Ô nhiễm vi nhựa lần đầu tiên được phát hiện trong máu người khi các nhà khoa học tìm thấy các hạt nhựa nhỏ trong gần 80% số người được thử nghiệm.
Nghiên cứu cho thấy các hạt vi nhựa có thể di chuyển trong cơ thể và lọt vào các cơ quan nội tạng. Vẫn chưa có thông tin cụ thể liệu việc này sẽ ảnh hưởng như thế nào đến sức khỏe con người. Nhưng các nhà nghiên cứu không khỏi lo ngại, vì vi nhựa gây thiệt hại cho các tế bào của con người và các hạt bụi bẩn ô nhiễm từ không khí, xâm nhập vào cơ thể đã khiến hàng triệu người chết sớm mỗi năm.
Một lượng lớn rác thải nhựa đã được thải ra môi trường và vi nhựa hiện đang làm ô nhiễm toàn bộ hành tinh, từ đỉnh núi Everest đến các đại dương sâu thẳm nhất. Con người cũng đã tiêu thụ các hạt vi nhựa qua thức ăn, nước uống cũng như hít thở chúng, và chúng đã được tìm thấy trong phân của trẻ sơ sinh và người lớn.
Các nhà khoa học đã phân tích mẫu máu của 22 người hiến tặng ẩn danh, tất cả đều là người lớn khỏe mạnh và tìm thấy các hạt nhựa trong 17 mẫu máu. Một nửa số mẫu chứa nhựa PET, loại thường được sử dụng trong chai đựng đồ uống, trong khi một phần ba số mẫu chứa polystyrene, được sử dụng để đóng gói thực phẩm và các sản phẩm khác. Một phần tư số mẫu máu chứa polyetylen, loại dùng để làm các túi nhựa đựng hàng hóa.
Giáo sư Dick Vethaak, Nhà sinh thái học tại Trường Đại học Vrije Universiteit Amsterdam ở Hà Lan cho biết, nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng: vi nhựa trong phân của trẻ sơ sinh cao gấp 10 lần so với người lớn và trẻ được nuôi bằng bình (uống sữa) nhựa đang nuốt hàng triệu hạt vi nhựa mỗi ngày.
“Chúng tôi biết rằng trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dễ bị tổn thương hơn khi tiếp xúc với hóa chất và hạt vi nhựa. Điều đó làm tôi lo lắng rất nhiều.”
Nghiên cứu, vừa được phát hành trên tạp chí Môi trường Quốc tế, sử dụng các kỹ thuật hiện có để phát hiện và phân tích các hạt vi nhựa nhỏ đến 0,0007mm. Một số mẫu máu chứa đến hai hoặc ba loại nhựa. Nhóm nghiên cứu đã sử dụng ống kim tiêm bằng thép và ống thủy tinh để tránh nhiễm bẩn, đồng thời kiểm tra mức độ vi nhựa bằng cách sử dụng các mẫu trắng (là mẫu vật liệu sạch, được sử dụng để kiểm tra sự nhiễm bẩn dụng cụ và hóa chất, chất chuẩn trong quá trình phân tích mẫu).
“Câu hỏi lớn là điều gì đang xảy ra trong cơ thể chúng ta?” ông Vethaak nói. “Các hạt đó có đọng lại trong cơ thể không? Chúng có được vận chuyển đến một số cơ quan nhất định, chẳng hạn như vượt qua hàng rào máu não không? Và mức độ này có đủ để khởi phát bệnh không? Chúng tôi cần tài trợ khẩn cấp cho các nghiên cứu sâu hơn để có thể tìm hiểu thêm.”
Nghiên cứu mới được tài trợ bởi Tổ chức Quốc gia Hà Lan về Nghiên cứu & Phát triển Y tế và Common Seas, một doanh nghiệp hoạt động xã hội nhằm giảm thiểu ô nhiễm nhựa.
Ông Jo Royle, người sáng lập tổ chức từ thiện Common Seas cho biết: “Sản lượng nhựa sẽ tăng gấp đôi vào năm 2040. Chúng ta có quyền biết tất cả nhựa này đang ảnh hưởng như thế nào đối với cơ thể của chúng ta.” Common Seas, cùng với hơn 80 tổ chức phi chính phủ, nhà khoa học và nghị sĩ, đang yêu cầu chính phủ Vương quốc Anh phân bổ 15 triệu bảng Anh để nghiên cứu về tác động của nhựa đối với sức khỏe con người. EU đã tài trợ cho nghiên cứu về tác động của vi nhựa đối với bào thai và trẻ sơ sinh, cũng như đối với hệ thống miễn dịch của con người.
Một nghiên cứu gần đây cho thấy vi nhựa có thể bám vào màng ngoài của tế bào hồng cầu và có thể hạn chế khả năng vận chuyển oxy của chúng. Các hạt vi nhựa cũng được tìm thấy trong nhau thai của phụ nữ mang thai, chúng đi nhanh qua phổi vào tim, não và các cơ quan khác của thai nhi.
Một bài báo mới được xuất bản, có ông Vethaak làm đồng tác giả, đã đánh giá nguy cơ gây ung thư và kết luận: “Cần khẩn cấp tiến hành các nghiên cứu chi tiết hơn về việc hạt nhựa micro và nano ảnh hưởng thế nào đến cấu trúc và sự vận hành của cơ thể con người, liệu chúng có biến đổi tế bào hay gây ung thư không, đặc biệt là trong bối cảnh sản xuất nhựa tăng theo cấp số nhân. Vấn đề đang trở nên cấp bách hơn mỗi ngày.”