Các nhà khoa học cảnh báo, thời tiết khô hạn trong năm nay làm tăng nguy cơ cháy rừng nghiêm trọng ở rừng nhiệt đới Amazon và đầm lầy Pantanal của Brazil và hạn hán có thể phá hủy các quần xã sinh vật có vai trò quan trọng chống biến đổi khí hậu.
Theo Viện Nghiên cứu Vũ trụ quốc gia Brazil (INPE), năm ngoái, rừng Amazon đã trải qua đợt cháy rừng tồi tệ nhất kể từ năm 2017.
Dữ liệu của INPE cho thấy, mùa mưa năm nay – kéo dài từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau – thậm chí còn khô hơn tại các khu vực của Amazon – nơi đang bị đe dọa nghiêm trọng nhất. Ngoài ra, hạn hán năm nay ở Pantanal sẽ lan rộng hơn so với những gì khu vực này đã chứng kiến vào năm 2020.
Amazon là rừng nhiệt đới lớn nhất thế giới và Pantanal cũng là vùng đất ngập nước lớn nhất. Các nhà khoa học cho biết việc bảo vệ hai khu này là rất quan trọng để hạn chế biến đổi khí hậu thảm khốc do chúng hấp thụ một lượng lớn khí nhà kính. Theo Renata Libonati, chuyên gia viễn thám tại Đại học Liên bang Rio de Janeiro, Brazil, dự báo trong vài tháng tới sẽ tiếp tục xảy ra tình trạng khô hạn ở phía Nam sông Amazon và bất kỳ vụ cháy rừng nào cũng có khả năng ngoài tầm kiểm soát.
Trong khi các khu vực dễ bị tổn thương có lượng mưa ít hơn bình thường, lưu vực phía Bắc Amazon đang bị ngập lụt do mưa lớn. Maria Silva Dias, một nhà khoa học khí quyển tại Đại học Sao Paulo, Brazil cho biết hiện tượng này phù hợp với độ ẩm và tình trạng khô hạn khắc nghiệt mà các nhà khoa học dự báo sẽ xảy ra thường xuyên hơn do biến đổi khí hậu.
“Thời tiết khắc nghiệt hơn ở Amazon một phần có liên quan đến sự ấm lên ở vùng nhiệt đới Bắc Đại Tây Dương trong 20 năm qua, dẫn đến gió mạnh hơn và sự thay đổi trong hoàn lưu khí quyển”, bà Dias nói.
Bà Dias và các nhà khoa học khác cảnh báo, không ai biết chắc chắn rằng biến đổi khí hậu đang làm gia tăng sự thay đổi các hình thái thời tiết ở mức độ nào và đây là câu hỏi mở khiến họ hết sức lo lắng. Biến đổi khí hậu có thể là một trong số các yếu tố ảnh hưởng đến thời tiết và nạn phá rừng ở Amazon làm thay đổi các kiểu mưa trong khu vực và các chu kỳ thời tiết dài hạn.
Mai Đan (Tổng hợp từ Reuters)