Theo báo cáo mới vừa được Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF) công bố ngày 25/10, có tới 559 triệu trẻ em hiện đang phải hứng chịu những đợt nắng nóng thường xuyên và đến năm 2050, tất cả 2,02 tỷ trẻ em trên hành tinh sẽ bị ảnh hưởng bởi những hậu quả bất lợi của biến đổi khí hậu đối với sức khỏe và sinh kế.
Trước thềm Hội nghị thượng đỉnh Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP27) sẽ diễn ra vào đầu tháng 11 tại Ai Cập, UNICEF đang kêu gọi tăng cường quỹ phân bổ cho hoạt động thích ứng nhằm bảo vệ những người trẻ nhất và dễ bị tổn thương nhất.
Theo UNICEF, 624 triệu trẻ em đang phải đối mặt với 1 trong 3 chỉ số khác đặc trưng cho nắng nóng cao: các đợt nắng nóng kéo dài, cường độ cao hoặc nhiệt độ cực cao.
Báo cáo của UNICEF chỉ ra rằng, chỉ trong 3 thập kỷ, ngay cả khi ở mức thấp nhất của hiện tượng nóng lên toàn cầu – ước tính tốt nhất là 1,7 độ C, thì 2,2 tỷ trẻ em trên thế giới chắc chắn sẽ phải tiếp xúc thường xuyên hơn với các đợt nắng nóng.
Bà Catherine Russell, Giám đốc điều hành UNICEF, cho biết mực thủy ngân đang tăng lên, gây ảnh hưởng ngày càng nghiêm trọng đến trẻ em. “Cứ 3 trẻ thì có 1 trẻ sống ở các nước có nhiệt độ cực cao, và cứ 4 trẻ thì có 1 trẻ tiếp xúc với các đợt nắng nóng thường xuyên. Nhưng tình hình sẽ chỉ trở nên tồi tệ hơn. Trong vòng 30 năm tới, ngày càng có nhiều trẻ em phải hứng chịu những đợt nắng nóng kéo dài hơn, gay gắt hơn và thường xuyên hơn, khiến sức khỏe và thể trạng của các em gặp nguy hiểm” – bà Russell chỉ rõ.
Trước những đợt nắng nóng, trẻ em ít có khả năng điều chỉnh nhiệt độ cơ thể hơn so với người lớn và do đó phải chịu nhiều rủi ro sức khỏe hơn như: hen suyễn, các bệnh hô hấp mãn tính và bệnh tim mạch. Ngoài ra, những đợt nắng nóng này có tác động đến môi trường của trẻ em và có thể ảnh hưởng đến sự an toàn, dinh dưỡng và khả năng tiếp cận nguồn nước của chúng, cũng như giáo dục và sinh kế lâu dài của các em.
Theo báo cáo của UNICEF, sự nóng lên toàn cầu tối thiểu là 1,7 độ C sẽ khiến 1,6 tỷ trẻ em phải hứng chịu những đợt nắng nóng kéo dài; con số này sẽ lên tới 1,9 tỷ trẻ em nếu nhiệt độ tăng 1,9 độ C vào năm 2050.
Nghiên cứu và dự báo về tương lai cho thấy trẻ em sống ở phía Bắc của hành tinh, đặc biệt là ở châu Âu, sẽ trải qua đợt nắng nóng cường độ cao tăng mạnh nhất, trong khi vào năm 2050, gần một nửa số trẻ em sống ở châu Phi và châu Á sẽ liên tục tiếp xúc với nhiệt độ cực cao.
Trong khi hiện tại 23 quốc gia đang xếp hạng đầu về tỷ lệ trẻ em tiếp xúc với nhiệt độ cực cao thì vào năm 2050, con số sẽ tăng lên 33 quốc gia theo kịch bản phát thải thấp và 36 quốc gia theo kịch bản nóng với lượng phát thải rất cao. Trong cả hai trường hợp, Burkina Faso, Mali, Niger, Sudan, Chad, Ả Rập Xê Út, Iraq, Ấn Độ và Pakistan là những quốc gia dự kiến sẽ có số trẻ em bị ảnh hưởng cao nhất.
Trong bối cảnh đó, bà Vanessa Nakate, nhà hoạt động khí hậu và Đại sứ thiện chí của UNICEF, cho biết báo cáo của UNICEF chỉ rõ rằng, nếu không có hành động khẩn cấp, các đợt nắng nóng sẽ thậm chí còn tàn phá hơn những gì chúng ta đã dự đoán. Và các nhà lãnh đạo thế giới cần điều chỉnh con đường đã thực hiện và thực hiện các biện pháp cần thiết kể từ COP27 vì lợi ích của trẻ em trên toàn thế giới, nhưng trên hết là những người dễ bị tổn thương nhất sống ở các khu vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất. UNICEF kêu gọi tăng cường hành động quốc tế nhằm điều chỉnh các dịch vụ xã hội dành riêng cho trẻ em trong các lĩnh vực nước sạch, vệ sinh môi trường, y tế, giáo dục và dinh dưỡng, đi kèm với việc tăng cường tầm soát suy dinh dưỡng nặng cho trẻ nhỏ nhất.
Hơn nữa, các tác giả của báo cáo dự định đặt trẻ em và tôn trọng quyền của các em vào trọng tâm của các quyết định về sự thích ứng sẽ được thực hiện tại COP27 ở Sharm El-Sheikh. Theo quan điểm của họ, các nước tiên tiến phải tôn trọng cam kết mà họ đã đưa ra tại COP26 là tăng gấp đôi tài trợ cho thích ứng để đạt ít nhất 40 tỷ USD mỗi năm vào năm 2025, và điều này, với mục tiêu dành ít nhất 300 tỷ USD mỗi năm cho việc thích ứng các biện pháp vào năm 2030. Kinh phí được phân bổ cho thích ứng cũng phải chiếm một nửa tổng số tài chính dành cho hành động khí hậu. UNICEF nhấn mạnh: “COP27 phải thúc đẩy các cuộc đàm phán về mất mát và thiệt hại, đặt khả năng phục hồi của trẻ em và cộng đồng của chúng làm trọng tâm của các cuộc thảo luận về các biện pháp cần thực hiện và sự hỗ trợ cần cung cấp”.
Khánh Linh (Theo UN, UNICEF)