Báo động dịch bệnh lây truyền từ động vật

Một người ở Hà Nội vừa tử vong vì bệnh dại sau khi tham gia giết thịt chó. Cúm gia cầm cũng đã tái xuất hiện ở Việt Nam sau 8 năm. Các chuyên gia báo động dịch bệnh có thể sẽ bùng phát trong thời gian tới. Điều này như là một lời cảnh báo về tình trạng dịch bệnh lây truyền từ động vật đang diễn biến phức tạp, gây nguy hiểm đến sức khỏe con người.

Tử vong vì lây bệnh từ động vật

Theo báo cáo của CDC Hà Nội, bệnh nhân nam, 50 tuổi (trú tại thôn Yên Nội, xã Vạn Yên, huyện Mê Linh, Hà Nội) đã tử vong vì lây nhiễm bệnh dại.

Qua khai thác bệnh sử, trong vòng hai tháng nay, bệnh nhân có tham gia giết mổ chó cùng một số người họ hàng trong thôn.

Cả hai con chó đều khỏe mạnh được nuôi hơn năm tháng trong thôn, không được tiêm phòng, không rõ có bị cắn hay vết thương khi mổ chó. Bệnh nhân chưa tiêm vaccine phòng dại, huyết thanh kháng dại.

Những ngày qua, dịch cúm gia cầm lây sang người cũng đã bất ngờ tái xuất hiện ở Việt Nam sau 8 năm. Sau khi 1 bệnh nhân bị nhiễm virus cúm gia cầm chủng A/H5 tại Phú Thọ, ngày 21.10.2022, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NNPTNT) đã có công điện khẩn về việc tập trung triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp phòng, chống bệnh cúm gia cầm.

Trong khi đó, tại Bệnh viện Nhi Trung ương, bé gái mắc cúm gia cầm A(H5) đã may mắn qua cơn nguy kịch. Bác sĩ Đỗ Anh Tuấn, Trưởng Khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viên Nhi Trung ương cho biết, sau một thời gian được điều trị tích cực, bệnh nhi đã may mắn vượt qua cơn nguy kịch: “Rất may mắn bệnh nhân phục hồi được, chúng tôi đã rút được nội khí quản cho cháu. Bé tỉnh táo bình thường nhưng chức năng thận của cháu, chúng tôi vẫn phải theo dõi để điều trị phù hợp”.

Trước đó, điều tra cho thấy, yếu tố dịch tễ rất điển hình trước khi bệnh nhân phát bệnh thì đàn gia cầm nuôi của gia đình chết hàng loạt không rõ nguyên nhân và gia đình đã giết mổ gia cầm cùng chuồng nuôi nhốt làm thực phẩm.

“Nhà chúng tôi có nuôi đàn gia cầm quy mô phục vụ gia đình chứ không phải trang trại. Khi gia cầm chết gia đình vứt không ăn, nhưng có mổ con gia cầm nuôi cùng chuồng vẫn khỏe chứ không ăn con ốm, con chết”, người nhà bệnh nhân cho biết.

Ngay sau khi xác định được ca bệnh, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương đã cử đội phòng chống cơ động lên Phú Thọ, đến địa bàn bệnh nhi sinh sống để phối hợp với Cục Thú y, Bộ NNPTNT và địa phương cùng điều tra dịch tễ. Đoàn điều tra đã rà soát và lấy mẫu bệnh phẩm của 65 người là những người tiếp xúc gần hoặc là có liên quan dịch tễ tới cháu bé và rất may cả 65 người này đều âm tính với cúm A/H5.

Phối hợp phát hiện, ngăn chặn các ổ dịch

Ông Nguyễn Lương Tâm, Phó Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế cho biết, cúm gia cầm có thể xuất hiện khi buôn bán gia cầm qua đường biên giới hay chim di cư từ quốc gia này sang quốc gia khác. Vì vậy, việc phối hợp giữa hai cơ quan chức năng để phát hiện, ngăn chặn các ổ dịch rất quan trọng.

Theo Bộ Y tế, bệnh nhi đang điều trị là ca bệnh cúm A/H5 trên người mới nhất tại Việt Nam kể từ tháng 2.2014. Tích lũy từ năm 2003 đến nay, cả nước ghi nhận 128 trường hợp nhiễm cúm A/H5. Hiện nay, thời tiết hiện đang trong giai đoạn chuyển mùa và thay đổi bất thường thuận lợi cho virus cúm gia cầm phát triển. Dự báo trong thời gian tới, nguy cơ cúm gia cầm lây sang người là cao.

Để phòng chống cúm lây từ gia cầm sang người, Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế khuyến cáo người dân không giết mổ, sử dụng gia cầm ốm, chết không rõ nguyên nhân. Không buôn bán, sử dụng thịt, trứng và sản phẩm gia cầm không rõ nguồn gốc.

Không ăn tiết canh, không ăn thịt, trứng gia cầm chưa được chế biến kỹ. Khi phát hiện có gia cầm ốm, chết phải báo kịp thời cho chính quyền địa phương. Trường hợp xuất hiện các biểu hiện cúm có liên quan đến tiếp xúc với gia cầm, đến ngay cơ sở y tế để được khám, điều trị kịp thời.

Trước những diễn biến phức tạp của dịch bệnh cúm gia cầm A/H5, đồng thời để chủ động ngăn chặn các ổ dịch cúm gia cầm trên gia cầm, hạn chế thấp nhất virus cúm gia cầm lây nhiễm và gây tử vong cho người, ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng, giảm thiểu thiệt hại cho ngành chăn nuôi, Bộ NNPTNT đề nghị Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo các sở, ngành và chính quyền các cấp tập trung triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp phòng, chống dịch bệnh cúm gia cầm A/H5N1, A/H5N6, A/H5N8 và các chủng virus cúm gia cầm khác theo quy định của Luật Thú y.

Các địa phương này tổ chức tiêm phòng bao vây ổ dịch, tiêm cho toàn bộ đàn gia cầm tại thôn, xã có dịch và các địa phương có nguy cơ cao; chỉ đạo các cơ quan thú y, y tế phối hợp chặt chẽ trong việc điều tra, lấy mẫu xét nghiệm, xác định nguyên nhân ổ dịch trên gia cầm, trên người và xử lý ổ dịch…