Theo một báo cáo của Quỹ Động vật Hoang dã Thế giới (WWF) vừa đưa ra cho thấy, việc mua bán trái phép động vật hoang dã trực tuyến đang gia tăng ở Myanmar. Điều này sẽ trở thành mối đe dọa đối với sức khỏe cộng đồng và các loài động vật có nguy cơ tuyệt chủng.
Cụ thể, báo cáo vừa được công bố ngày hôm nay cho thấy, việc thực thi các lệnh cấm đối với các giao dịch buôn bán động vật hoang dã đã suy yếu trong bối cảnh bất ổn chính trị sau khi quân đội Myanmar tiếp quản năm 2021.
Theo thống kê, các số lượng các giao dịch đã tăng 74% so với một năm trước đó lên 11.046, gần như tất cả đều liên quan đến việc mua bán động vật sống. Ngoài ra, báo cáo còn cho biết, có 173 loài được buôn bán, 54 loài đang bị đe dọa tuyệt chủng toàn cầu.
Các nhà nghiên cứu xác định có 639 tài khoản Facebook của những người buôn bán động vật hoang dã. Đồng thời, nhóm giao dịch trực tuyến lớn nhất có hơn 19.000 thành viên và hàng chục bài đăng mỗi tuần.
Các loài động vật được mua và bán bao gồm voi, gấu và vượn, linh dương Tây Tạng, tê tê và một con rùa khổng lồ châu Á. Phổ biến nhất là nhiều loài khỉ khác nhau, thường được mua làm thú cưng.
Hầu hết các động vật được rao bán đều được săn bắt từ tự nhiên. Chúng bao gồm cầy hương, cùng với tê tê đã được xác định là vật trung gian truyền bệnh tiềm tàng trong việc lây lan các bệnh như SARS và COVID-19.
Shaun Martin, người đứng đầu dự án chống tội phạm mạng khu vực Châu Á – Thái Bình Dương của WWF, cho biết việc giám sát hoạt động buôn bán động vật hoang dã trực tuyến cho thấy các loài khác nhau được nuôi gần nhau, đôi khi trong cùng một lồng.
Ông nói: “Với việc châu Á là nơi sinh sản của nhiều bệnh truyền nhiễm từ động vật gần đây, sự gia tăng mạnh mẽ của hoạt động buôn bán động vật hoang dã trực tuyến ở Myanmar là vô cùng đáng lo ngại”.
Hiện, việc buôn bán các loài hoang dã không được kiểm soát. Kết quả là sự tương tác giữa các loài vật hoang dã và con người càng làm tăng nguy cơ đột biến bệnh tật mới và có thể kháng vắc-xin chẳng hạn như COVID-19. Chúng có thể phát triển mà không bị phát hiện ở vật chủ, khiến con người mắc các biến thể bệnh nguy hiểm hơn, các chuyên gia Nói.
Đại dịch COVID-19 là một trong nhiều bệnh có nguồn gốc từ động vật. Việc giết và bán những thứ gọi là thịt bụi ở châu Phi được cho là nguồn lây nhiễm Ebola. Cúm gia cầm có thể xuất phát từ gà tại một chợ ở Hồng Kông vào năm 1997. Bệnh sởi được cho là phát triển từ một loại vi rút lây nhiễm cho gia súc.
Mary Elizabeth G. Miranda – chuyên gia về bệnh tật và bệnh truyền nhiễm từ động vật, Giám đốc điều hành của Cựu sinh viên Chương trình Đào tạo Dịch tễ học cho biết: “Buôn bán trái phép động vật hoang dã là một mối quan tâm nghiêm trọng từ quan điểm bảo tồn và bảo tồn đa dạng sinh học.
Ngày nay, nhiều phương tiện truyền thông xã hội và các nền tảng trực tuyến khác đã nỗ lực tham gia trên toàn thế giới nhằm trấn áp hoạt động buôn bán chim, bò sát, động vật có vú và các bộ phận động vật đang phát triển mạnh. Ở Myanmar, phần lớn hoạt động buôn bán động vật hoang dã đều thông qua Facebook, một thành viên của Liên minh muốn chấm dứt buôn bán động vật hoang dã trực tuyến đã thực hiện hành động để chặn hoặc xóa tài khoản của những người tham gia vào các giao dịch đó.
Nhưng ở những nơi khác, các tài khoản mới thường bật lên ngay sau khi các tài khoản cũ đóng cửa, cản trở việc thực thi pháp luật. Việc truy cập trực tuyến dễ dàng vào các loài động vật cũng đang thúc đẩy nhu cầu, làm vấn đề trở nên tồi tệ hơn.
Các cuộc thảo luận về việc mua các loài động vật quý hiếm thường diễn ra trong các nhóm mở trên Facebook. Điều này cho thấy các giao dịch như vậy “phần lớn không có rủi ro”. Vì việc thanh toán và giao hàng thường được thực hiện bằng ứng dụng nhắn tin, nên việc kiểm soát vấn đề sẽ khó gấp đôi.
Một vấn đề khác chính là những người buôn bán trái phép động vật hoang dã ở Myanmar thường sử dụng các phương pháp thô sơ để di chuyển động vật và sản phẩm lấy từ động vật, đặc biệt là xe buýt – hình thức vận chuyển thông thường.
Nghiên cứu của WWF ở Myanmar tập trung vào việc buôn bán trực tuyến động vật và các sinh vật khác trong nước, mặc dù có một số nhập khẩu từ nước láng giềng Thái Lan, chủ yếu là các loài chim như chim mỏ sừng, vẹt mào cá hồi và cá sấu sang Ấn Độ.
Một số giao dịch có thể liên quan đến động vật hoặc các bộ phận được gửi vào Trung Quốc, nó nói.
Nhóm bảo tồn cho biết họ lên kế hoạch cho các nghiên cứu trong tương lai để hiểu rõ hơn về vai trò của Myanmar trong việc buôn bán các loài có nguy cơ tuyệt chủng toàn cầu.
