Thông tin từ Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan) cho thấy, trong bối cảnh dịch bệnh Covid -19 bùng phát mạnh, tình trạng buôn lậu và vận chuyển trái phép hàng hóa trên biển vẫn diễn biến phức tạp với nhiều thủ đoạn tinh vi, gây khó khăn cho lực lượng chức năng trong quá trình phát hiện, bắt giữ.
Buôn lậu gia tăng với nhiều loại hàng hóa
Thời gian qua, hoạt động buôn lậu trên biển vẫn diễn biến phức tạp, có chiều hướng gia tăng và với nhiều loại hàng khác nhau từ dầu DO, dầu FO, than, pháo nổ cho đến thuốc lá điếu, hàng điện tử, điện lạnh, thực phẩm và hàng cấm…
Thống kê cũng cho thấy, các hoạt động vi phạm tập trung chủ yếu ở khu vực biển vùng Đông Bắc, miền Trung, Tây Nam…; trên các tuyến biển quốc tế từ châu Phi, châu Úc, Đài Loan, Hồng Kông về Việt Nam…với nhiều thủ đoạn tinh vi, gây khó khăn cho quá trình kiểm tra, kiểm soát của lực lượng chức năng. Thậm chí, tình trạng manh động, dùng vũ khí chống lại các lực lượng chức năng diễn ra khá phổ biến.
Trong đó, với mặt hàng phổ biến nhất là xăng, dầu thường mua bán trái phép nhiều nhất ở vùng biển đặc quyền kinh tế phía Tây Nam, đặc biệt tại các khu vực biển giáp ranh với các nước Thái Lan, Campuchia.
Một trong những thủ đoạn mới đang gây nhiều khó khăn cho công tác phát hiện, điều tra và xử lý của các lực lượng chức năng là các đối tượng biến tàu cá thành tàu chứa xăng dầu, lắp đặt thêm các trang bị, công cụ trên tàu; thực hiện việc mua bán trực tiếp trên biển rồi sau đó đưa vào đất liền tiêu thụ. Điển hình, vừa qua, lực lượng chức năng đã phát hiện một tàu vận chuyển khoảng 50.000 lít dầu DO không có hóa đơn chứng từ hợp pháp tại khu vực biển cách Tây Bắc đảo Thổ Chu, Kiên Giang khoảng 26 hải lý.
Mới đây, Cục Hải quan TP. Đà Nẵng phối hợp với Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển đã phát hiện lô hàng gồm 52 sừng tê giác có khối lượng gần 1,4 tạ và hơn 3,17 tấn xương động vật hoang dã quý hiếm nhập từ Nam Phi về cảng Đà Nẵng.
Nhiều thủ đoạn tinh vi, áp dụng công nghệ cao
Theo đánh giá của Cục Điều tra chống buôn lậu, các đối tượng lợi dụng tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp khiến việc giao thương, vận chuyển hàng hóa gặp khó khăn; lực lượng chức năng tập trung phòng chống dịch, hoạt động nghiệp vụ trên biển cũng như công tác thực thi pháp luật bị ảnh hưởng ít nhiều… để gia tăng hoạt động buôn lậu, vận chuyển hàng hóa trái phép trên biển và ngày càng sử dụng nhiều thủ đoạn tinh vi, áp dụng công nghệ cao.
Hiện nay, thủ tục hải quan hoàn toàn thực hiện bằng phương thức tự động ở mức độ rất cao, với hơn 99,65% doanh nghiệp tham gia. Mỗi năm, ngành Hải quan đã thực hiện soi chiếu gần 50.000 container. Việc tăng cường soi chiếu nhằm bảo đảm kiểm soát một cách hiệu quả các lô hàng nghi vấn. |
Trong đó, một trong những thủ đoạn thường dùng trong thời gian qua là lập các pháp nhân làm bình phong để hợp thức hóa giao dịch mua bán, vận chuyển; sử dụng hóa đơn quay vòng, lợi dụng các chính sách tạm nhập, tái xuất; kê khai không đầy đủ, không đúng tên hàng và tuồn hàng lậu vào đất liền qua các đường tiểu ngạch, bãi ngang, bãi tạm; hoạt động theo mô hình khép kín, vừa tổ chức liên kết thành băng, nhóm vận chuyển hàng lậu số lượng lớn, vừa tổ chức buôn lậu nhỏ, lẻ…
Đáng chú ý hơn cả, nhiều đối tượng tội phạm thực hiện các giao dịch tinh vi trên nền tảng thương mại điện tử; áp dụng công nghệ cao như lắp đặt những thiết bị hiện đại trên tàu để xác định phương tiện của lực lượng chức năng đến khu vực giao nhận hàng. Nhiều hàng cấm như ma túy còn được giấu kín trong các thùng carton có gắn định vị và thả nổi trên biển; các đối tượng cũng có chiều hướng thực hiện các hoạt động câu kết ở các vùng biển xa, giáp ranh giữa Việt Nam với các nước để dễ tẩu tán, chạy ra vùng biển nước khác, tránh sự truy đuổi của lực lượng chức năng…
Từ nay đến cuối năm, dự báo, tình hình buôn lậu trên biển, nhất là thời gian giáp Tết sẽ tiếp tục diễn biến phức tạp do nhu cầu của thị trường tăng cao. Do đó, lực lượng hải quan sẽ tăng cường các biện pháp nghiệp vụ để nắm bắt tình hình trên các vùng biển; phối hợp với các lực lượng chức năng khác tăng cường tuần tra, kiểm tra, kiểm soát, nhất là tại các khu vực trọng điểm để ngăn chặn, đấu tranh kịp thời, có hiệu quả với hoạt động buôn lậu.
Đồng thời phối hợp với các cơ quan chức năng để tuyên truyền, vận động nhân dân, nhất là ngư dân, chủ động, tích cực tố giác các hành vi buôn lậu; cam kết không tham gia tiếp tay cho các đối tượng buôn lậu.