Nhật Bản chấp thuận xả nước phóng xạ đã qua xử lý từ Fukushima ra biển trong 2 năm.
Lựa chọn “thực tế nhất” và “không thể tránh khỏi”
Theo Nikkei Asian Review, chính phủ Nhật Bản vừa chấp thuận kế hoạch xả thải hơn 1 triệu tấn nước bị ô nhiễm từ nhà máy điện hạt nhân Fukushima ra biển. Quyết định này có khả năng khiến các nước láng giềng và ngư dân địa phương tức giận.
Trong một cuộc họp giữa các bộ trưởng hôm 13.4, Thủ tướng Yoshihide Suga cho rằng chính phủ Nhật đã quyết định việc xả nước vào Thái Bình Dương là lựa chọn “thực tế nhất và không thể tránh khỏi để đạt được sự phục hồi của Fukushima”.
Ông Yoshihide Suga nói thêm rằng: Chính phủ sẽ làm tất cả những gì có thể để đảm bảo sự an toàn của nước đã qua xử lý và tránh những thiệt hại về danh tiếng có thể xảy ra từ việc xả thải.
Người điều hành nhà máy Fukushima Daiichi – Công ty Điện lực Tokyo Tepco và các quan chức chính phủ cho biết: “Mặc dù, Tepco loại bỏ các chất ô nhiễm phóng xạ quan trọng trước khi trữ nước trong các bồn chứa, nhưng quá trình này không thể loại bỏ tritium – một dạng phóng xạ của hydro”.
Hơn 1.000 bể chứa hiện đang chứa nước thải vẫn còn ô nhiễm tại Fukushima Daiichi. Việc loại bỏ lượng nước này được coi là bước quan trọng để ngừng hoạt động hoàn toàn nhà máy.
Chính phủ Nhật cho biết, việc giải phóng lượng nước thải đã pha loãng sẽ bắt đầu trong khoảng 2 năm và toàn bộ quy trình dự kiến sẽ mất hàng thập kỷ.
“Trên cơ sở tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn quy định đã được thiết lập, chúng tôi chọn cách thả ra đại dương”, chính phủ Nhật tuyên bố.
Quyết định gây tranh cãi
Thông báo trên đã thu hút sự lên án nhanh chóng từ các nhóm môi trường. Tổ chức Hòa bình xanh Nhật Bản “lên án mạnh mẽ” việc xả nước. Họ cho rằng, đây là hành động hoàn toàn coi thường nhân quyền và lợi ích của người dân ở Fukushima, rộng hơn là Nhật Bản và khu vực Châu Á – Thái Bình Dương.
Nhà vận động về khí hậu và năng lượng Kazue Suzuki cho biết: “Chính phủ Nhật lại một lần nữa khiến người dân Fukushima thất bại”.
“Chính phủ đã đưa ra quyết định hoàn toàn vô lý khi cố tình làm ô nhiễm chất thải phóng xạ ở Thái Bình Dương. Nó đã giảm thiểu rủi ro bức xạ và quay lưng lại với bằng chứng rõ ràng rằng họ có đủ khả năng lưu trữ tại khu vực hạt nhân cũng như ở các quận xung quanh”, bà Kazue Suzuki nhận định.
Khoảng 1,25 triệu tấn nước đã tích tụ tại khu vực của nhà máy hạt nhân, nơi đã bị tê liệt sau sau trận sóng thần hồi năm 2011. Nó bao gồm nước được sử dụng để làm mát hệ thống, cũng như nước mưa và nước ngầm ngấm vào hàng ngày. Lượng nước này cần được lọc lại để loại bỏ các đồng vị có hại và sẽ được pha loãng để đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế trước khi đổ ra biển, chính phủ Nhật khẳng định.
Nước phóng xạ, với số lượng tăng khoảng 140 tấn mỗi ngày, hiện đang được lưu trữ trong hơn 1.000 bồn chứa. Lượng bồn chứa tại khu vực này dự kiến sẽ không còn đủ khả năng đáp ứng vào khoảng mùa thu tới. Tepco sẽ phải vật lộn để đạt được tiến độ trong việc ngừng vận hành nhà máy nếu phải tiếp tục xây dựng thêm các bể chứa tại địa điểm này.
Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) ủng hộ quyết định này. Họ cho rằng các nguyên tố phóng xạ, ngoại trừ tritium, sẽ bị loại bỏ khỏi nước hoặc giảm xuống mức an toàn trước khi thải ra ngoài. Theo IAEA, các nhà máy hạt nhân trên khắp thế giới cũng sử dụng một quy trình tương tự để xử lý nước thải.
Các chuyên gia cho biết tritium chỉ gây hại cho con người với liều lượng lớn. Vì vậy, về mặt khoa học, với việc pha loãng nước đã qua xử lý sẽ không có nguy cơ gây hại.
“Các nhà khoa học nhất trí rằng tác động đến sức khỏe là rất nhỏ”, Chuyên gia đánh giá rủi ro bức xạ Michiaki Kai tại Đại học Oita của Nhật cho biết.
Tuy nhiên, cộng đồng ngư dân địa phương nói rằng việc xả nước sẽ làm biến mất nỗ lực nhiều năm làm việc chăm chỉ để xây dựng lại niềm tin của người tiêu dùng đối với hải sản của họ.
Hàn Quốc, Trung Quốc và Đài Loan đã lên tiếng phản đối động thái này. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên kêu gọi Nhật Bản “hành động một cách có trách nhiệm” đối với việc xả nước.
Bộ Ngoại giao Hàn Quốc cũng lên tiếng về quyết định này, họ cho rằng quyết định của chính phủ Nhật có thể tác động trực tiếp hoặc gián tiếp đến sự an toàn của người dân và môi trường xung quanh trong tương lai.
Các quan chức Nhật Bản đã phản đối việc các phương tiện truyền thông mô tả nước là “ô nhiễm” hoặc “phóng xạ”, nhấn mạnh rằng nó được mô tả là “đã qua xử lý”.
