Giải pháp phát triển nuôi biển công nghiệp

Để chuyển từ nuôi trồng, khai thác hải sản từ truyền thống sang công nghiệp, ngành thủy sản cần đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ và phát triển cơ sở hạ tầng.

Tiềm năng lớn

Ngày 11/5, tại tỉnh Ninh Thuận, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Phùng Đức Tiến đã chủ trì hội nghị Bàn giải pháp phát triển nuôi trồng thủy sản trên biển bền vững năm 2022.

Tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Phùng Đức Tiến cho biết, nước ta có điều kiện tự nhiên và môi trường khá thuận lợi để phát triển nuôi biển công nghiệp, quy mô hàng hóa lớn. Ở lĩnh vực này, nhiều đối tượng nuôi phong phú như các loài cá biển có giá trị kinh tế cao mà cụ thể là cá chim vây vàng, cá chẽm, cá song….

Nước ta cũng có lợi thế nuôi biển về tôm hùm và các loài nhuyễn thể, rong biển. Đến năm 2021, diện tích nuôi biển của nước ta đạt khoảng 85 nghìn ha, 9 triệu m3 lồng bè và sản lượng khoảng 730 nghìn tấn. Theo Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Phùng Đức Tiến, đây là con số còn khiêm tốn.

Thứ trưởng Phùng Đức Tiến nhấn mạnh: Thời gian qua, Chính phủ và các địa phương đã ban hành nhiều chính sách nhằm thúc đẩy sự phát triển nuôi biển, qua đó ngành nuôi biển công nghiệp nước ta bước đầu được hình thành, hạ tầng vùng sản xuất giống, hạ tầng phụ trợ, khu vực tập trung sản xuất giống, thức ăn, thiết bị phục vụ khu nuôi, công nghiệp chế biến, phát triển phát triển thị trường tiêu thụ.

“Tuy nhiên ngành nuôi biển vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức, đặc biệt là phát triển nuôi biển công nghiệp. Hạ tầng thủy sản trong nhiều năm không được quan tâm đúng mức, quy hoạch và hoạt động quy hoạch chưa tốt, việc nuôi tự phát phá vỡ quy hoạch vẫn còn phổ biến. Cùng với đó là ô nhiễm môi trường, tiêu thụ sản phẩm còn gặp khó khăn, khó phát triển một cách đồng bộ. Công tác phòng trừ dịch bệnh trên các đối tượng nuôi còn nhiều hạn chế”, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Phùng Đức Tiến cho hay.

Theo Tổng cục Thủy sản, nước ta có nhiều vùng vịnh kín, bãi triều ven biển và một phần ở các hải đảo, vùng biển xa bờ phù hợp để phát triển nuôi biển. Tổng diện tích tiềm năng nuôi biển ở nước ta hiện khoảng 500 nghìn ha, trong đó diện tích nuôi vùng bãi triều ven biển là trên 150 nghìn ha, diện tích nuôi vùng vịnh, eo ngách và ven đảo trên 79 nghìn ha và nuôi xa bờ khoảng 100 nghìn ha.

Cũng theo Tổng cục Thủy sản, việc đầu tư về cơ sở hạ tầng phục vụ nuôi biển ở nước ta hiện nay còn nhiều hạn chế, thiếu đồng bộ. Vấn đề quản lý và sử dụng các công trình, các dự án đầu tư còn nhiều hạn chế, hiệu quả chưa cao, nhiều dự án sau khi xây dựng và đưa vào hoạt động nhưng chưa đạt được công suất thiết kế.

Hệ thống phao tiêu, biển báo giao thông phục vụ riêng cho ngành nuôi biển chưa đáp ứng được nhu cầu và các bến đỗ tàu thuyền phục vụ nuôi biển ở nước ta hầu hết chưa được quan tâm đầu tư. Đối với khu neo giữ lồng bè nuôi biển thì chủ yếu do người dân và doanh nghiệp tự đầu tư.

Ngoài ra, về vấn đề giống, hiện nay nước ta đã làm chủ công nghệ sản xuất nhiều loài cá biển nhưng chưa được chuyển giao rộng rãi cho các cơ sở sản xuất nên hiệu quả trong sản xuất giống chưa thực sự cao. Cùng với đó, công nghệ giống phức tạp, đầu tư tốn kém nhưng lợi nhuận thấp và rủi ro lớn nên lĩnh vực sản xuất giống cá biển chưa thu hút được đầu tư từ các doanh nghiệp, ngư dân…

Thứ trưởng Phùng Đức Tiến yêu cầu Tổng cục Thủy sản khẩn trương hoàn thiện và trình Thủ tướng Chính phủ Nghị định về một số chính sách phát triển thuỷ sản (thay thế Nghị định 67/2014/NĐ-CP) trong đó có những chính sách phát triển nuôi biển. Cùng với đó là tổ chức rà soát, đánh giá thực trạng và nhu cầu hệ thống cơ sở hạ tầng phục vụ phát triển nuôi biển làm cơ sở đầu tư sản xuất. Trước mắt, cùng các địa phương tập trung điều tra, lập báo cáo khả thi lựa chọn địa điểm các dự án đầu tư thí điểm tại Quảng Ninh, Phú Yên, Ninh Thuận và Kiên Giang.

Tổng cục Thủy sản cũng được giao xây dựng các tiêu chuẩn, quy chuẩn liên quan trong lĩnh vực nuôi trồng thuỷ sản trên biển như giống, thức ăn, môi trường, nuôi thương phẩm, lồng nuôi, vùng nuôi… Và tổ chức quan trắc, cảnh báo môi trường nuôi trồng thủy sản trên biển, kịp thời cảnh báo cho người nuôi khi môi trường biến động bất lợi cho thủy sản nuôi.

Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Phùng Đức Tiến cũng đề nghị các cơ quan liên quan, các sở, ngành, địa phương tổ chức xây dựng các tiêu chuẩn, nghiên cứu và đưa vào thực tiễn các nhiệm vụ khoa học, ứng dụng công nghệ cao để phát triển nuôi biển công nghiệp. Tập trung xây dựng và triển khai các nhiệm vụ về phòng chống dịch bệnh trên các đối tượng nuôi biển. Cùng với đó là đẩy mạnh nghiên cứu, dự báo thị trường, phát triển thị trường cho các sản phẩm nuôi biển. Đề nghị các hội, hiệp hội quan tâm và phát huy vai trò trong hội tụ, kết nối các doanh nghiệp, người nuôi và các nhà khoa học để phát huy lợi thế tự nhiên, thúc đẩy phát triển nuôi biển, đóng góp tích cực vào sự phát triển bền vững của ngành thủy sản nói chung và phát triển nuôi biển nói riêng.