Các loài lưỡng cư trên Trái đất – từ loài ếch gai nhọn đến loài cóc khổng lồ Tây Phi và kỳ nhông lửa – đang bị đẩy đến gần bờ vực do môi trường sống bị phá hủy, bệnh tật và biến đổi khí hậu, với 41% trong số đó loài hiện đang bị đe dọa tuyệt chủng. Đó là những phát hiện trong một đánh giá toàn cầu mới được các nhà bảo tồn công bố hôm thứ Tư (4/10) về 8.011 loài lưỡng cư – động vật có xương sống sống ở cả môi trường sống dưới nước và trên cạn.
Theo dữ liệu cập nhật, tình trạng của các loài lưỡng cư trên thế giới hiện còn nghiêm trọng hơn so với thời điểm đánh giá đầu tiên vào năm 2004, khi 39% loài bị đe dọa.
Các hoạt động của con người và biến đổi khí hậu đã làm đảo lộn sự cân bằng mong manh của hành tinh chúng ta, gây tổn hại cho hệ động vật và thực vật. Động vật lưỡng cư đang ở trong tình trạng tồi tệ nhất trong số các loài động vật có xương sống – với 27% động vật có vú, 21% loài bò sát và 13% loài chim được phát hiện có nguy cơ tuyệt chủng trong các đánh giá riêng biệt.
Việc đánh giá động vật lưỡng cư có sự hợp tác trên toàn thế giới của hơn 1.000 chuyên gia. Việc tìm thấy một loài bị đe dọa tuyệt chủng có nghĩa là loài đó đã được đánh giá là “cực kỳ nguy cấp”, “có nguy cơ tuyệt chủng” hoặc “dễ bị tổn thương” trong “danh sách đỏ” của các loài bị đe dọa của Liên minh Quốc tế (IUCN), cơ quan toàn cầu về động vật hoang dã nguy cơ tuyệt chủng.
Nhà bảo tồn Jennifer Luedtke thuộc tổ chức phi lợi nhuận toàn cầu Re:wild có trụ sở tại Texas, đồng điều phối viên của tổ chức bảo tồn, cho biết: “Phần lớn, việc xác định các khu vực được bảo vệ và lập kế hoạch bảo tồn đều hướng tới nhu cầu của các loài động vật có vú và chim. Động vật lưỡng cư đang rơi vào tình trạng khó khăn”.
Động vật lưỡng cư xuất hiện lần đầu tiên cách đây hơn 300 triệu năm. Ba bộ lưỡng cư còn tồn tại đến ngày nay: kỳ nhông (60% bị đe dọa tuyệt chủng); ếch và cóc (39%); và giun không có chi và giun ngoằn ngoèo (16%). Nghiên cứu cho thấy kể từ năm 2004, 306 loài đã tiến gần đến tuyệt chủng.
Các nhà nghiên cứu đã xác định được 4 loài lưỡng cư – một loài ếch từ Úc, một loài ếch từ Guatemala, một loài kỳ nhông từ Guatemala và một loài cóc từ Costa Rica – đã biến mất kể từ năm 2004. Họ cũng liệt kê 185 loài “có thể đã tuyệt chủng” và không có quần thể nào còn sống sót.
Sự phá hủy và suy thoái môi trường sống, chủ yếu do hoạt động chăn nuôi và trồng trọt gây ra, vẫn là mối nguy hiểm phổ biến nhất, ảnh hưởng đến 93% các loài lưỡng cư bị đe dọa. Nhưng các nhà nghiên cứu nhận thấy tỷ lệ ngày càng tăng của các loài đang bị đe dọa bởi bệnh tật và biến đổi khí hậu.
Nghiên cứu cũng trích dẫn các mối đe dọa đang diễn ra từ việc buôn bán động vật và săn bắt con người để làm thực phẩm.
Nơi tập trung nhiều loài lưỡng cư bị đe dọa nhất được phát hiện là ở các đảo Caribe, Mexico và Trung Mỹ, vùng nhiệt đới Andes, Ấn Độ, Sri Lanka, Cameroon, Nigeria và Madagascar.
