Ngày 24/7, Hội nghị thượng đỉnh của Liên hợp quốc (LHQ) về hệ thống lương thực đã khai mạc tại thủ đô Rome của Italy.
Hội nghị dự kiến kéo dài 3 ngày, trong đó tập trung thảo luận biện pháp giải quyết những vấn đề mà hệ thống lương thực toàn cầu đang đối mặt, bao gồm việc hàng triệu người lâm vào cảnh đói, hàng tỷ người khác đang mắc các bệnh thừa cân và béo phì, trong khi tình trạng lãng phí thực phẩm tiếp tục là thách thức lớn.
Hội nghị thượng đỉnh quy tụ đại diện từ 3 cơ quan lương thực của LHQ có trụ sở chính tại Rome, gồm Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp (FAO), Quỹ Phát triển Nông nghiệp Quốc tế (IFAD) và Chương trình Lương thực Thế giới (WFP), cùng các nguyên thủ quốc gia, đại diện chính phủ và các đại biểu. Hội nghị diễn ra trong bối cảnh tình trạng mất an ninh lương thực ngày càng gia tăng trên khắp thế giới, với nguy cơ nhiều người có thể bị đói dai dẳng.
Phát biểu khai mạc hội nghị, Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres cho biết các hệ thống lương thực toàn cầu đang bị mất cân bằng khiến hàng tỷ người phải trả giá, bất chấp thực tế thế giới hiện nay đã phát triển hiện đại và dư dả về vật chất. Ông trích dẫn các số liệu cho thấy hơn 780 triệu người trên khắp thế giới đang trong tình trạng thiếu lương thực, trong khi khoảng 30% lương thực trên thế giới vẫn bị lãng phí hoặc thất thoát. Tổng Thư ký LHQ nêu thực trạng khoảng 462 triệu người trên thế giới bị suy dinh dưỡng, trong khi khoảng 2 tỷ người bị thừa cân hoặc béo phì.
Hệ thống thực phẩm được định nghĩa bao gồm tất cả các hoạt động liên quan đến sản xuất, chế biến, vận chuyển và tiêu thụ thực phẩm. Việc duy trì hệ thống một cách bền vững, hiệu quả và công bằng hơn là một nhiệm vụ phức tạp. Hệ thống thực phẩm có mối liên quan đến nhiều lĩnh vực và tác nhân, dễ bị ảnh hưởng bởi các xu hướng khác nhau như đô thị hóa, biến đổi khí hậu, công nghệ và chính sách của chính phủ.
Theo WFP, những cú sốc về thời tiết, đại dịch COVID-19 và các cuộc xung đột, trong đó có xung đột Nga – Ukraine đã góp phần đẩy số người phải đối mặt với nạn đói lên tới 122 triệu người kể từ năm 2019. Trong một báo cáo hồi đầu tháng này, WFP ước tính khoảng 691-783 triệu người phải đối mặt với nạn đói trong năm 2022, trung bình ở mức 735 triệu người.
Trong khi đó, IFAD trích dẫn số liệu cho thấy, kinh phí cho hoạt động kinh tế và xã hội hằng năm dư thừa đến 12.000 tỷ USD, so với mức “10.000 tỷ USD doanh thu từ ngành công nghiệp thực phẩm toàn cầu hoặc 700 tỷ USD trợ cấp nông nghiệp của các nước giàu”. Tổng Thư ký Guterres cho biết các hoạt động không bền vững trong sản xuất, đóng gói và tiêu thụ thực phẩm cũng đang thúc đẩy biến đổi khí hậu do các hoạt động này “chiếm 1/3 tổng lượng khí thải nhà kính, tiêu hao 70% lượng nước ngọt của thế giới và làm mất đa dạng sinh học ở quy mô lớn”.
FAO đã đưa ra khuyến nghị, cho rằng cần nhiều hơn “một sự chuyển đổi căn bản trong cách thức sản xuất, chế biến, kinh doanh và tiêu thụ thực phẩm” để đáp ứng nhu cầu về lương thực trong bối cảnh dân số thế giới ngày càng tăng. Theo đó, Tổng Thư ký Guterres kêu gọi nỗ lực tài trợ ít nhất 500 tỷ USD/năm để giúp các nước nghèo mở rộng quy mô tài chính dài hạn nhằm đầu tư vào các hệ thống thực phẩm hiệu suất cao hơn.
