Sáng 12/11, Sở TN&MT TP. Hà Nội, Sở Giao thông vận tải Hà Nội phối hợp với Hiệp hội Các nhà sản xuất xe máy Việt Nam, Trung tâm Sống & Học tập vì Môi trường và Cộng đồng tổ chức Lễ khởi động Chương trình Xe sạch – Trời xanh: Triển khai thí điểm đo kiểm khí thải xe mô tô, xe gắn máy cũ đang lưu hành trên địa bàn thành phố Hà Nội làm cơ sở nghiên cứu, đề xuất các giải pháp cải thiện chất lượng không khí.
Theo Phó Giám đốc Sở TN&MT TP. Hà Nội Nguyễn Minh Mười, ô nhiễm không khí (ONKK) là một trong những vấn đề môi trường đang được quan tâm nhất hiện nay, trong đó, hoạt động giao thông vận tải là một nguồn gây ONKK chính tại các thành phố lớn. Tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh, xe mô tô, xe gắn máy chiếm đến 95% về số lượng, mặc dù, chỉ tiêu thụ 56% xăng nhưng lại thải ra tới 94% lượng HC; 87% lượng CO; 57% lượng NOx trong tổng lượng phát thải của các loại xe cơ giới.
Các chất ô nhiễm này gây ảnh hưởng lớn tới chất lượng môi trường không khí đô thị và tác động trực tiếp tới sức khỏe của người dân. Một giải pháp cần thiết để thúc đẩy giao thông xanh mang lại bầu không khí sạch là thường xuyên bảo dưỡng và kiểm tra định kỳ khí thải của xe mô tô, xe gắn máy, đồng thời, thay thế xe cũ không còn đảm bảo về an toàn giao thông và nồng độ khí thải theo quy chuẩn.
Từ thực tế đó, ngày 22/7/2021, UBND thành phố Hà Nội ban hành Kế hoạch số 172/KH-UBND triển khai Chương trình thí điểm đo kiểm khí thải xe mô tô, xe gắn máy đang lưu hành trên địa bàn thành phố.
Bắt đầu từ ngày 12/11, Chương trình thí điểm chính thức được khởi động với những hoạt động chính như: Đo kiểm khí thải cho khoảng 3.000 – 5.000 xe mô tô, xe gắn máy trên địa bàn thành phố.
Đối với xe máy từ 5 năm trở lên, chủ phương tiện được tặng dầu nhớt, trường hợp xe không đạt tiêu chuẩn khí thải sẽ được hỗ trợ một phần chi phí bảo dưỡng tối đa không quá 200.000 VNĐ/xe để sửa chữa các bộ phận liên quan đến khí thải.
Đối với xe máy đăng ký lần đầu trước năm 2002, nếu chủ xe có nhu cầu chuyển đổi sang xe máy mới sẽ được tư vấn, hướng dẫn, nếu đáp ứng các điều kiện của Chương trình sẽ nhận được các mức hỗ trợ từ các hãng xe tối đa lên đến 4 triệu đồng…
Bên cạnh việc triển khai tại Hà Nội, Chương trình thí điểm đo kiểm khí thải xe mô tô, xe gắn máy đã được tiến hành tại TP. Hồ Chí Minh và sắp tới là Đà Nẵng trong khoảng thời gian từ tháng 4/2020 – 6/2022. Hoạt động chính của chương trình là tổ chức kiểm tra khí thải miễn phí, sửa chữa bảo dưỡng miễn phí cho khoảng 18.000 xe máy tại 3 thành phố lớn.
Theo ông Lê Hoài Nam, Vụ trưởng Vụ Quản lý chất lượng môi trường (Tổng cục Môi trường, Bộ TN&MT), Chương trình đo kiểm khí thải xe mô tô, xe gắn máy cũ đang lưu hành trên địa bàn thành phố Hà Nội có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, nhằm thu thập thông tin về mức phát thải của xe mô tô, gắn máy đang lưu hành; đánh giá được hiệu quả của các giải pháp sửa chữa, bảo dưỡng phương tiện giao thông, cơ giới; cung cấp thông tin thực tiễn để xây dựng chính sách, quy chuẩn khí thải và nâng cao nhận thức, trách nhiệm của người dân trong kiểm soát ô nhiễm và bảo vệ môi trường không khí.
Kết quả của Chương trình là căn cứ rất quan trọng để Bộ TN&MT, Bộ Giao thông vận tải và các cơ quan liên quan xây dựng và hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật, tiêu chuẩn, kỹ thuật về kiểm soát khí thải phương tiện giao thông cơ giới đường bộ Việt Nam. “Bộ TN&MT sẽ đồng hành, phối hợp cùng với UBND thành phố Hà Nội triển khai hiệu quả Chương trình vô cùng ý nghĩa này”, ông Lê Hoài Nam khẳng định.