Hiện nay, việc triển khai chính sách giao khoán bảo vệ rừng tự nhiên theo Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số (ĐBDTTS) và miền núi tỉnh Khánh Hòa giai đoạn 2021 – 2030, giai đoạn 1 (từ năm 2021 đến 2025) đang gặp khó khăn. Rừng giao khoán nhỏ lẻ, manh mún; mức hỗ trợ bảo vệ rừng còn thấp là nguyên nhân chính khiến người dân không mặn mà.
Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng ĐBDTTS và miền núi có chính sách hỗ trợ giao khoán bảo vệ rừng tự nhiên đối với diện tích rừng tự nhiên do UBND cấp xã trực tiếp quản lý cho ĐBDTTS và người Kinh nghèo sinh sống ổn định ở các địa phương vùng ĐBDTTS và miền núi. Qua rà soát, tổng diện tích rừng tự nhiên do UBND cấp xã quản lý có thể giao khoán bảo vệ theo chương trình này trong toàn tỉnh là 4.710,61ha thuộc 3 địa phương: Khánh Sơn, Khánh Vĩnh và Ninh Hòa. Các địa phương đã tuyên truyền, vận động, niêm yết diện tích rừng giao khoán bảo vệ, thế nhưng đến nay chưa có hộ dân nào đăng ký nhận khoán bảo vệ rừng.
Xã Ninh Tây là địa phương duy nhất ở thị xã Ninh Hòa có đủ điều kiện để thực hiện việc giao khoán bảo vệ rừng tự nhiên do UBND xã quản lý cho người dân. Ông Sử Hồng Quốc Tịnh – Chủ tịch UBND xã Ninh Tây cho biết: “Qua rà soát, diện tích rừng tự nhiên chưa được Nhà nước giao, cho thuê thuộc quản lý của UBND xã Ninh Tây khoảng 3.000ha tại khu vực Bến Lễ (thôn Sông Búng) và Hà Giang (thôn Buôn Đung). Chúng tôi đã nhiều lần họp dân, tuyên truyền, vận động đăng ký nhận khoán bảo vệ diện tích rừng này nhưng vẫn chưa có hộ nào đăng ký. Các hộ cho rằng, diện tích rừng nhận khoán cách xa nơi ở 8-20km, rất khó thường xuyên đi rừng bảo vệ, trong khi trách nhiệm khi rừng bị xâm hại rất lớn. Ngoài ra, kinh phí hỗ trợ bảo vệ rừng ở mức 400.000 đồng/ha/năm là rất thấp nên người dân không nhận bảo vệ rừng”.
Tại huyện Khánh Vĩnh, qua rà soát của Hạt Kiểm lâm địa phương và UBND cấp xã, diện tích rừng tự nhiên đảm bảo tiêu chí giao khoán hơn 1.343,6ha, thuộc 8 xã: Khánh Đông, Khánh Bình, Khánh Hiệp, Khánh Nam, Khánh Phú, Liên Sang, Sơn Thái, Khánh Thượng. Tuy UBND các xã đã niêm yết công khai diện tích giao khoán nhưng đến ngày 10-2, các hộ đều không có nhu cầu đăng ký nhận giao khoán bảo vệ rừng. Lãnh đạo một số địa phương ở huyện Khánh Vĩnh cho biết, nguyên nhân là do diện tích rừng tự nhiên do UBND cấp xã quản lý manh mún, phân tán, người dân khó tổ chức thực hiện bảo vệ. UBND huyện Khánh Vĩnh đang tiếp tục chỉ đạo các địa phương rà soát, niêm yết diện tích, vận động người dân đăng ký nhận khoán để được hỗ trợ từ chính sách này.
Tương tự, UBND huyện Khánh Sơn đã chỉ đạo các xã, thị trấn phối hợp với các đơn vị liên quan tiến hành rà soát hiện trạng diện tích rừng tự nhiên do UBND cấp xã quản lý, với tổng diện tích được xác định khoảng 367ha để xây dựng kế hoạch giao khoán bảo vệ rừng. Tuy nhiên, hiện trạng diện tích rừng tự nhiên do địa phương quản lý nhỏ lẻ, manh mún, địa hình khó khăn nên người dân các xã, thị trấn cũng không có nhu cầu nhận khoán bảo vệ rừng. Vì vậy, đến nay, trên địa bàn huyện chưa triển khai thực hiện nội dung này.
Ông Trần Minh Thu – Phó Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm cho hay: “Qua làm việc với một số địa phương, nguyên nhân người dân chưa mặn mà đăng ký nhận khoán bảo vệ rừng có thể do việc tuyên truyền chính sách chưa đầy đủ, người dân chưa hiểu rõ về chính sách hỗ trợ. Chi cục Kiểm lâm đã chỉ đạo các Hạt Kiểm lâm địa phương phối hợp với UBND các xã, trong tháng 3, tiếp tục tuyên truyền, vận động người dân đăng ký nhận khoán bảo vệ rừng. Các địa phương phải tuyên truyền đầy đủ nội dung chính sách để người dân nhận thức đúng về việc hỗ trợ khoán bảo vệ rừng. Đơn cử như việc tuần tra, bảo vệ rừng nhận khoán, ngoài hộ đăng ký nhận khoán còn có lực lượng của UBND cấp xã, kiểm lâm địa phương; hay như chế độ hỗ trợ, ngoài mức 400.000 đồng/ha/năm, hộ dân nhận khoán bảo vệ rừng còn được hỗ trợ gạo…”.
