Một nghiên cứu mới cảnh báo, nếu nạn phá rừng tiếp tục diễn ra, rừng mưa Amazon có thể đạt đến điểm giới hạn quan trọng, phần lớn biến thành xavan khô hạn.
Nghiên cứu được công bố ngày 7.3 trên tạp chí Nature Climate Change, cho thấy hơn 75% rừng mưa Amazon đã dần dần mất đi “khả năng phục hồi” kể từ những năm 2000, có nghĩa là những phần rừng này không thể phục hồi dễ dàng sau những xáo trộn, chẳng hạn như hạn hán và cháy rừng.
Inside Climate News đưa tin, các khu vực rừng bị mất khả năng phục hồi nghiêm trọng nhất nằm gần các trang trại, khu đô thị và các khu vực được sử dụng để khai thác gỗ.
Biến đổi khí hậu, nạn phá rừng và đốt rừng tràn lan để làm nông nghiệp và chăn nuôi trang trại đã khiến Amazon trở nên ấm hơn và khô hơn nhiều so với những thập kỷ trước. Kể từ năm 2000, khu vực này đã phải chịu đựng 3 đợt hạn hán lớn, theo New York Times.
Bằng cách xem xét các hình ảnh vệ tinh được chụp từ năm 1991-2016, các nhà nghiên cứu đã xác định được rừng nhiệt đới mất bao lâu để phục hồi sau những sự kiện như vậy, Guardian cho hay. Các nhà nghiên cứu xác định, kể từ đầu thế kỷ 21, rừng nhiệt đới ngày càng mất nhiều thời gian hơn để phục hồi sinh khối sau hạn hán và hỏa hoạn.
Nghiên cứu mới bổ sung thêm bằng chứng hiện có, cho thấy khu rừng nhiệt đới lớn nhất thế giới đang bị tổn thương nghiêm trọng đến mức sắp đạt đến điểm giới hạn. Lúc đó, những dải rừng lớn có thể chết đột ngột. Nghiên cứu không thể xác định chính xác thời điểm rừng đạt đến điểm giới hạn này, nhưng nó có thể sẽ xảy ra trong vòng vài thập kỷ tới, các tác giả nghiên cứu nói với Inside Climate News.
Nếu các khu rừng nhiệt đới vượt qua điểm giới hạn, chúng có thể nhanh chóng biến thành một xavan rộng lớn, giải phóng hàng chục tỉ tấn carbon dioxide trong quá trình biến đổi.
Tuy nhiên, một số nhà khoa học không đồng ý với việc sử dụng thuật ngữ “điểm giới hạn” trong bối cảnh này.
Nhà khoa học khí hậu Scott Denning từ Đại học Bang Colorado (Mỹ) nói: “Đây hẳn là một sự nhầm lẫn khi các nhà khoa học chắc chắn rằng Amazon sẽ chết”. Và mặc dù không đồng tình với kết luận này, nhưng ông cho biết có rất nhiều bằng chứng cho thấy một phần lớn rừng đang suy giảm nhanh chóng, đặc biệt là dọc theo rìa phía nam và phía đông đã bị tàn phá bởi nạn phá rừng.
Các nhà khoa học lạc quan rằng, rừng Amazon có khả năng phục hồi rất cao, việc nó giảm khả năng phục hồi không có nghĩa là nó mất hết khả năng phục hồi. Do đó, chúng ta vẫn còn cơ hội cứu rừng nếu chung tay bảo vệ nó.
