Thanh tra tỉnh đề nghị làm rõ việc xây tường rào bảo vệ rừng đặc dụng nhưng lại có 5.900 m2 nằm ngoài tường rào.
Mới đây, Thanh tra tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu đã có thông báo công khai kết luận thanh tra công tác quản lý, sử dụng diện tích đất được giao cho các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân nhận khoán đất rừng tại Khu Bảo tồn thiên nhiên Bình Châu – Phước Bửu (huyện Xuyên Mộc).
Nhiều vi phạm kéo dài chưa được xử lý dứt điểm
Theo kết luận thanh tra, từ năm 1994 đến thời điểm thanh tra, Ban quản lý Khu Bảo tồn (gọi tắt là BQL) đang thực hiện ký hợp đồng khoán bảo vệ rừng, gây trồng rừng đối với khu phục hồi hệ sinh thái là 368 hợp đồng (tổ chức và cá nhân), với tổng diện tích là hơn 3.231 ha, trong đó diện tích đất có rừng là hơn 2.116 ha; diện tích đất không có rừng là hơn 1.114 ha.
Qua thanh tra nhận thấy về cơ bản BQL đã thực hiện theo chủ trương, chính sách, pháp luật của Nhà nước; việc giao khoán bảo vệ và gây trồng rừng đã đạt được một số kết quả nhất định trong việc bảo tồn và phát triển rừng; tạo điều kiện ổn định cuộc sống cho một số người dân sống ven rừng. Tuy nhiên, quá trình thực hiện việc giao khoán vẫn còn một số tồn tại, thiếu sót.
Cụ thể, qua kiểm tra có 367/368 hồ sơ giao khoán có đầy đủ hồ sơ theo quy định. Tuy nhiên, có một hồ sơ đơn xin không có xác nhận của xã. Sơ đồ khu vực đất giao khoán do BQL lập chỉ thể hiện lô khoảnh, không được đo đạc trên thực địa nên mức độ chính xác chưa cao và rất khó xác định ranh giới trên thực địa…
Việc BQL ký hợp đồng giao khoán cho chín tổ chức với tổng diện tích hơn 352 ha là không đúng đối tượng theo quy định và trách nhiệm thuộc giám đốc BQL qua các thời kỳ từ năm 1995 đến năm 2017; Việc ký hợp đồng giao khoán cho 73 cá nhân từ ngày 1-4-2005 đến năm 2019, với diện tích 716 ha cũng là không đúng đối tượng được nhận khoán.
Nghiêm trọng hơn là có sáu tổ chức và tám cá nhân nhận khoán trong quá trình thực hiện hợp đồng đã có các hành vi như xây nhà, công trình khác trên đất, trồng cây nông nghiệp lâu năm (cây ăn trái) hoặc để cho đối tượng bên ngoài vào lấn chiếm đất nhận khoán để trồng cây, xây nhà.
Hiện nay, một số đối tượng (không phải đối tượng nhận giao khoán) lấn chiếm xây dựng nhà trên đất đã được lập biên bản vi phạm nhưng chưa được địa phương giải quyết dứt điểm.
Đối với các hành vi vi phạm hợp đồng khoán cũng đã được BQL lập các biên bản vi phạm nhưng hiện nay chưa kiên quyết xử lý trách nhiệm, đặc biệt là các đối tượng vi phạm nhiều lần…
Qua thanh tra cũng phát hiện, trên phần diện tích nhận giao khoán của ông Đặng Thanh Minh (nguyên chủ tịch UBND huyện Xuyên Mộc) có khoảng 5.900 m2 nằm bên ngoài tường rào khu bảo tồn. Cụ thể BQL có xây tường rào bảo vệ rừng đặc dụng nhưng đến vị trí đất giao khoán cho ông Đặng Thanh Minh thì diện tích nêu trên được đưa ra bên ngoài tường rào.
Có 15 tổ chức, cá nhân ký hợp đồng từ năm 1994-2005 nhưng sau khi nhận hợp đồng giao khoán đã ủy quyền cho người khác thực hiện hợp đồng khoán không đúng theo quy định.
Đến nay, UBND huyện Xuyên Mộc đã cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho 11 hộ dân, chồng lấn diện tích hơn 19.215 m2 đất khu bảo tồn đã giao khoán cho ba tổ chức, cá nhân. Việc này cần giao Sở TN&MT kiểm tra lại, tránh xảy ra tranh chấp giữa khu bảo tồn, bên nhận khoán và các hộ dân trong việc sử dụng đất.
Kiến nghị xử lý dứt điểm vi phạm đất đai, cấp giấy chồng lấn…
Từ những kết luận trên, Chánh Thanh tra kiến nghị chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu BQL Khu Bảo tồn xử lý và thanh lý hợp đồng đối với các đối tượng vi phạm hợp đồng khoán trong việc trồng cây không đúng mục đích và xây nhà, công trình khác trên đất nông nghiệp hoặc để cho đối tượng bên ngoài vào lấn chiếm đất nhận khoán để trồng cây, xây nhà.
BQL Khu Bảo tồn cần rà soát, phân loại đối tượng khoán, trong đó xem xét xử lý các trường hợp giao khoán hợp đồng không đúng đối tượng, không đúng hạn mức.
Chánh Thanh tra cũng đề nghị UBND tỉnh giao huyện Xuyên Mộc phối hợp với xã Bình Châu và BQL xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về đất đai theo quy định.
Sở NN&PTNT kiểm tra, làm rõ việc trước đây BQL vào thời điểm xây dựng tường rào bảo vệ rừng đặc dụng nhưng đến khu vực diện tích nhận giao khoán của ông Đặng Thanh Minh đại diện cho sáu cá nhân cùng nhận khoán thì có một phần diện tích 5.900 m2 đưa ra bên ngoài tường rào.
UBND tỉnh xem xét xử lý về trách nhiệm đối với giám đốc BQL Khu Bảo tồn qua các thời kỳ về việc ký hợp đồng giao khoán, việc thực hiện hợp đồng giao khoán, việc chấm dứt và thanh lý hợp đồng khoán… Ngoài ra, giao giám đốc BQL Khu Bảo tồn xử lý trách nhiệm đối với viên chức tham mưu trong việc giao khoán không đúng đối tượng và các sai sót khác có liên quan.
Sở TN&MT phối hợp với Sở NN&PTNT, huyện Xuyên Mộc kiểm tra việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ gia đình chồng lấn đất khu bảo tồn.
Ngày 27-9-2021, chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu cũng đã ban hành công văn chỉ đạo xử lý các nội dung kiến nghị của thanh tra.
