Những ngày qua, người dân H. Phước Sơn bức xúc trước việc đốt thực bì để trồng rừng thay thế, gây cháy rừng ở xã Phước Kim. Đơn vị thi công không chỉ chặt cây tái sinh mà còn làm cháy gỗ cổ thụ.
Đầu tháng 6/2021, Phóng viên Môi trường và Đô thị Việt Nam có chuyến thực tế về xã Phước Kim (H.Phước Sơn) để tìm hiểu vụ việc. Từ thị trấn Khâm Đức (H.Phước Sơn), di chuyển băng ô tô vượt qua chặng đường đồi dốc quanh co chừng 30km, chúng tôi đến khu vực thôn Nước Kiết của xã Phước Kim. Nơi đây còn tồn tại nhiều cánh rừng nguyên sinh rậm rạp, bao bọc, che chở cho những bản làng của người đồng bào vùng cao.
Đến ngôi làng mới vừa xây dựng tại thôn Nước Kiết quá trưa, hỏi chuyện về cháy rừng, anh Hồ Văn Thương (50 tuổi) buồn rầu cho biết: “Bà con ở đây chủ yếu sống bằng nghề nông, phát nương làm rẫy, chưa bao giờ xâm phạm đến rừng già. Vậy mà không biết vì sao, thời gian qua, có nhiều người đến phát thực bì rồi đốt và làm cháy rừng ở địa phương. Thấy những cây gỗ lớn chết cháy bà con ai cũng tiếc, bởi nó đã tồn tại ở đây rất lâu đời”.
Cùng tâm trạng như anh Thương, ông Hồ Văn Vinh kể, từ tháng 5/2021, bà con ở đây thấy có nhiều người đến phát thực bì ở khu vực gần cánh rừng già. Phát xong thì họ đốt và lộ ra những khoảnh đất trống. Ông Vinh không biết mục đích của việc đốt làm gì nhưng thấy có nhiều cây gỗ chết cháy thì buồn lắm.
Theo hướng dẫn của người dân thôn Nước Kiết, phóng viên tìm đến hiện trường cháy rừng. Di chuyển trên con đường vào xã Phước Kim, không khó để nhận ra những khoảnh rừng bị chạy trụi, đen sẫm màu tro than, trãi dài từ bờ sông lên đến tận lưng chừng núi. Hiện trường vụ cháy còn lưu lại những cây gỗ lớn quá tay người ôm, cháy xém thân và khô lá.
Liên hệ UBND H. Phước Sơn để nắm vụ việc, phóng viên được ông Lê Quang Trung, Chủ tịch huyện cho biết, đây là sự cố đáng tiếc trong quá trình thi công trồng rừng thay thế ở xã Phước Kim. “Sau khi có báo cáo tóm tắc sự việc đốt thực bì gây cháy rừng, UBND huyện đã họp với các ngành, có kết luận chỉ đạo Hạt kiểm lâm theo chức năng nhiệm vụ phối hợp với công an, viện kiểm sát, chính quyền địa phương, Phòng NNPTNT và BQL rừng phòng hộ Phước Sơn tổ chức khám nghiệm hiện trường để làm cơ sở cho việc xử lý vụ việc các bước tiếp theo, ông Lê Quang Trung chia sẻ.
Cũng theo Chủ tịch UBND H.Phước Sơn, quá trình xây dựng dự án trồng rừng thay thế tại tiểu khu 689 ở xã Phước Kim được thực hiện đúng quy trình, quy định pháp luật. Các cơ quan thẩm định dự án căn cứ hiện trạng và khẳng định khu vực này diện tích đưa vào dự án trồng thực tế không còn yếu tố cấu thành rừng, chỉ còn rải rác gỗ trong dự án. Việc phát dọn thực bì, do đơn vị thi công không chấp hành đúng quy định pháp luật nên dẫn đến sự việc đáng tiếc. Cụ thể là trong trồng rừng thay thế không cho phép đốt thực bì và chặt phá cây rừng còn lại trên diện tích này.
Theo tìm hiểu của phóng viên, dự án trồng rừng thay thế diện tích rừng chuyển mục đích sử dụng sang mục đích khác do BQL rừng phòng hộ Phước Sơn là chủ đầu tư. Theo hồ sơ thiết kế, dự án trồng mới trên diện tích 20 ha đất tại tiều khu 689 ở xã Phước Kim loại cây Lim Xanh và Sao Đen. Dự án này do Cty TNHH MTV Tuấn Zin đảm nhiệm thi công với mức giá hợp đồng là hơn 950 triệu đồng, Cty TNHH Thương mại và Dịch vụ Đức Chính là đơn vị tư vấn giám sát.
Theo hợp đồng ký kết giữa BQL rừng phòng hộ Phước Sơn với Cty TNHH MTV Tuấn Zin, dự án triển khai từ ngày 16/3/2021, dự kiến hoàn thành vào ngày 14/7/2021. Quá trình thì công, ngày 8/5 và 9/5, công nhân đã tiến hành phát thực bì, chặt cây tái sinh và đốt, gây cháy lan ra diện tích rừng trồng và khu vực lân cận, trong số này có nhiều cây gỗ lớn bị chết cháy.
Trao đổi với Môi trường và Đô thị Việt Nam, ông Hồ Quang Bửu, Phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam cho biết: “Khi biết được sự việc rừng Phước Kim bị cháy, UBND tỉnh đã chỉ đạo cơ quan kiểm lâm tỉnh phối hợp với UBND huyện Phước Sơn bước đầu có đánh giá sơ bộ. Sau đó, các lực lượng trực tiếp gồm: kiểm lâm, công an, viện kiểm sát vào cuộc điều tra, xem thử sự việc này mang tính chất, ảnh hưởng như thế nào. Hiện nay, cơ quan kiểm tra và điều tra đang làm việc tại thực địa, sẽ có báo cáo cụ thể. Quan điểm của UBND tỉnh là sẽ cương quyết xử lý những ai cố tình làm những việc không đúng theo quy định.”
