Nhân Ngày Quốc tế Mẹ Trái Đất (22/4), Tổng Thư ký Liên hợp quốc Liên hợp quốc Antonio Guterres đã kêu gọi các nỗ lực làm thay đổi mối quan hệ giữa con người với thiên nhiên và bảo vệ đại dương – “nguồn sống” trên hành tinh.
Trong thông điệp phát theo hình thức trực tuyến, người đứng đầu Liên hợp quốc đã chỉ ra rằng tình trạng hiện nay là “đáng báo động”, trong đó áp lực từ các hoạt động của con người đang tiếp tục làm suy thoái đại dương và phá hủy môi trường sống thiết yếu. Ông Guterres cảnh báo Trái Đất đang ở điểm giới hạn mà Trái Đất có thể chịu được trước những tác động không mong muốn về khí hậu. Theo ông, nhân loại đang tiếp tục lạm dụng tài nguyên thiên nhiên, khai thác cạn kiệt các loài động vật hoang dã và làm ô nhiễm môi trường không khí, đất và biển. Các hệ sinh thái và chuỗi thức ăn quan trọng đang “bên bờ vực sụp đổ”.
“Những áp lực này đến từ các hoạt động của con người trên mặt đất và ở các khu vực bờ biển – vốn là nguyên nhân gây nên tình trạng ô nhiễm nghiêm trọng ở đại dương, gồm cả rác thải nhựa. Trong đó, tình trạng đánh bắt thủy sản quá mức ước tính đã dẫn đến thiệt hại hàng năm 88,9 tỷ USD lợi nhuận ròng” – ông Guterres nói.
Từ những lập luận trên, người đứng đầu Liên hợp quốc kêu gọi con người lưu tâm tới tình trạng khai thác thủy sản quá mức, hiện tượng ấm dần lên của các đại dương và các hành vi phá hủy sự đa dạng sinh học, sự dâng cao của nước biển đang có nguy cơ nhấn chìm các khu vực bờ biển.
“Số lượng của các khu vực được gọi là vùng chết dưới đại dương đã gia tăng trên phạm vi toàn cầu, từ con số hơn 400 trong năm 2008 lên tới 700 vào năm 2019… Khoảng 90% các loại thực vật rừng ngập mặn, cỏ biển và thực vật đầm lầy, cùng 31% các loài chim biển đang đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng… Rất nhiều lợi ích do đại dương mại lại cho con người lại đang bị tước bỏ bởi chính hành động của chúng ta” – Tổng thư ký Liên hợp quốc chỉ rõ.
Chia sẻ nhận định của các chuyên gia, ông Guterres thừa nhận, tình trạng này là do sự thất bại của chúng ta trong việc đạt được khả năng quản lý bền vững chung các khu vực bờ biển và đại dương. Qua đó, ông kêu gọi tất cả các bên liên quan lưu tâm đến vấn đề này cùng một số thông điệp cảnh báo khác. “Nâng cao nhận thức về đại dương và điều cần thiết” – ông Guterres nói.
Sự bùng phát của đại dịch COVID-19 đã cho thấy sự gắn kết giữa sức khỏe con người và sức khỏe hành tinh. Chính vì thế, chúng ta cần thay đổi mối quan hệ với thiên nhiên để phục hồi tốt hơn, đạt được sự phát triển bền vững và hạn chế mức tăng nhiệt toàn cầu ở mức dưới 1,5 độ C như mục tiêu mà thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu đã đề ra.
Người đứng đầu Liên hợp quốc khẳng định, tính bền vững của đại dương phụ thuộc vào sự phối hợp giữa tất cả chúng ta – bao gồm thông qua việc nghiên cứu chung, phát triển năng lực, chia sẻ dữ liệu, thông tin và công nghệ. Thập kỷ Khoa học đại dương vì sự phát triển bền vững của Liên hợp quốc được khởi động trong năm nay chính là khuôn khổ toàn cầu để chúng ta cùng hành động hướng tới mục tiêu này. Trong đó, những đánh giá trong bản báo cáo của Liên hợp quốc đã nhấn mạnh tính cấp bách của việc đạt được những kết quả tham vọng trong các Hội nghị cấp cao cùng các sự kiện của Liên hợp quốc về đa dạng sinh học và khí hậu.
Tổng thư ký Liên hợp quốc tin tưởng rằng, sát cánh cùng nhau, chúng ta có thể thúc đẩy một tương lai phục hồi xanh sau đại dịch COVID-19 cũng như bảo đảm một mối quan hệ bền vững lâu dài với đại dương.