự, đối với lưu vực sông Đồng Nai, quy hoạch xác định phạm vi lập quy hoạch gồm diện tích lưu vực sông này thuộc địa giới hành chính Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh Đồng Nai, Bình Dương, Bình Phước, Tây Ninh, Bà Rịa – Vũng Tàu, Đắk Nông, Lâm Đồng và phần diện tích các tỉnh Ninh Thuận, Bình Thuận.
Quy hoạch tổng hợp lưu vực sông Đồng Nai đặt ra mục tiêu đến năm 2030 sẽ đạt được một số chỉ tiêu chính như: 100% các nguồn nước liên tỉnh được công bố khả năng tiếp nhận nước thải, sức chịu tải; 80% công trình khai thác, sử dụng nước được giám sát vận hành và kết nối hệ thống theo quy định; 70% hồ, ao, kênh, rạch có chức năng điều hòa, có giá trị cao về đa dạng sinh học, lịch sử, văn hóa, tín ngưỡng không được san lấp được công bố và quản lý, bảo vệ.
Tầm nhìn đến năm 2050, tại lưu vực sông Đồng Nai sẽ kiểm soát được ngập úng do triều cường, do mưa, lũ thông qua các biện pháp phi công trình, công trình trữ nước tại vùng ngập, vùng trũng; phục hồi các khu vực bị suy giảm mực nước dưới đất quá mức, các dòng sông, kênh, rạch bị suy thoái, cạn kiệt, ô nhiễm nghiêm trọng.
