Sáng kiến Hệ thống Cảnh báo Sớm Rủi ro Khí hậu (CREWS) được áp dụng vào năm 2022 đã giúp bảo vệ tốt hơn khoảng 111 triệu người trước các nguy cơ liên quan đến khí hậu.
Theo Báo cáo thường niên năm 2022 của CREWS, thêm 282 triệu người ở các nước kém phát triển nhất (LDC) và các quốc đảo nhỏ đang phát triển (SIDS) sẽ được bảo vệ bởi các dịch vụ thời tiết và khí hậu tốt hơn trong vài năm tới.
Sáng kiến CREWS giúp cứu sống, tạo sinh kế và bảo vệ tài sản
Báo cáo thường niên có tựa đề “Đưa ra cảnh báo sớm cho mọi người” chỉ ra cách sáng kiến này giúp cứu sống, tạo sinh kế và bảo vệ tài sản ở các quốc gia dễ bị tổn thương nhất trên thế giới bằng cách xây dựng khả năng phục hồi trước các mối nguy hiểm như hạn hán, lũ lụt, bão cát, bụi và lũ lụt ven biển.
CREWS là hệ thống đóng góp chính cho sáng kiến Cảnh báo sớm cho tất cả (EW4All) do Tổng thư ký Liên Hợp Quốc, Antonio Guterres khởi xướng, người muốn đảm bảo mọi người trên Trái đất đều được bảo vệ bởi các hệ thống cảnh báo sớm vào năm 2027.
“Sáng kiến CREWS là chìa khóa thành công của “cảnh báo sớm cho tất cả” vì sáng kiến này thể hiện cách tiếp cận lấy con người làm trung tâm, ưu tiên sự tham gia của cộng đồng, đồng thời giúp chuyển đổi và nâng cao các dịch vụ cảnh báo và khí tượng, năng lực của con người và hành động cuối cùng. Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) cam kết tăng cường khả năng phục hồi và thích ứng với khí hậu thông qua CREWS và cải thiện thông tin cơ bản về thời tiết và khí hậu toàn cầu thông qua Cơ quan tài trợ cho các hệ thống quan trắc (SOFF)”, ông Petteri Taalas, Tổng thư ký của WMO, đối tác thực hiện của CREWS cho biết.
Các hệ thống cảnh báo sớm là một cách đã được chứng minh để bảo vệ cuộc sống và sinh kế trước các hiểm họa khí hậu, nguyên nhân gây ra 90% các hiện tượng thời tiết cực đoan và đang gia tăng do hậu quả trực tiếp của biến đổi khí hậu.
Bà Mami Mizutori, Đại diện đặc biệt của Tổng thư ký Liên Hợp Quốc về giảm thiểu rủi ro thiên tai và người đứng đầu Cơ quan chiến lược về giảm nhẹ thiên tai của Liên Hợp Quốc (UNDRR), một trong những đối tác thực hiện CREWS cho biết: “Công việc của CREWS với các nước LDC và SIDS để xây dựng các hệ thống cảnh báo sớm đa nguy hiểm và toàn diện hơn chưa bao giờ có giá trị hơn thế theo mục tiêu mà EW4All đặt ra”.
Cộng đồng và địa phương cùng tìm giải pháp cảnh báo sớm
Kể từ khi thành lập vào năm 2015, Quỹ Ủy thác CREWS đã nhận được 105,6 triệu USD cho các dự án phù hợp với quốc gia. CREWS lấy con người làm trung tâm, bằng cách thu hút cộng đồng và các tổ chức địa phương cùng nhau tìm ra các giải pháp cảnh báo sớm phù hợp và xây dựng khả năng phục hồi.
Kể từ năm 2021, các khoản đóng góp vào Quỹ Ủy thác CREWS đã tăng 36%. Cần thêm 155 triệu USD để đáp ứng nhu cầu hỗ trợ vận hành quỹ đến năm 2025.
“Quỹ Ủy thác CREWS là một quỹ hỗ trợ hành động trên mọi yếu tố của các dịch vụ và hệ thống cảnh báo sớm hiệu quả. Mô hình tài trợ gửi tiền đầu tư vào những nơi cần cảnh báo sớm nhất và cam kết hợp tác trong việc cung cấp các giải pháp cảnh báo sớm cho con người, cộng đồng và quốc gia là một đề nghị độc đáo”, Chủ tịch Ủy ban chỉ đạo CREWS Gerhard Howe cho biết.
Hầu hết các dự án CREWS đều ở Châu Phi. Vào năm 2022, việc mở rộng dự báo cát và bụi tới 6 quốc gia nữa giúp giảm thiểu rủi ro cho thêm 90 triệu người. 15 quốc gia ở Trung và Tây Phi hiện có quyền truy cập tốt hơn vào thông tin cảnh báo sớm được tiêu chuẩn hóa thông qua công nghệ điện thoại di động cải tiến và thực hành cảnh báo. Nhiều tổ chức và cộng đồng quốc gia châu Phi đang áp dụng và xây dựng dựa trên các khoản đầu tư của CREWS.
Rủi ro cũng trầm trọng hơn bởi các yếu tố khác như bất bình đẳng và xung đột. 23 quốc gia được CREWS hỗ trợ bị ảnh hưởng bởi xung đột hoặc tình trạng bất ổn, trong đó có Haiti, 1 trong 30 quốc gia được xác định sẽ bắt đầu nhận hỗ trợ theo sáng kiến EW4All. Niger, 1 trong số 30 quốc gia trên đã nhận được hỗ trợ về hướng dẫn lũ quét cho 12 triệu người, trong khi 9,5 triệu người ở Papua New Guinea nhận được hỗ trợ bởi các dịch vụ tư vấn về hạn hán, trước một mùa El Nino được dự báo mạnh hơn bình thường.
Trên khắp Thái Bình Dương, một khu vực trọng tâm của EW4All do tiếp xúc với một số hiện tượng liên quan đến khí hậu khắc nghiệt nhất trên thế giới, có thêm 1,05 triệu người hiện được bảo vệ, chiếm một nửa dân số của khu vực này.
Mai Đan (Tổng hợp từ WMO)
