Chỉ trong thời gian ngắn, liên tiếp xảy ra nhiều vụ lâm tặc đốn hạ rừng gỗ hương được cơ quan chức năng huyện Kbang, Gia Lai phát hiện, ngăn chặn. Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Gia Lai (NNPTNT) đang xin ý kiến Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn việc đưa rừng gỗ quý vào quy hoạch thành rừng đặc dụng và mở rộng diện tích rừng đặc dụng trên địa bàn nhằm bảo vệ tốt hơn các nhóm gỗ quý, hiếm.
Rừng gỗ hương liên tục “chảy máu”
Gỗ hương (hay còn gọi là gỗ giáng hương) là loại gỗ thuộc nhóm I, nằm trong danh mục loại quý, hiếm cần được bảo vệ. Do giá trị kinh tế cao nên thời gian qua, các nhóm lâm tặc tìm cách lẻn vào rừng ở huyện Kbang khai thác trái phép. Rừng Kbang hiện còn có trữ lượng lớn loại gỗ này, do gỗ hương nằm xen kẽ trong khu vực rừng sản xuất nên tạo thuận lợi cho lâm tặc triệt hạ.
Mới đây, ngày 26.3.2021, Công an huyện Kbang đã khởi tố bị can và thi hành lệnh bắt tạm giam 2 đối tượng để điều tra về hành vi vi phạm quy định về khai thác, bảo vệ rừng và lâm sản. Hai đối tượng bị bắt gồm: Nguyễn Văn Xuân (SN 1995), Nguyễn Văn Tâm (SN 1997, cùng trú tại tổ 13, thị trấn Kbang). Trước đó, Công an huyện Kbang cũng đã bắt giữ 2 đối tượng khác gồm: Nguyễn Văn Đức (SN 1990) và Lê Quang Sáu (SN 1995, cùng trú tại thị trấn Kbang).
Xuân và Tâm được xác định có vai trò đồng phạm trong vụ án phá rừng tại lô 21, khoảnh 3, tiểu khu 138 lâm phần do Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Lơ Ku quản lý, thuộc địa giới hành chính xã Lơ Ku, huyện Kbang. Vụ việc được phát hiện vào tháng 1.2021.
Cũng trong tháng 1.2021, lực lượng chức năng tỉnh Gia Lai phát hiện vụ khai thác rừng trái phép tại 2 tiểu khu 137 và 138 thuộc lâm phần quản lý của Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Lơ Ku, gây thiệt hại hơn 49m3 gỗ. Ngay sau khi vụ việc xảy ra, cơ quan chức năng huyện Kbang đã tiến hành kiểm tra hiện trường, khởi tố vụ án, truy bắt các đối tượng .
Đại diện Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Lơ Ku cho biết, thời gian qua, diện tích rừng của công ty liên tiếp bị lâm tặc khai thác trái phép, nhiều cán bộ, nhân viên bảo vệ rừng chuyên trách của công ty đã bị kỷ luật. Thời gian tới, công ty lâm nghiệp sẽ tăng cường lực lượng để tuần tra, kiểm soát, quản lý bảo vệ rừng, tránh tình trạng xâm hại rừng.
Trước đó, vào ngày 18.11.2020, Công an huyện Kbang tiếp nhận tin báo, xác định vụ khai thác gỗ trái phép xảy ra tại Tiểu khu 90, Lâm phần do Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Krông Pa quản lý. Công an huyện Kbang đã phối hợp với ngành chức năng, chính quyền xã Krong, Công ty Lâm nghiệp khám nghiệm hiện trường và trưng cầu giám định trong hồ sơ vụ án. Theo đó, ước tính ban đầu tổng khối lượng gỗ tròn thiệt hại gần 20 mét khối gỗ hương và 0,38 ster củi.
Bằng các biện pháp nghiệp vụ, công an đã vận động đầu thú 3 đối tượng gồm: Triệu Văn Thực (SN 1994, trú tại xã Sơ Pai), Chu Thanh Hùng (SN 1985, trú xã Đông) và Đặng Trung Hiếu (SN 1992 trú tại xã Sơn Lang, huyện Kbang). Hiện 3 đối tượng đang bị tạm giữ hình sự để điều tra về hành vi vi phạm quy định về khai thác, bảo vệ rừng và lâm sản. Hiện vụ án đang được công an mở rộng điều tra theo hướng liệu có sự tiếp tay, cấu kết của chủ rừng, nhân viên bảo vệ rừng với các nhóm lâm tặc.
