Các nhà nghiên cứu tại Đại học Tel Aviv (Israel) vừa phát hiện ra rằng ulva – một chiết xuất tự nhiên từ tảo biển – có khả năng ngăn chặn virus corona lây nhiễm ở cấp độ tế bào.
Kết quả này đã được công bố trên tạp chí Peer Journal (1). Đây là phát hiện rất hứa hẹn bởi ulva là một nguyên liệu tự nhiên khá rẻ nhưng lại có tiềm năng giúp nhân loại giải quyết một vấn đề nghiêm trọng – sự lây lan của coronavirus trong một bộ phận lớn dân cư không hoặc chưa tiếp cận được nguồn cung vaccine, nhất là ở các nước đang phát triển, khiến hàng triệu nạn nhân bỏ mạng, bên cạnh việc đẩy nhanh sự hình thành những biến thể mới.
Mặc dù nghiên cứu mới chỉ đang ở giai đoạn đầu nhưng chúng ta có quyền hy vọng, rằng khám phá trên sẽ được ứng dụng trong tương lai để phát triển một loại thuốc hiệu quả trong việc giúp ngăn ngừa lây nhiễm Covid và dễ tiếp cận.
Giáo sư Alexander Golberg thuộc Trường Khoa học Môi trường và Trái đất Porter của ĐH. Tel Aviv, người dẫn dắt nghiên cứu, lý giải: “Đến thời điểm hiện tại, mặc dù các loại vaccine Covid đều chứng tỏ được hiệu quả nhất định nhưng chúng vẫn không thể chấm dứt đại dịch lây lan trên quy mô toàn cầu. Chừng nào hàng tỷ người dân tại Thế giới Thứ ba chưa tiếp cận được vaccine, virus vẫn sẽ phát triển thành nhiều biến thể, thậm chí còn có khả năng kháng vaccine. Và cuộc chiến chống Covid-19 sẽ mãi kéo dài”.
Do đó, việc tìm ra một giải pháp rẻ và dễ tiếp cận, phù hợp với những nhóm yếu thế về kinh tế ở các nước đang phát triển thực sự là một bước tiến ngoạn mục. Chúng tôi đã thử nghiệm một hợp chất có trong rong biển – ulva hay còn gọi là “rau diếp biển” (sea lettuce), và thường được sử dụng làm thực phẩm tại một số nơi như Nhật Bản, New Zealand, Hawaii,…
Trước đây đã có những báo cáo về hiệu quả chống lại một số loài virus của ulva trong nông nghiệp, và cả trên người. Vì vậy, khi Covid-19 xuất hiện, chúng tôi đã đề nghị thử nghiệm hoạt tính của nó. Ngay giữa đợt lockdown đầu tiên (tháng 4/2020), các nhà nghiên cứu đã trồng trong phòng lab và chiết xuất ulva rồi gửi tới Viện Southern Research Institute ở Alabama, Hoa Kỳ – nơi chuyên nghiên cứu về bệnh truyền nhiễm.
Những chuyên gia tại đây đã xây dựng một mô hình kiểm chứng: các tế bào được cho tiếp xúc với cả virus corona và ulva. Kết quả cho thấy: với sự hiện diện của ulva, tế bào sẽ không bị nhiễm coronavirus. Nói cách khác, ulva, trái với những loại chiết xuất tảo khác cũng được mang ra thử nghiệm, có khả năng ngăn chặn không để các tế bào bị nhiễm virus corona”.
Nhóm nghiên cứu thừa nhận, mặc dù rất đáng khích lệ nhưng phát hiện trên mới chỉ như “vết dầu loang trên mặt nước” và hãy còn quá nhiều việc phải làm. Ulva trên thực tế là một hỗn hợp bao gồm nhiều chất, do đó chúng ta cần tìm ra chính xác chất nào có tác dụng ức chế tế bào khỏi sự lây nhiễm, và sau đó kiểm chứng hoạt động của nó trên người.
GS. Golberg kết luận: “Trong môi trường phòng lab, chúng tôi đã tìm thấy một vật liệu tự nhiên tương đối rẻ và dễ sản xuất, có tiềm năng ngăn ngừa coronavirus. Những phát hiện như vậy ở giai đoạn này có tác dụng khơi dậy sự lạc quan thận trọng”.
Theo kịch bản lạc quan nhất, ulva có thể sẽ trở thành giải pháp cho một vấn đề nhức nhối và cấp bách – bảo vệ hàng tỷ người chưa hoặc không được tiếp cận vaccine trước virus corona. Điều đó sẽ giúp ngăn chặn sự phát triển của các biến thể mới, và sau cùng là góp phần thanh toán đại dịch – thứ cho đến nay đã cướp đi sinh mạng của gần năm triệu người – trên toàn cầu.
Tham khảo:
(1) Nghiên cứu Fighting SARS-CoV-2 with green seaweed Ulva sp. extract: extraction protocol predetermines crude ulvan extract anti-SARS-CoV-2 inhibition properties in in vitro Vero-E6 cells assay được công bố trên tạp chí Peer Journal. Link: https://peerj.com/articles/12398/
