Thủy điện Thượng Kon Tum (huyện Kon Plông, Kon Tum) tích nước vượt ranh giới, khiến một diện tích rừng và thảm thực vật trải dài khoảng 5km ngập úng, chết khô.
Thủy điện Thượng Kon Tum công suất 240 MW, đưa vào hoạt động năm 2020. Công trình do Công ty cổ phần thủy điện Vĩnh Sơn – Sông Hinh làm chủ đầu tư.
Khi tích nước, Thủy điện Thượng Kon Tum đã tạo trên địa bàn xã Đăk Tăng (huyện Kon Plông) và xã Đăk Kôi (huyện Kon Rẫy) hồ chứa rộng trên 700 ha, dung tích 145 triệu m3.
Theo điều tra của Chi cục Kiểm lâm tỉnh Kon Tum, năm 2020, Thủy điện Thượng Kon Tum đã tích nước lòng hồ, gây ngập úng, làm chết cây rừng, thảm thực vật thuộc hệ sinh thái rừng với diện tích trên 28 ha. Trong số diện tích này, đất lâm nghiệp không có rừng hơn 3,3 ha.
Diện tích rừng bị chết, ảnh hưởng nằm tại các tiểu khu: 401a, 406, 407, 411, 412, 413 thuộc lâm phần của Công ty TNHH MTV lâm nghiệp Kon Plông; tiểu khu 410 do UBND xã Đắk Tăng (huyện Kon Plông) quản lý và tại tiểu khu 451 thuộc lâm phần Công ty TNHH MTV lâm nghiệp Kon Rẫy (Kon Tum) quản lý.
Một lượng lớn cây rừng từ bé đến lớn chết khô hàng loạt.
Số lượng cây rừng chết dọc theo hồ chứa nước trải dài khoảng 5km ven bờ hồ Thuỷ điện Thượng Kon Tum.
Trong quá trình kiểm tra, cơ quan chức năng xác định, việc tích nước, ngăn dòng, vận hành lòng hồ Thuỷ điện Thượng Kon Tum khiến mực nước dâng tràn ra khỏi phạm vi ranh giới diện tích rừng được thu hồi, chuyển đổi mục đích. Trách nhiệm để cây rừng chết thuộc về bên được tư vấn, đo đạc lập bản đồ, thẩm định và giám sát cắm mốc vùng ngập nước.
Cụ thể, trong quá trình khảo sát, đo đạc, xử lý số liệu giữa bản đồ số, kiểm chứng thực tế ngoài hiện trường không chính xác khiến quá trình tích nước tràn khỏi ranh giới được phép thu hồi, chuyển đổi mục đích sử dụng rừng.
Cây rừng chết khô nằm la liệt hai bên mép lòng hồ.
Việc thuỷ điện tích nước vượt giới hạn đã khiến số lượng lớn cây trồng bên mép lòng hồ như mỳ, lồ ô, chuối,… của gia đình ông A Biên (43 tuổi) chết úng.
Chi cục Kiểm lâm Kon Tum cũng đã khởi tố vụ án hình sự về tội “hủy hoại rừng” xảy ra tại lòng hồ Thủy điện Thượng Kon Tum và chuyển hồ sơ sang công an điều tra.
Liên quan đến Thủy điện Thượng Kon Tum, tháng 2/2022, Thanh tra Chính phủ đã kết luận hàng loạt sai phạm liên quan đến tài nguyên, môi trường và bảo vệ rừng tại công trình này. Không chỉ tích nước gây ngập lụt, Thuỷ điện Thượng Kon Tum còn bị cho có liên quan tới các trận động đất liên tiếp ở địa bàn trong 2 năm qua.