Một cuộc tranh cãi kịch liệt đang diễn ra ở vịnh Maine giữa những người đánh bắt tôm hùm và các nhà bảo tồn cho rằng hoạt động đánh bắt đang gây tổn hại nghiêm trọng đến quần thể cá voi trơn Bắc Đại Tây Dương.
Loài cá cực kỳ nguy cấp này đang chết với số lượng đáng báo động do mắc phải bẫy dây tôm hùm – ngư cụ có thể đâm thủng da cá và khiến chúng không thể kiếm ăn, đặc biệt với những con non, chúng có thể bị chết đuối vì không thể ngoi lên mặt nước để thở trong khi phần lớn số khác sẽ chết mòn vì đói. Maine lại là vùng trú ẩn quan trọng của cá voi trơn, thậm chí nơi đây còn có thể là đường di cư và môi trường sinh sản của cá voi nên giới bảo tồn không khỏi lo lắng. Càng đáng ngại hơn khi một thẩm phán liên bang vừa bác bỏ lệnh cấm kéo dài 4 tháng đối với hoạt động đánh bắt tôm hùm trong một khu vực thuộc Maine vốn nhằm bảo vệ cá voi trơn.
Những người ủng hộ ngành công nghiệp tôm hùm cho rằng không có đủ bằng chứng chứng minh cá voi trơn thường lui tới khu vực này. Tuy nhiên, các nhà bảo tồn khẳng định hoạt động khai thác tôm hùm là yếu tố quan trọng làm giảm số lượng cá voi trơn trong những năm qua. Dữ liệu từ Hiệp hội cá voi trơn Bắc Đại Tây Dương cho thấy năm 2019, số lượng cá voi trơn chỉ còn 366 cá thể và năm sau giảm còn 336 cá thể – con số thấp nhất trong gần 20 năm qua. Đáng chú ý là 86% số cá voi trơn được xác định từng bị vướng ngư cụ một hoặc nhiều lần.
Những năm qua, đánh bắt tôm hùm bằng bẫy không dây được khuyến khích sử dụng như một giải pháp thay thế các bẫy lưới truyền thống nhằm giảm rủi ro cho cá voi. Tuy nhiên, ngành công nghiệp tôm hùm chưa áp dụng rộng rãi phương pháp này, có thể do bài toán chi phí đắt đỏ bởi một bẫy dây có giá khoảng 4.000 đô la trong khi bẫy thường chỉ từ 80 – 180 USD. Mặc dù Cơ quan dịch vụ thủy sản biển quốc gia cho các ngư dân mượn dụng cụ mới thử nghiệm nhưng dự kiến chỉ có tối đa 330 bẫy không dây được sử dụng trên toàn bờ biển từ Maine đến Florida trong những năm tới.
Một số nhóm đang kêu gọi sự hợp tác giữa hai bên, trong đó có ý kiến cho rằng nên cấm ngư dân khai thác tại một số khu vực nhất định hoặc họ phải chấp thuận thử nghiệm dụng cụ mới.
Thùy Dung (Theo Theguardian)
