Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu (BR-VT) trong quá trình thực hiện những nội dung yêu cầu tại kết luận thanh tra của Thanh tra Chính phủ đã gặp nhiều khó khăn, vướng mắc trong việc yêu cầu các chủ đầu tư nộp tiền trồng rừng thay thế đối với các dự án đã chuyển mục đích sử dụng rừng từ năm 2006 – 2013.
Mới đây, Thanh tra tỉnh BR-VT đã ban hành Kết luận thanh tra số 11/KL-TTr.NV5 ngày 27/7/2021 về việc thanh tra trách nhiệm của thủ trưởng đơn vị trong công tác thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo (KN, TC), phòng chống tham nhũng (PCTN) của Giám đốc Sở NN&PTNT (từ ngày 1/1/2019 đến ngày 31/12/2019). Qua thanh tra cho thấy, trong năm 2019, Sở NN&PTNT đã có nhiều nỗ lực trong công tác thanh tra, tiếp công dân, giải quyết KN, TC và PCTN. Tuy nhiên, bên cạnh những mặt đã đạt được, Giám đốc Sở NN&PTNT cũng còn một số hạn chế, thiếu sót.
Điển hình là việc thực hiện kết luận thanh tra (KLTT). Theo đó, trong năm 2019, có 8 KLTT thuộc trách nhiệm của Sở. Đến thời điểm thanh tra, Sở đã thực hiện xong 6 KLTT, còn 2 KLTT chưa thực hiện xong.
Trong đó, có KLTT số 404/KL-TTCP ngày 26/3/2018 của Tổng Thanh tra Chính phủ về công tác quản lý Nhà nước và thực hiện pháp luật về đất đai, môi trường, đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn tỉnh BR-VT (thời kỳ 2011 – 2016). Tại KLTT này, Sở NN&PTNT có trách nhiệm thực hiện việc đôn đốc chủ đầu tư các dự án đã được cơ quan có thẩm quyền cho phép chuyển mục đích sử dụng rừng lập phương án trồng rừng thay thế; tiến hành thẩm định và phê duyệt phương án theo thẩm quyền để làm cơ sở cho các chủ đầu tư nộp tiền trồng rừng thay thế theo quy định, đặc biệt là đối với diện tích rừng đã được cấp có thẩm quyền cho phép chuyển đổi trước ngày 1/7/2013. Tuy nhiên, nội dung này vẫn chưa được thực hiện xong.
Đến thời điểm thanh tra, Sở NN&PTNT mới chỉ thực hiện được một số nội dung như đã đôn đốc 18 dự án nộp tiền trồng rừng thay thế vào tài khoản Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh sau KLTT số 404/KL-TTCP, với tổng số tiền hơn 15,42 tỷ đồng; có 3 dự án đã được Sở NN&PTNT hướng dẫn thủ tục nộp tiền trồng rừng thay thế…
Đối với các dự án đã chuyển mục đích sử dụng rừng từ năm 2006 – 2013 lại gặp nhiều khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện như: Đa số các dự án đã hoàn thành, nghiệm thu, quyết toán, ban quản lý dự án đã giải thể; chủ đầu tư đã bàn giao hoặc sang nhượng giá trị công trình cho đơn vị khác quản lý khai thác sử dụng thì rất khó khăn trong việc quy trách nhiệm trong việc thực hiện trồng rừng thay thế hoặc nộp tiền trồng rừng thay thế.
Một số dự án đã hoàn thành nhưng chủ đầu tư không bố trí được kinh phí để trồng rừng thay thế do trước đây không xây dựng dự toán cho dự án đầu tư. Do vậy, khó khăn trong việc đôn đốc các dự án triển khai trồng rừng thay thế hoặc nộp tiền trồng rừng thay thế.
Các dự án đã thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất rừng trước năm 2013 do cơ quan tài nguyên và môi trường và địa phương tham mưu cho UBND tỉnh thực hiện; Sở NN&PTNT không có thông tin về dự án nên việc đôn đốc, xử lý trách nhiệm trồng rừng thay thế gặp rất nhiều khó khăn.
Sở NN&PTNT đã thu thập danh sách các dự án được giao đất, thuê đất có nguồn gốc từ đất rừng nhưng không có địa chỉ chủ dự án để liên hệ lập thủ tục nộp tiền trồng rừng thay thế. Sau khi có KLTT số 404/KL-TTCP ngày 26/3/2018, Sở NN&PTNT đã có Văn bản số 1968/SNN-NVTH ngày 17/7/2018 và Văn bản số 2825/SNN-NVTH ngày 5/10/2018 đề nghị UBND thị xã Phú Mỹ hỗ trợ cung cấp thông tin địa chỉ các chủ dự án trên địa bàn, nhưng UBND thị xã Phú Mỹ không có văn bản phản hồi…
Sở NN&PTNT cũng cho biết, phần lớn diện tích chuyển mục đích sử dụng rừng tập trung tại địa bàn thị xã Phú Mỹ do trước đây thu hồi đất để xây dựng các Khu công nghiệp và kho cảng.
Từ những khó khăn, vướng mắc nêu trên, Sở NN&PTNT kiến nghị UBND tỉnh BR-VT chỉ đạo UBND thị xã Phú Mỹ hỗ trợ cung cấp thông tin địa chỉ các chủ dự án trên địa bàn được giao đất, cho thuê đất có nguồn gốc từ đất rừng phòng hộ cho Sở NN&PTNT theo danh mục dự án tại Văn bản số 1968/SNN-NVTH và Văn bản số 2825/SNN-NVTH của Sở NN&PTNT, để Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh có kế hoạch tiếp tục thu tiền trồng rừng thay thế theo quy định của pháp luật.
Ngoài nội dung chưa thực hiện xong liên quan tới KLTT số 404/KL-TTCP ngày 26/3/2018 của Tổng Thanh tra Chính phủ, Sở NN&PTNT còn chưa thực hiện xong việc thu hồi số tiền còn lại hơn 316,8 triệu đồng của ông Võ Văn Sung liên quan tới KLTT số 18/KL-SNN-TTr ngày 12/11/2012 của Giám đốc Sở NN&PTNT về công tác dọn dẹp vệ sinh phòng cháy, chữa cháy rừng, kết hợp thu gom lâm sản bị thiệt hại do bão số 1 năm 2012 tại Khu Bảo tồn thiên nhiên Bình Châu – Phước Bửu.
Đối với số tiền cần phải thu hồi hơn 316,8 triệu đồng, quá trình thanh tra và giải trình của Sở NN&PTNN cho thấy, hiện nay hoàn cảnh ông Sung sức khỏe yếu kém, phải chữa bệnh dài ngày, lương hưu không đủ chi phí khám chữa bệnh và trang trải sinh hoạt cuộc sống hàng ngày, nên khó có khả năng khắc phục nộp số tiền còn lại 316.823.437 đồng vào ngân sách Nhà nước theo quy định.
Trước đó, ngày 20/4/2020, Thanh tra tỉnh đã có báo cáo, kiến nghị UBND tỉnh xem xét chấp thuận đề xuất của Sở NN&PTNT tại Văn bản số 3697/SNN-TTr ngày 15/12/2017 với nội dung kiến nghị Thường trực UBND tỉnh xem xét, cho chủ trương đồng ý để Sở NN&PTNT ban hành quyết định điều chỉnh miễn giảm, không thu hồi số tiền còn lại từ ông Sung…
Ngoài ra, tại KLTT số 11/KL-TTr.NV5, Chánh Thanh tra tỉnh cũng chỉ ra một số thiếu sót, hạn chế khác liên quan tới công tác thanh tra, giải quyết KN, TC như: Thời hạn Giám đốc Sở NN&PTNT ban hành quyết định phê duyệt kế hoạch thanh tra năm 2019 chậm hơn so với quy định; quyết định giám sát hoạt động của đoàn thanh tra được ban hành sau thời điểm ban hành quyết định thanh tra; công chức được giao nhiệm vụ giám sát không xây dựng kế hoạch giám sát để trình người ra quyết định thanh tra phê duyệt…
Chánh Thanh tra tỉnh kiến nghị Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu Giám đốc Sở NN&PTNT rút kinh nghiệm về các thiếu sót, hạn chế nêu trên. Đồng thời, kiến nghị Giám đốc Sở NN&PTNT khẩn trương thực hiện các nội dung liên quan đến trách nhiệm thực hiện của sở tại KLTT số 18/KL-SNN-TTr và KLTT số 404/KL-TTCP của Thanh tra Chính phủ…