Hiện nay, phát triển kinh tế rừng ở Hà Nội còn hạn chế. Để tạo bước chuyển mới trong khai thác tiềm năng của rừng và ứng phó biến đổi khí hậu, thành phố có chính sách thu hút đầu tư phát triển rừng và kinh tế rừng.
Rừng ở Hà Nội có giá trị kinh tế thấp
Thành phố Hà Nội có hơn 11.000ha rừng đặc dụng, hơn 5.800ha rừng phòng hộ, 10.332ha rừng sản xuất và đất lâm nghiệp phân bố ở 7 huyện, thị xã: Ba Vì, Thạch Thất, Quốc Oai, Chương Mỹ, Mỹ Đức, Sóc Sơn và Sơn Tây. Theo Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm Hà Nội Lê Minh Tuyên, những năm gần đây, công tác bảo vệ và phát triển rừng trên địa bàn thành phố đã được các cấp, ngành, địa phương quan tâm thực hiện quyết liệt.
Tuy nhiên, xu hướng phát triển du lịch sinh thái, du lịch tâm linh cũng như nhu cầu phát triển kinh tế – xã hội ở các địa phương này ngày càng cao đang tạo sức ép lên rừng và đất lâm nghiệp. Mặt khác, thu nhập trên mỗi héc ta đất lâm nghiệp chỉ đạt 10-15 triệu đồng/năm, thấp hơn rất nhiều so với các hoạt động kinh tế khác cũng đặt ra nhiều vấn đề với ngành Lâm nghiệp Thủ đô.
Huyện Ba Vì có gần 9.700ha rừng và đất lâm nghiệp. Hiện, việc trồng rừng tại địa phương này vẫn mang nặng tư tưởng phủ xanh đất trống, đồi trọc, quảng canh với một số loài cây như keo, bạch đàn nên giá trị sản xuất, hiệu quả kinh tế từ rừng thấp. Đáng nói, nhiều hộ dân nhận giao khoán đất rừng muốn trồng các loại cây gỗ lớn nhưng chu kỳ khai thác phải từ 10 năm trở lên, cần nhiều vốn nên họ khó đầu tư.
Theo Phó Chủ tịch UBND huyện Sóc Sơn Hồ Việt Hùng, rừng trên địa bàn chủ yếu là trồng hỗn giao, giá trị kinh tế thấp. Trung bình mỗi héc ta rừng, người dân nhận giao khoán bảo vệ rừng được chi trả 1 triệu đồng/năm nên không thu hút được người dân gắn bó lâu dài với rừng.
Cần thêm cơ chế hỗ trợ
Việc làm giàu từ rừng có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong phát triển các loại hình kinh tế lâm nghiệp cũng như đối phó với các hình thái thời tiết cực đoan như: Bão, lũ lụt, hạn hán… Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm Hà Nội Lê Minh Tuyên phân tích, trên cơ sở thực tế 3 loại rừng (rừng phòng hộ, rừng đặc dụng và rừng sản xuất), thành phố sẽ có định hướng và cơ chế chính sách phát triển kinh tế rừng khác nhau. Chẳng hạn, với rừng phòng hộ sẽ tập trung làm tốt việc khoanh nuôi, bảo đảm đa dạng sinh học. Đối với rừng trồng, hướng tới trồng các loại cây gỗ lâu năm để góp phần bảo vệ môi trường sinh thái; hỗ trợ người trồng rừng về vốn, giống…
Từ thực tế địa phương, Phó Chủ tịch UBND huyện Sóc Sơn Hồ Việt Hùng cho biết, huyện tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân về bảo vệ và phát triển rừng. Bên cạnh đó, để làm giàu từ rừng, Sóc Sơn đẩy mạnh thực hiện mô hình thí điểm trồng bổ sung các loài cây như: Lim xanh, sao đen…
Để nâng cao chất lượng rừng, thúc đẩy phát triển kinh tế lâm nghiệp bền vững, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nội đặt mục tiêu giai đoạn 2021-2025 sẽ nâng độ che phủ rừng từ 5,67% (hiện nay) lên 6,2%; nâng mức thu nhập trên đất lâm nghiệp từ 15 triệu đồng/ha/năm lên 40 triệu đồng/ha/năm. Để đạt được kết quả này, thời gian tới, ngành Nông nghiệp tham mưu thành phố có chính sách hỗ trợ 100% giống cây lâm nghiệp, khoa học kỹ thuật và hỗ trợ mỗi địa phương xây dựng 1-2 mô hình làm giàu từ rừng để làm cơ sở nhân rộng. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nội cũng phối hợp với các sở, ngành thiết lập hồ sơ quản lý bảo vệ rừng, đất lâm nghiệp cụ thể đến từng lô, khoảnh; xác định rõ ranh giới trên bản đồ cũng như ngoài thực địa để hạn chế lấn chiếm đất rừng…
