Thời gian qua, tình trạng khai thác khoáng sản không đúng theo “giấy phép” là khá phổ biến ở một số nơi của tỉnh Bắc Giang. Dường như, các cơ quan chức năng chỉ biết cấp phép, còn việc giám sát các hoạt động khai thác khoáng sản lại phó mặc cho địa phương.
Điển hình như “mỏ đất” tại đồi Thông Tin, thôn Đồng Dinh, xã Tiên Nha, huyện Lục Nam là 1 ví dụ. “Giấy phép” cấp một đằng, khoáng sản chở đi một nẻo. Hàng trăm xe tải chở đất mỗi ngày, đổ đi đâu?
Dân khốn khổ vì xe chở đất
Trao đổi với phóng viên, ông Nguyễn Văn H, nhà ở xã Tiên Nha cho biết, ngày nào cũng có tầu thuyền về đây lấy đất chở đi nơi khác tiêu thụ. Đất chất đầy là tầu rời bến đi ngay. Và chỉ vài phút sau là có tầu khác cập bến. Đoàn tàu vận tải này chủ yếu là tàu mang biển hiệu tỉnh Bắc Ninh về đây lấy đất.
Cũng theo ông H, người dân địa phương có kiến nghị lên các cơ quan chức năng về tình trạng vận chuyển đất trái phép bằng đường sông, qua cầu cảng nhà anh Nguyễn Văn Vinh, chủ bến cát thôn Nghê 1, nhưng các cơ quan chức năng xuống kiểm tra rồi lại về. Hậu quả, đường xá thì bụi bặm, người dân đi lại khó khăn vất vả…
Quá bức xúc trước vấn nạn trên, có 2 công dân là anh Nguyễn Văn Cư thường trú tại thôn Thanh Giã, xã Tam Di và anh Vũ Văn Duyên, trú tại thôn Đại Lãm, xã Tam Di đã làm đơn kiến nghị về việc vận chuyển đất trái phép bằng đường sông tại thôn Nghê 1, xã Tiên Nhà, qua cầu cảng của anh Nguyễn Văn Vinh.
Rộng đường dư luận, phóng viên đã làm việc với UBND xã Tiên Nha. Lãnh đạo xã cho biết: UBND xã Tiên Nha đã nhiều lần xuống kiểm tra, lập biên bản và yêu cầu dừng hoạt động theo đơn thư kiến nghị của công dân về việc tại vận chuyển đất trái phép bằng đường sông qua cầu cảng của anh Nguyễn Văn Vinh (tại thôn Nghê 1).
Cụ thể, như ngày 10/11/2020, UBND xã Tiên Nha căn cứ theo đơn kiến nghị của người dân về việc vận chuyển đất trái phép bằng đường sông. Đoàn đã làm việc, tiến hành kiểm tra bến cát của anh Vinh. Đoàn kiểm tra phát hiện thấy có 1 thuyền chở đất, BKS: BN 0001 đang chờ lấy đất, một cầu cảng dùng để đổ đất xuông thuyền và một số xe ô tô chở đất đang đổ xuống thuyền. Đoàn kiểm tra đã yêu cầu Nguyễn Văn Vinh dừng việc vận chuyển đất xuống thuyền khi cầu cảng của gia đình chưa được cấp có thẩm quyền cấp phép hoạt động. Tại thời điểm kiếm tra, anh Nguyễn Văn Vinh không trình ra được giấy tờ…
Trước đó, ngày 19/10/2020, UBND xã Tiên Nha cũng tiến hành kiểm tra hoạt động tại bến cát và hoạt động khai thác cầu cảng của anh Nguyễn Văn Vinh. Tại thời điểm kiểm tra, đoàn công tác thấy tại bến của anh Vinh có một tầu chở đất tải trọng 400m2, BKS: BN 1115, 3 ô tô chở đất tải trọng 7 tấn có chở đất chuẩn bị đổ xuống tầu, 1 cầu cảng dùng để làm cầu cho xe ô tô đổ đất xuống thuyền. Đoàn làm việc lại yêu cầu anh Nguyễn Văn Vinh dừng ngay việc cho xe tải đổ đất xuống thuyền, giải phóng bến…
Nhưng theo tìm hiểu của phóng viên, những lần xử lý của UBND xã Tiên Nha chỉ như “muối bỏ bể”, bởi sau khi đoàn đi khỏi, bến cảng đất lại náo nhiệt trở lại.
Cấp xong rồi “mặc kệ”?
Qua điều tra, Phóng viên được biết, Ngày 23/8/2020 UBND tỉnh Bắc Giang ra văn bản số 750/QĐ – UBND về việc cho phép Công ty cổ phần Thiên Phú được khai thác khoáng sản (đất sét gạch, đất san lấp) bằng phương pháp lộ thiên trong diện tích dự án “Nhà máy gạch tuynel Thiên Phú” tại khu vực Đồi Thông Tin, thôn Đồng Dinh, xã Tiên Nha, huyện Lục Nam (dự án được UBND tỉnh Bắc Giang cấp Giấy chứng nhận đầu tư số 20121000281 ngày 17/5/2010) để làm nguyên liệu sản xuất gạch cho Nhà máy gạch tuynel Thiên Phú và phục vụ thi công san lấp mặt bằng, đắp nền công trình xây dựng tuyến đường trục khu dân cư thôn Chằm, thị trấn Đồ Ngô, huyện Lục Nam.
Diện tích khai thác là 2,5 ha, mức sâu khai thác đến cốt +9m (bằng cốt nền nhà máy gạch Thiên Phú). Trữ lượng khai thác: 482.428 m3, trong đó; đất làm gạch là 84.170 m3, đất san lấp 398.258 m3. Công suất khai thác: 54.500 m3/năm, trong đó đất làm gạch là 9.500 m3/ năm, đất san lấp là 45.00m3/ năm. Thời gian khai thác 9 năm… Rồi từ đây, khoáng sản cứ chở đi nơi khác.
Quan sát cả ngày tại mỏ đất của công ty cổ phần Thiên Phú, phóng viên không thấy bất kể một xe đất nào chở về dự án như ghi trong giấy phép. Tất cả các xe đất đều chạy về khu cảng trái phép của nhà Nguyễn Văn Vinh để đổ xuống thuyền chở đi nơi khác tiêu thụ.
Đối chiếu với những kiến nghị của người dân, phóng viên nhận thấy những tố cáo của người dân địa phương là có cơ sở. Bất chấp lệnh cấm, đất vẫn bị chở đi. Ghi hình tại hiện trường, phóng viên thấy có 1 chiếc tầu mang biển hiệu Quang Thạo 29, BN–2029 đang “ăn” đất tại cảng.
Việc mỏ đất được cấp phép để làm nguyên liệu sản xuất gạch cho Nhà máy gạch tuynel Thiên Phú và phục vụ thi công san lấp mặt bằng, đắp nền cho công trình xây dựng tuyến đường trục khu dân cư thôn Chăm, thị trấn Đồi Ngô, huyện Lục Nam chỉ là cái cớ để xin phép. Còn thực tế là đối ngược.
Việc chở đất trái phép này có ai bao che, ai tiếp tay cho doanh nghiệp?
Đã đến lúc UBND tỉnh Bắc Giang cần xem xét, thu hồi lại giấy phép số 750/QD-UBND, ngày 23/8/2020 đối lại dự án này để tránh thất thoát khoáng sản.
