Liên hợp quốc (LHQ) vừa chính thức khởi động một công cụ tài chính mới tăng cường dự báo thời tiết và khí hậu, cải thiện hệ thống cảnh báo sớm nhằm cứu sống con người, bảo vệ việc làm và củng cố khả năng thích ứng với khí hậu để phục hồi lâu dài.
SOFF giúp tăng cường khả năng dự báo
Những người đứng đầu 3 cơ quan sáng lập SOFF gồm Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO), Chương trình Phát triển LHQ (UNDP) và Chương trình Môi trường LHQ (UNEP) đã cùng các bộ trưởng từ các nước tài trợ, các thành viên Nhóm LDC, đại diện Liên minh các Quốc đảo nhỏ (AOSIS) và các đối tác phát triển đã tham dự cuộc họp Ban chỉ đạo SOFF đầu tiên ở Helsinki (Phần Lan) vào ngày 30/6 để vận hành công cụ này.
Cơ sở tài trợ cho các quan sát dự báo có hệ thống (SOFF) là một khối xây dựng chính cho một sáng kiến mới do Tổng Thư ký Liên hợp quốc António Guterres dẫn đầu nhằm đảm bảo rằng các dịch vụ cảnh báo sớm có thể tiếp cận đến tất cả mọi người trên Trái đất trong vòng 5 năm tới.
SOFF tìm cách giải quyết vấn đề tồn tại lâu nay về các dịch vụ dự báo thời tiết và khí hậu không đầy đủ, đặc biệt là ở các nước kém phát triển (LDCs) và các tiểu quốc đảo đang phát triển (SIDs).
Theo thông cáo báo chí của WMO, để hỗ trợ Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu (BĐKH), SOFF sẽ tăng cường sự ứng phó trên toàn cầu nhằm hạn chế nóng lên toàn cầu ở mức 1,50C, bằng cách lấp đầy khoảng trống dữ liệu hạn chế hiểu biết của chúng ta về khí hậu.
Những khoảng trống này ảnh hưởng đến khả năng dự báo và thích ứng của các cơ quan quốc gia với các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt như lũ lụt, hạn hán và sóng nhiệt, tất cả đều đang gia tăng phù hợp với tình hình khí hậu ấm lên.
Người đứng đầu LHQ cho biết: “Khi cuộc khủng hoảng khí hậu trở nên tồi tệ hơn, điều quan trọng là chúng ta phải tăng cường khả năng dự báo cho tất cả mọi người để các quốc gia có thể giảm thiểu rủi ro thiên tai”.
“Đó là lý do tại sao chúng tôi đưa ra sáng kiến, nhằm đảm bảo rằng mọi người trên Trái đất đều được bảo vệ bởi các hệ thống cảnh báo sớm trong vòng 5 năm tới. SOFF là một công cụ cần thiết để đạt được điều này”, ông Guterres nhấn mạnh, đồng thời cảm ơn tất cả các quốc gia đang cung cấp nguồn vốn ban đầu cho Quỹ tín thác đa đối tác của LHQ SOFF và kêu gọi các quốc gia khác cũng làm như vậy.
Cố vấn đặc biệt của Tổng Thư ký LHQ về vấn đề khí hậu – Trợ lý Tổng Thư ký Selwin Hart cho biết: “Hệ thống cảnh báo sớm được xây dựng trên nền tảng dữ liệu quan sát thời tiết, nhưng nền tảng này “chắp vá” đến mức không tồn tại ở nhiều nước LDCs và châu Phi”.
Khuyến khích tài trợ cho SOFF
Ông Selwin Hart chúc mừng tất cả các quốc gia đã đến và công bố hoặc sẽ sớm công bố đóng góp tài chính cho Quỹ tín thác đa đối tác của LHQ SOFF. Ông kêu gọi các nước khác làm theo và giúp tạo ra một nền tảng dữ liệu toàn cầu mạnh mẽ, trên cơ sở đó, có thể xây dựng các hệ thống cảnh báo sớm kịp thời, chính xác, lấy con người làm trung tâm. Theo ông, những nỗ lực tập thể của chúng ta là cần thiết hơn bao giờ hết.
Tổng thư ký WMO – ông Petteri Taalas cho hay, hiện nay, chưa đến 10% các hệ thống dự báo thời tiết và khí hậu cơ bản có mặt tại SIDS và LDCs. Thế giới rất cần dữ liệu này và đây là lý do tại sao SOFF sẽ là một quan hệ đối tác bình đẳng, nơi mọi người đều có vai trò và trách nhiệm.
WMO cho biết, SOFF cung cấp lợi ích không chỉ cho các quốc gia dễ bị tổn thương nhất mà còn cho tất cả các quốc gia trên toàn cầu. Khả năng sẵn có của các quan sát thời tiết và khí hậu được SOFF hỗ trợ là rất cần thiết nếu cộng đồng thế giới muốn nhận được 162 tỷ USD hàng năm về lợi ích kinh tế xã hội của dự báo thời tiết và khí hậu.
Bà Inger Andersen – Giám đốc Điều hành UNEP nhấn mạnh bây giờ là thời điểm bắt đầu kinh doanh bằng cách cung cấp các nguồn lực tài chính và năng lực kỹ thuật, bằng cách đảm bảo từ địa phương đến toàn cầu, tất cả các hành động của chúng ta có thể được cung cấp thông tin khoa học tốt nhất và dữ liệu tốt nhất. Bà cảm ơn các nhà tài trợ, những người sẽ công bố cam kết chắc chắn của họ, đồng thời khuyến khích tất cả những tổ chức, cá nhân khác làm theo.