Nhựa đã và đang trở thành vật liệu phổ biến nhất ở châu Á trong nhiều thập kỷ và hơn 50% lượng nhựa trên thế giới được sản xuất ở châu Á.
Theo The ASEAN Post, sự ra đời của nhựa sử dụng một lần đã tạo sự tiện lợi và vệ sinh. Nhựa đã và đang trở thành vật liệu phổ biến nhất ở châu Á trong nhiều thập kỷ và hơn 50% lượng nhựa trên thế giới đều được sản xuất ở châu Á.
Tuy nhiên, việc sử dụng nhựa ngày càng nhiều đã gây ra những hệ lụy xấu đến môi trường, là một trong những nguyên nhân gây tắc nghẽn nguồn nước trong khu vực.
Ra mắt bản đồ Nhựa Atlas châu Á
Cách đây khoảng gần 1 thế kỷ, hầu hết các sản phẩm ở châu Á đều được sản xuất chủ yếu từ nguyên vật liệu tự nhiên nhằm sử dụng lâu dài hoặc dễ phân hủy sinh học. Tuy nhiên, tất cả đã thay đổi từ sau Thế chiến II, khi quá trình công nghiệp hóa và đô thị hóa tại nhiều khu vực ở châu Á diễn ra nhanh chóng. Nhựa sử dụng một lần được ra đời đã gây ra những tác động xấu đến môi trường vượt xa số lượng lớn rác thải trên mặt đất và làm tắc nghẽn các nguồn nước trong khu vực.
Nhằm đánh giá đúng bản chất và quy mô của cuộc khủng hoảng ô nhiễm nhựa sử dụng một lần, từ đó đưa ra các biện pháp hữu hiệu, Quỹ Heinrich Böll và trang web Break Free From Plastic Asia Pacific gần đây đã hợp tác với Viện Chiến lược Môi trường Toàn cầu Nhật Bản ra mắt bản đồ Nhựa Atlas châu Á. Bản đồ này bao gồm các dữ liệu và số liệu về mức độ độc hại của polyme tổng hợp, cho thấy nhựa được sử dụng phổ biến trong hầu hết các lĩnh vực của cuộc sống.
Đồng thời, bản đồ cũng cung cấp dữ liệu so sánh trong khu vực châu Á, đặc biệt là về vấn đề đổ, xả chất thải bất hợp pháp từ các quốc gia phát triển hơn, tác động bất bình đẳng về giới khi tiếp xúc với nhựa…. Từ đó hướng đến trách nhiệm của các chính phủ và tập đoàn châu Á trong việc giải quyết vấn nạn này.
Chung tay giải quyết cuộc khủng hoảng
Mặc dù, tình trạng ô nhiễm nhựa ở châu Á đã khá nghiêm trọng trước đại dịch, nhưng COVID-19 đã làm vấn nạn càng tồi tệ hơn. Nguyên nhân là do nhu cầu sử dụng các sản phẩm nhựa một lần bùng nổ khi người tiêu dùng thường xuyên đặt hàng online trong thời gian các nước tiến hành phong tỏa, hạn chế đi lại, từ đó thúc đẩy sản xuất nhựa và tình trạng ô nhiễm nhựa gia tăng. Điều này là vấn đề đang gây nguy hiểm cho những thành quả khó khăn lắm mới đạt được trước đây. Hơn nữa, vấn đề này sẽ gây ra hậu quả là môi trường rất có thể sẽ trở thành nạn nhân lâu dài của cuộc khủng hoảng sức khỏe cộng đồng.
Nhiều thế hệ người châu Á đã quen với sự tiện lợi của đồ nhựa, nhưng nếu không giảm đáng kể các loại sản phẩm này, chúng ta sẽ rất khó ngăn chặn khủng hoảng ô nhiễm xảy ra.
Để giải quyết vấn đề ô nhiễm nhựa, các quốc gia ở châu Á phải ban hành và thực thi những chính sách và quy định nhằm mở rộng quy mô các sáng kiến nền tảng, đồng thời buộc các nhà sản xuất nhựa có trách nhiệm giải quyết cuộc khủng hoảng.
Hơn nữa, các công ty buộc phải từ bỏ những mục tiêu tăng trưởng về sản xuất và sử dụng nhựa vốn được dự đoán sẽ tăng gấp 4 lần vào đầu những năm 2050 và cung cấp các hệ thống phân phối thay thế đáng tin cậy, sản xuất các loại bao bì có thể tái sử dụng cho sản phẩm của họ.
Khủng hoảng khí hậu và khủng hoảng chất dẻo là hai mặt của cùng một đồng tiền. Để giữ cho sự nóng lên toàn cầu trong phạm vi có thể chấp nhận được, chúng ta nhất thiết phải giảm lượng nhựa mà chúng ta sản xuất, tiêu thụ và thải bỏ.
