Một nghiên cứu trên tạp chí Nature Communications mới đây cho thấy các dàn máy khai thác bitcoin của Trung Quốc đang chiếm gần 80% lượng điện năng cho giao dịch tiền điện tử trên toàn cầu, và có nguy cơ sẽ ảnh hưởng đến các mục tiêu giảm phát thải của nước này.
Bitcoin và các loại tiền điện tử khác được “khai thác” bằng cách giải các bài toán khó, đòi hỏi sử dụng các dàn máy tính mạnh mẽ tiêu thụ lượng điện năng khổng lồ — và điện năng ở Trung Quốc phần lớn đến các nhà máy than.
Nghiên cứu mới trên Nature Communications cho thấy rằng nếu không được kiểm soát, các dàn máy khai thác bitcoin của Trung Quốc sẽ tạo ra 130,50 triệu tấn khí thải carbon vào năm 2024 – gần bằng lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính hàng năm của một quốc gia, như Ý hoặc Ả Rập Saudi.
Nghiên cứu cũng cho biết các công ty Trung Quốc, với khả năng tiếp cận với điện và phần cứng máy tính giá rẻ, đã chiếm 78,89% hoạt động bitcoin toàn cầu tính đến tháng 4 năm 2020. Các hoạt động này bao gồm khai thác tiền mới (thông qua giải các bài toán để xác thực giao dịch) và theo dõi các giao dịch bitcoin trên chuỗi khối.
Nghiên cứu cho biết khoảng 40% các dàn máy khai thác bitcoin của Trung Quốc được cung cấp năng lượng từ than đá, trong khi phần còn lại sử dụng năng lượng tái tạo.
Tuy nhiên, các dàn máy khai thác dựa trên điện than lớn đến mức chúng có thể ảnh hưởng tiêu cực đến các cam kết của Bắc Kinh về hạn chế mức phát thải carbon trước năm 2030 và cam kết trung hòa carbon vào năm 2060, báo cáo cảnh báo.
Đồng tác giả báo cáo, Wang Shouyang từ Học viện Khoa học Trung Quốc nói với AFP: “Hoạt động blockchain bitcoin mạnh mẽ ở Trung Quốc có thể nhanh chóng phát triển thành một mối đe dọa có thể làm suy yếu nỗ lực giảm phát thải”. Wang nói, Chính phủ nên tập trung vào việc nâng cấp lưới điện để năng lượng tái tạo có thể trở thành nguồn điện cho các dàn máy khai thác.
“Nếu giá năng lượng sạch của Trung Quốc thấp hơn so với năng lượng than, các công ty khai thác sẽ có nhiều động lực hơn để chuyển hoạt động khai thác bitcoin đến các khu vực có năng lượng sạch”, Wang nói.
Năm nay, ngành khai thác tiền điện tử dự kiến sẽ sử dụng 0,6% tổng sản lượng điện của thế giới, theo Chỉ số tiêu thụ điện Bitcoin của Đại học Cambridge. Giá bitcoin đã tăng gấp 5 lần trong năm qua, đạt mức cao kỷ lục hơn 61.000 USD vào tháng 3 và hiện đang dao động ngay dưới mốc 60.000 USD.
Với lợi nhuận bitcoin hiện đang rất cao, Wang cho biết việc áp thuế carbon là không đủ để ngăn cản các công ty khai thác sử dụng năng lượng từ điện than.
Trung Quốc đã cấm giao dịch tiền điện tử vào năm 2019 để ngăn chặn rửa tiền, nhưng vẫn cho phép khai thác.
Các khu vực giàu than hiện cũng đang muốn loại trừ các công ty khai thác bitcoin nhằm cố gắng đạt được mục tiêu hạn chế lượng khí thải. Tháng trước, Nội Mông đã công bố kế hoạch chấm dứt hoạt động khai thác tiền điện tử vào cuối tháng 4, sau khi khu vực này không đạt được mục tiêu tiêu thụ năng lượng hàng năm. Chỉ riêng khu vực này chiếm 8% sức mạnh tính toán cần thiết để chạy chuỗi khối toàn cầu — chuỗi khối này là một sổ cái trực tuyến để ghi lại các giao dịch bitcoin.
Con số đó cao hơn lượng sức mạnh tính toán dành riêng cho blockchain ở Hoa Kỳ.
Bitmain, một công ty bitcoin được niêm yết trên sàn Nasdaq, điều hành một trong những nhóm khai thác tiền điện tử lớn nhất trên thế giới, cho biết họ đang chuyển hoạt động ở Nội Mông sang các khu vực có nhiều thủy điện hơn như Vân Nam.