Một số khu vực ở châu Âu có thể đã qua đỉnh dịch, nhưng đại dịch dường như sẽ tiếp tục ám ảnh lục địa già, và hệ thống y tế vẫn đối diện với nguy cơ quá tải.
Trong kỳ nghĩ lễ mừng Giáng sinh và năm mới, nhiều gia đình đã tụ họp trong không gian kín suốt thời gian dài khiến nguy cơ virus lây nhiễm giữa các thế hệ gia tăng. Vì thế, dù châu Âu có thể đã qua những ngày tháng đen tối nhất, nhiều chuyên gia đã cảnh báo về sự tự mãn quá sớm, cho biết dữ liệu hiện tại có thể chưa phản ánh đầy đủ tác động của đợt nghỉ lễ vừa rồi.
Một số nơi đang đạt đến đỉnh dịch
Châu Âu vẫn chiếm khoảng một nửa số ca mắc bệnh và tử vong trên toàn cầu dù biến chủng Omicron ít có nguy cơ gây bệnh nặng hơn, cũng như phần lớn người dân đã được tiêm vaccine khiến cho số ca nhập viện thấp hơn so với các đợt bùng dịch Covid-19 trước.
Tuy nhiên, ngày càng có nhiều dấu hiệu cho thấy đợt bùng dịch do Omicron đang chững lại hoặc thậm chí đã suy giảm ở một số khu vực.
Ở Anh, số ca nhiễm trung bình trong 7 ngày đã giảm 30.000 trường hợp/ngày so với thời kỳ đỉnh dịch. Thủ tướng Tây Ban Nha cho biết số ca bệnh đang chững lại, và một viện y tế công cộng của Pháp cho biết làn sóng dịch sẽ đạt đỉnh vào giữa tháng 1.
Hans Kluge, Giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới (WTO) tại châu Âu, tuần này cho biết: “Chúng tôi thấy một số nơi đang đạt đến hoặc đã qua đỉnh dịch. Điều đó có thể sớm hơn một chút so với dự đoán, nhưng hãy nhớ rằng khu vực này rất đa dạng”.
Giới chức y tế ở Thụy Điển và Thụy Sĩ cho biết hai nước dự kiến đạt đỉnh dịch vào cuối tháng này.
Tanja Stadler, người đứng đầu đội ngũ khoa học phòng chống Covid-19 của Thụy Sĩ, nói với các phóng viên hôm 11/1: “Trong vòng hai tuần tới, chúng ta có thể đạt đến đỉnh dịch trong trường hợp người dân giữ mức độ tiếp xúc như hiện nay. Nếu mọi người cẩn trọng hơn, thời điểm đó sẽ đến lâu hơn”.
Xu hướng này tương tự như làn sóng Omicron ở châu Phi. Văn phòng WHO tại châu Phi cho biết số ca nhiễm tại đây đã ngừng gia tăng, khiến cho đây là đợt bùng dịch có thời gian ngắn nhất tính đến nay.
Tuần này, Đan Mạch – nơi biến chủng Omicron đang thống trị – đã nới lỏng một số hạn chế phòng dịch. Bộ trưởng Y tế nước này cho biết dịch bệnh hiện đã được kiểm soát.
Văn phòng Thống kê Quốc gia Anh cho biết sự gia tăng của số ca nhiễm tại vùng England đã chậm lại. Ước tính cứ 15 người thì có một người bị mắc bệnh trong giai đoạn 7 ngày tính đến 6/1, tương tự như khoảng thời gian 7 ngày liền trước.
Không được mất cảnh giác
Bất chấp những dấu hiệu tích cực, các chính trị gia vẫn tỏ ra thận trọng.
Bộ trưởng Y tế Anh Sajid Javid cho biết hôm 13/1 rằng mặc dù tỷ lệ bệnh nhân nhập viện bắt đầu chậm lại, hệ thống y tế vẫn sẽ chịu áp lực trong vài tuần tới.
“Biến chủng Omicron, với khả năng lây lan mạnh hơn rất nhiều, có thể khiến cho số một lượng đáng kể bệnh nhân phải nhập viện”, ông nói.
Ông cho biết có những dấu hiệu đáng mừng cho thấy số ca nhiễm đang giảm ở thành phố London và miền đông vùng England, nhưng “chúng tôi vẫn đang thấy số ca mắc bệnh gia tăng ở những khu vực khác của đất nước, và dữ liệu hiện tại chưa phản ánh được tác động của việc người dân quay trở lại trường học và nơi làm việc sau kỳ nghỉ lễ mừng Giáng sinh và năm mới”.
Scotland, nơi ban hành các biện pháp đối phó với chủng Omicron cứng rắn so với vùng England, sẽ bắt đầu dỡ bỏ các biện pháp đó vào ngày 17/1 trong sự thận trọng, chẳng hạn như hủy bỏ giới hạn đối việc tụ tập đông người tại các sự kiện thể thao lớn tổ chức ngoài trời.
Tuy nhiên, không phải ở đâu số ca nhiễm cũng chững lại, Viện Y tế Quốc gia Italy cho biết hôm 14/1 rằng tỷ lệ ca nhiễm được ghi nhận hàng tuần và số giường bệnh được sử dụng tiếp tục tăng trong tuần này.
Omicron ban đầu lây lan nhanh chóng ở những người trẻ tuổi, các nhà dịch tễ học cho biết tác động của nó đối với số ca nhập viện có thể không lường trước được khi biến chủng này chuyển sang lây lan trong các nhóm lớn tuổi hơn.
Tuy nhiên, ứng dụng ZOE COVID Symptom Study, chuyên thu thập dữ liệu tự báo cáo về các triệu chứng của Covid-19 ở Anh, phát hiện làn sóng Omicron đã đạt đỉnh và số ca nhiễm ở người cao tuổi đang duy trì ổn định ở mức thấp.
Tim Spector, nhà khoa học chính của ZOE COVID Symptom Study, nói với Reuters: “Nó (Omicron) rất dễ lây lan, không có cách để giả vờ rằng số ca nhiễm sẽ giảm xuống mức không đang kể, nhưng đó phải là mức có thể kiểm soát được”.
