Rác thải nhựa hiện chiếm tới 95% chất thải trôi nổi trên Địa Trung Hải, với số lượng hạt vi nhựa được ghi nhận cao kỷ lục.
Mặc dù chúng ta biết phần lớn chất thải nhựa mà chúng ta tạo ra trôi nổi trong các vùng nước, nhưng điều gì xảy ra với nó từ đó vẫn còn là một ẩn số lớn. Một nghiên cứu mới ghi lại sự tích tụ của các hạt vi nhựa dưới đáy biển Địa Trung Hải đã làm sáng tỏ vấn đề này, với các tác giả đi đến kết luận nổi bật rằng nồng độ của vật liệu này trên đáy của Med đã tăng gấp ba lần kể từ năm 2000.
Tổ chức Bảo tồn Thiên nhiên Thế giới (WWF) cảnh báo, Địa Trung Hải hiện là một trong những vùng biển bị ảnh hưởng nặng nhất về ô nhiễm rác thải nhựa trên thế giới. Theo một báo cáo được phát hành mới đây, WWF ghi nhận mức độ vi nhựa cao kỷ lục ở Địa Trung Hải với khoảng 1,25 triệu hạt/km2, cao gấp 4 lần so với “đảo nhựa” ở phía Bắc Thái Bình Dương.
Theo WWF, Địa Trung Hải đã giữ mức kỷ lục về “hạt nhựa” – những mẩu nhựa nhỏ hơn 5 mm. Hạt vi nhựa dưới đại dương thường có nguồn gốc từ những mảnh rác thải nhựa lớn phân hủy. Chúng có thể thâm nhập vào cơ thể thông qua thức ăn như hải sản, gây nguy hiểm cho sức khỏe của con người.
Báo cáo của WWF cho biết, mật độ các hạt nhựa tại Địa Trung Hải cao gần gấp 4 lần so với các vùng biển khác trên thế giới.
Trong những năm gần đây, chúng ta đã chứng kiến các nhà khoa học bắt đầu khám phá ra một số hiểu biết hữu ích về cách hoạt động của nhựa trong môi trường biển. Chúng bao gồm các nghiên cứu mô tả chi tiết các trận tuyết lở dưới nước đẩy vi nhựa vào đại dương sâu và phát hiện ra rằng các rãnh dưới biển sâu có thể hoạt động như bẫy nhựa. Vào năm 2020, các nhà khoa học nghiên cứu về ô nhiễm ở Biển Địa Trung Hải đã xác định được một điểm nóng có nồng độ vi nhựa cao nhất từng được tìm thấy dưới đáy biển.
Một nhóm nghiên cứu từ Đại học tự trị Barcelona của Tây Ban Nha và Đại học Aalborg của Đan Mạch hiện đã công bố thêm nghiên cứu liên quan đến hạt vi nhựa ở Biển Địa Trung Hải, tập trung vào cách chúng chìm xuống đáy biển và điều gì xảy ra khi chúng chìm xuống đáy biển.
Nhóm nghiên cứu đã thu thập lõi trầm tích từ phía Tây Địa Trung Hải và sử dụng công nghệ hình ảnh tiên tiến để nghiên cứu các hạt nhỏ tới 11 micromet. Điều này cho phép các nhà khoa học điền vào các chi tiết quan trọng xung quanh sự tích tụ của các hạt vi nhựa nhỏ trong trầm tích biển và hiểu cách chúng có khả năng bị thay đổi sau khi được nhúng vào vật liệu.
Trên thực tế, nhóm nghiên cứu đã phát hiện ra rằng các hạt vi nhựa vẫn được bảo quản dưới đáy biển sau khi chúng tiếp cận được. Các nhà khoa học cho biết việc thiếu suy thoái có thể là do thiếu xói mòn, oxy hoặc ánh sáng.
Patrizia Ziveri, tác giả nghiên cứu cho biết: “Quá trình phân mảnh diễn ra chủ yếu trong trầm tích bãi biển, trên bề mặt biển hoặc trong cột nước. Một khi được lắng đọng, sự phân hủy là rất ít, vì vậy nhựa từ những năm 1960 vẫn ở dưới đáy biển, để lại dấu hiệu ô nhiễm của con người ở đó.”
Các nhà khoa học đã có thể sắp xếp lại dòng thời gian ô nhiễm nhựa dưới đáy biển và cho biết lượng vi nhựa đã tăng gấp ba lần kể từ năm 2000 và bản chất của nhựa tích tụ ở điểm nóng này phản ánh quá trình sản xuất và sử dụng nhựa toàn cầu từ năm 1965 đến năm 2000.
Nhựa đã trở thành một phần thiết yếu trong cuộc sống hàng ngày của hầu hết người dân trên thế giới, nhưng chỉ một phần nhỏ rác thải nhựa được tái chế và hầu hết bị thải xuống các đại dương. Theo WWF, khoảng 95% chất thải trôi nổi trên biển và ở các bãi biển của Địa Trung Hải là rác thải nhựa. Phần lớn chúng có nguồn từ Thổ Nhĩ Kỳ, Tây Ban Nha, Italy, Ai Cập và Pháp.
Trước thực trạng này, WWF kêu gọi tất cả các nước xung quanh Địa Trung Hải cần có một thỏa thuận quốc tế để giảm lượng rác thải nhựa trên biển, như tăng cường tái chế và tái sử dụng, hạn chế đồ nhựa dùng một lần như ống hút, chai nước, hộp thức ăn hay túi ni lông, hướng tới loại bỏ toàn bộ mỹ phẩm cũng như chất tẩy rửa có chứa vi nhựa vào năm 2025.
Ngành công nghiệp nhựa nên phát triển các sản phẩm tái chế làm từ nguyên vật liệu tái tạo được chứ không từ các hóa chất có nguồn gốc dầu mỏ. Đồng thời, cá nhân mỗi người cần có trách nhiệm khi đưa ra các lựa chọn thích hợp trong việc sử dụng các đồ dùng từ gỗ thay thế cho nhựa.
