Người dân miền Trung đang rất “khát” các giống cây trồng ngắn ngày như rau, ngô, lúa; giống gia cầm; giống tôm… để khôi phục, tái thiết sản xuất sau mưa lũ lịch sử trăm năm có một.
Sau mưa lũ, 10.000 ha nuôi thủy sản tan hoang
Theo báo cáo của Tổng cục Thủy sản (Bộ NN&PTNT), mưa bão lịch sử từ ngày 5/10 đến nay, tại các tỉnh miền Trung đã gây thiệt hại nặng nề, làm ảnh hưởng đến đời sống, kinh tế và sản xuất của nhân dân, đặc biệt trong lĩnh vực sản xuất thuỷ sản.
Theo báo cáo sơ bộ ban đầu của các địa phương, tính đến ngày 16/11, tổng diện tích nuôi trồng thủy sản bị thiệt hại là 9.931 ha/38.340 ha (chiếm 25,9% diện tích đang nuôi), 2.180 ô lồng nuôi tôm hùm bị thiệt hại do nước ngọt đổ về (chiếm 2,3% tổng số ô lồng đang nuôi), 39 tàu thuyền khai thác hải sản bị hư hại, giá trị thiệt hại khoảng 474 tỷ đồng.
Trong đó, tại tỉnh Hà Tĩnh, diện tích nuôi nước ngọt, mặn lợ bị ngập lụt là 2.872 ha, sản lượng bị thiệt hại 2.712 tấn; thiệt hại về lồng bè 3.294 m3, ước tính khoảng 165 tỷ.
Tỉnh Quảng Bình, diện tích nuôi trồng thủy sản bị thiệt hại hoàn toàn lên đến 1.583 ha. Do lũ lụt dâng cao nên tỉnh Quảng Trị cũng có 2.482 ha diện tích nuôi trồng thủy sản bị thiệt hại do lũ.
Để giúp người dân khôi phục sản xuất, chỉ trong thời gian ngắn, Tổng cục Thủy sản đã kêu gọi các doanh nghiệp hỗ trợ được trên 76 triệu giống tôm thẻ chân trắng, 150 tấn thức ăn hỗn hợp nuôi tôm nước lợ, 15 tấn sản phẩm xử lý môi trường nuôi trồng thủy sản, tổng trị giá 71 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, Tổng cục Thủy sản cũng phối hợp với Cục Thú y và Trung tâm Khuyến nông quốc gia tổ chức tại 5 tỉnh, có 10 lớp tập huấn cho người dân nuôi trồng thủy sản vùng bị ảnh hưởng bởi mưa bão kỹ thuật nuôi trồng thủy sản mùa mưa bão, ứng phó với biến đổi khí hậu.
Ông Trần Đình Luân, Tổng Cục trưởng Tổng cục Thủy sản cho biết, trong thời gian tới, Tổng cục sẽ tiếp tục rà soát quy hoạch lại vùng nuôi tập trung và đầu tư hạ tầng đáp ứng yêu cầu công tác phòng chống thiên tai, hạn chế thiệt hại và khôi phục sản xuất.
Tổ chức sắp xếp lại hệ thống lồng bè trong nuôi biển và tổ chức lại sản xuất theo hướng liên kết, kiên quyết di dời các cơ sở nuôi ra khỏi vùng có nguy cơ cao bị ảnh hưởng bởi thiên tai, bão lũ, biến động môi trường.
Tổng cục Thủy sản cũng kiến nghị Chính phủ sớm cấp kinh phí hỗ trợ theo Nghị định số 02/2017/NĐ-TTg để khôi phục sản xuất cho các tỉnh miền Trung bị thiệt hại bởi thiên tai. Bổ sung nguồn lực đầu tư hạ tầng các vùng nuôi trồng thuỷ sản tập trung, đáp ứng điều kiện về nuôi trồng thủy sản và phòng chống thiên tai. Chỉ đạo các ngân hàng khoanh nợ, giãn nợ, giảm nợ cho người dân bị thiệt hại để có thể sớm khôi phục sản xuất.
Xem xét xây dựng chính sách dự trữ giống thủy sản, thức ăn thủy sản, sản phẩm xử lý môi trường nuôi trồng thủy sản và cấp phát cho người dân nuôi trồng thủy sản khi bị thiệt hại trên 70% do thiên tai. Đầu tư xây dựng hệ thống cảng cá, khu neo đậu tránh trú bão đảm bảo an toàn, đủ công suất tránh trú bão cho tàu cá.
Tổng cục Thủy sản đề nghị UBND các tỉnh miền Trung huy động nhân lực, tổ chức làm sạch môi trường các vùng nuôi bị thiệt hại. Sử dụng thuốc, hoá chất để tiêu độc, khử trùng và xử lý môi trường nước sau khi mưa, bão, áp thấp nhiệt đới, lũ tan (những vùng bị ô nhiễm).
Rà soát, dự kiến nhu cầu con giống thủy sản, thức ăn, chất xử lý môi trường nuôi trồng thủy sản để phục vụ công tác phục hồi sản xuất thủy sản sau mưa bão.
Khẩn cấp mua thêm giống ngô, lúa
Ông Nguyễn Như Cường – Cục trưởng Cục Trồng trọt (Bộ NN&PTNT) cho biết, để giúp nông dân khôi phục sản xuất nhanh, ổn định cuộc sống, các tỉnh Bắc Trung Bộ đã đề xuất hỗ trợ khẩn cấp hạt giống ngô và hạt giống rau.
Đến nay, Cục Trồng trọt đã tham mưu lãnh đạo Bộ ký 4 quyết định xuất hỗ trợ theo đề xuất các tỉnh là 23,0 tấn hạt giống ngô và 15,79 tấn hạt giống rau đề cấp phát cho nông dân.
Trong đó, tỉnh Thừa Thiên-Huế nhận 5 tấn hạt giống ngô và 0,65 tấn hạt giống rau; tỉnh Quảng Bình 5 tấn hạt giống ngô và 4,2 tấn hạt giống rau; tỉnh Hà Tĩnh 8 tấn hạt giống ngô và 5,94 tấn hạt giống rau; tỉnh Quảng Trị 5 tấn hạt giống ngô và 5 tấn hạt giống rau.
Tuy nhiên, hiện nhu cầu hạt giống rau, hạt giống ngô và lúa của các tỉnh miền Trung tương đối lớn. Các tỉnh đề nghị Chính phủ hỗ trợ 6.000 tấn hạt giống lúa, 362 tấn hạt giống ngô và 55 tấn hạt giống rau.
Cụ thể, tỉnh Quảng Trị đề nghị hỗ trợ 2.000 tấn hạt giống lúa, 80 tấn ngô và 15 tấn hạt giống rau. Tỉnh Quảng Bình đề nghị hỗ trợ 2.000 tấn hạt giống lúa, 120 tấn hạt giống ngô, 200 tấn hạt giống lạc và 20 tấn hạt giống rau. Tỉnh Hà Tĩnh đề nghị hỗ trợ 2.000 tấn giống lúa, 162 tấn hạt giống ngô và 24 tấn hạt giống rau.
Cục Trồng trọt cũng kiến nghị Bộ NN&PTNT báo cáo Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành liên quan hoàn thành các thủ tục để khẩn trương mua tăng 4.000 tấn lúa; mua bù 6.000 tấn giống lúa, 100 tấn hạt giống ngô và 35 tấn hạt giống rau.
Trường hợp không kịp, đề nghị Thủ tướng Chính phủ cho ứng trước để cấp cho các địa phương khôi phục sản xuất theo đúng lịch thời vụ.