Xin quy hoạch rừng đặc dụng
Rừng gỗ hương liên tục bị “chảy máu”, tình trạng lâm tặc không ngán ngại xâm hại rừng làm mất ổn định an ninh trật tự địa phương. Ông Nguyễn Văn Dũng – Chủ tịch UBND huyện Kbang – cho biết, thời gian tới UBND huyện sẽ chỉ đạo Công an, Kiểm lâm, Dân quân tự vệ… tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát, xử lý các xe chế độ, xe cơi nới thùng để chở gỗ vào ra khu vực địa bàn. Đồng thời kiểm tra hoạt động của các xưởng gỗ, chốt chặn nghiêm ngặt trên các tuyến đường.
UBND huyện kiến nghị đưa diện tích rừng gỗ hương vào quy hoạch thành rừng đặc dụng hoặc rừng phòng hộ. Như vậy, sẽ có nguồn kinh phí cũng như lực lượng đủ để bảo vệ tốt hơn các khu vực có rừng gỗ hương phân bố. Bởi các Công ty Lâm nghiệp với nhân lực, phương tiện thiếu thốn khó đảm đương được nhiệm vụ.
Ông Lưu Trung Nghĩa – Giám đốc Sở NNPTNT tỉnh Gia Lai cho biết, hiện nay ở trên địa bàn tỉnh có những khu rừng rất giàu về trữ lượng gỗ và có giá trị đa dạng sinh học cao. Thời gian qua, do chính sách quy hoạch và công tác bảo vệ có những bất cập dẫn đến việc rừng gỗ quý bị các nhóm lâm tặc dòm ngó, manh động, đặc biệt là rừng vùng Kbang.
Sở đang phối hợp với Bộ NNPTNT triển khai lại quy hoạch Lâm nghiệp, sắp xếp 3 loại rừng giai đoạn 2021-2030. “Chúng tôi đang rà soát và đề nghị đưa vào quy hoạch đối với những rừng hương, rừng gỗ trắc, rừng cộng đồng có cây gỗ quý vào quy hoạch rừng đặc dụng, nhằm có chế độ chính sách tốt hơn, quy chế bảo vệ nghiêm ngặt hơn để bảo vệ rừng” – ông Nghĩa nói.
Theo ông Nghĩa, việc này phù hợp với định hướng chung của phát triển ngành Lâm nghiệp. Hiện nay, tỉ lệ diện tích rừng đặc dụng trung bình của các tỉnh thành trên cả nước là 14%, trong khi Gia Lai mới chỉ được 9%. Do đó, việc đề xuất thêm vào diện tích rừng đặc dụng đối với rừng hương cổ thụ là phù hợp, đảm bảo tỉ lệ trung bình chung của nước. Như vậy vừa giữ được rừng vừa bảo vệ đa dạng sinh học.
Hiện nay, khu vực rừng quý hiếm đang thuộc diện quản lý của các Ban quản lý rừng phòng hộ hoặc Cty Lâm nghiệp. Tỉnh Gia Lai sẽ kiến nghị mở rộng thêm diện tích của Vườn quốc gia Kon Ka Kinh, Khu bảo tồn Kon Chư Răng với hàng nghìn hécta rừng tự nhiên, nguyên sinh…Và hiện nay Sở NNPTNT Gia Lai đang đề xuất chuyển đổi Ban quản lý rừng phòng hộ nam Sông Ba, huyện Krông Pa thành khu bảo tồn thiên nhiên. Khu vực này giáp ranh với rừng bảo tồn Ea Sô, huyện Ea Kar, tỉnh Đắk Lắk, nơi cũng đang gặp những áp lực về công tác bảo vệ rừng. Việc quy hoạch lại 3 loại rừng theo quy định của Chính phủ vừa để tăng cường bảo vệ, phòng ngừa, răn đe các đối tượng vi phạm, vì khi xâm hại rừng đặc dụng sẽ bị chế tài nặng và sự trừng phạt của pháp luật.
