Công ty TNHH MTV Sinh vật kỹ thuật Thành Công (Công ty Thành Công) nuôi hàng nghìn cá thể Khỉ đuôi dài (thuộc động vật hoang dã nguy cấp, quý hiếm thuộc nhóm IIB) tại thôn Hoàng Thủy, xã Hoàng Đồng, thành phố Lạng Sơn trong hơn chục năm không có Báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) tiềm ẩn nguy cơ gây ô nhiễm môi trường.
Theo phản ánh của nhân dân thôn Hoàng Thủy (xã Hoàng Đồng), nhiều năm qua, mặc dù chưa hoàn thiện các thủ tục và biện pháp bảo vệ môi trường nhưng Công ty Thành Công vẫn gây nuôi, chăm sóc hàng nghìn cá thể Khỉ đuôi dài, khiến môi trường xung quanh bị ảnh hưởng.
Những ngày có gió và nhất là trời mưa xong, khu vực xung quanh trại nuôi khỉ của Công ty Thành Công lại bốc mùi hôi thối nồng nặc. Theo quan sát của phóng viên, trại nuôi khi nằm lưng chừng ngọn đồi cao của thôn Hoàng Thủy, xung quanh có nhiều hộ dân sinh sống. Dù cách xa trại nuôi khỉ hàng trăm mét, vẫn ngửi thấy mùi “thum thủm” đặc trưng của chất thải do khỉ thải ra.
Trao đổi với phóng viên Báo Đại Đoàn Kết, ông Hoàng Văn Cảnh- Chủ tịch UBND xã Hoàng Đồng cho hay, bản thân ông chưa nắm được thông tin về trại nuôi khỉ của Công ty Thành Công. Sau khi tiếp nhận thông tin từ phóng viên, sắp tới UBND xã sẽ thành lập đoàn kiểm tra để kiểm tra hoạt động của Công ty Thành Công.
Liên quan đến hoạt động của Công ty Thành Công, mới đây, Phòng Cảnh sát môi trường, Công an tỉnh Lạng Sơn đã phối hợp với các cơ quan liên quan tiến hành kiểm tra hoạt động của doanh nghiệp này.
Theo đó, tại thời điểm kiểm tra, Công ty Thành Công đang nuôi nhốt Khỉ đuôi dài theo giấy phép. Theo sổ theo dõi sinh sản Khỉ đuôi dài của Công ty Thành Công có 3.907 cá thể. Quá trình làm việc, Công an tỉnh Lạng Sơn đã đề nghị Công ty Thành Công xuất trình hồ sơ về công tác bảo vệ môi trường được phê duyệt theo quy định. Tuy nhiên, Công ty Thành Công không xuất trình được hồ sơ về công tác bảo vệ môi trường.
Kết quả điều tra xác minh của Công an tỉnh Lạng Sơn cho thấy, năm 2006 hộ gia đình ông Nguyễn Thành Công gây nuôi sinh sản Khỉ đuôi dài hình thức hộ kinh doanh cá thể. Năm 2007, ông Nguyễn Thành Công thành lập Công ty TNHH MTV Sinh vật kỹ thuật Thành Công. Đến năm 2019, Công ty Thành Công được UBND tỉnh Lạng Sơn cấp Giấy chứng nhận đầu tư với tên dự án là Trại gây nuôi sinh sản và xuất khẩu Khỉ đuôi dài.
Từ năm 2006 đến năm 2011, thực hiện Nghị định số 80/2006/NĐ-CP của Chính phủ về việc quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Bảo vệ môi trường và Nghị định số 21/2008/NĐ-CP của Chính phủ không quy định về việc phải lập Báo cáo đánh giá tác động môi trường, tuy nhiên Công ty phải lập Cam kết bảo vệ môi trường, nhưng Công ty Thành Công không thực hiện.
Từ năm 2011, một số quy định của pháp luật đã quy định việc “Dự án đầu tư xây dựng cơ sở chăn nuôi, chăm sóc động vật hoang dã tập trung có quy mô từ 50 động vật hoang dã trở lên phải lập Báo cáo đánh giá tác động môi trường”.
Với quy mô dự án của Công ty Thành Công đã được phê duyệt thuộc đối tượng phải lập Báo cáo đánh giá tác động môi trường nhưng Công ty Thành Công chưa thực hiện đã vi phạm các quy định về bảo vệ môi trường trong hoạt động sản xuất, kinh doanh dịch vụ mà không có kế hoạch bảo vệ môi trường hoặc Báo cáo đánh giá tác động môi trường được quy định tại Điều 11, Nghị định số 155/2016/NĐ-CP, ngày 18/11/2016 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường.
Sau khi phát hiện sai phạm, Phòng Cảnh sát môi trường, Công an tỉnh Lạng Sơn đã lập biên bản vi phạm hành chính đối với Công ty Thành Công. Công an tỉnh Lạng Sơn đề xuất Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn ra quyết định xử phạt hành chính đối với Công ty Thành Công với mức phạt 300 triệu đồng.
Về hình phạt bổ sung, theo quy định tại Điểm b, Khoản 6, Điều 11 Nghị định số 155/2016/NĐ-CP ngày 18/11/2016 của Chính phủ quy định Đình chỉ hoạt động của cơ sở hoặc hoạt động gây ô nhiễm môi trường của khu sản xuất, kinh doanh, dịch vụ tập trung từ 6 tháng đến 12 tháng …”.
Tuy nhiên, Công an tỉnh Lạng Sơn cho rằng, đối với trường hợp của Công ty Thành Công đang nuôi, chăm sóc Khỉ đuôi dài với số lượng lớn, nhưng hiện nay trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn không có cơ sở nào đủ điều kiện để nuôi, chăm sóc. Công an tỉnh Lạng Sơn đề xuất Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn không áp dụng hình thức xử phạt bổ sung.
Theo Báo cáo giải trình của Công ty Thành Công, trong quá trình đầu tư và đi vào hoạt động đến nay, Công ty gặp không ít khó khăn nhất là việc tiếp cận các văn bản của pháp luật còn hạn chế. Vì Công ty mới thành lập còn non trẻ, kinh nghiệm chưa có. Công ty chỉ tập trung vào việc chăn nuôi và phòng chống dịch bệnh cho động vật. Hơn nữa từ khi thành lập đến nay, các cơ quan liên quan nhất là cơ quan quản lý về môi trường chưa hướng dẫn, kiểm tra hay kiến nghị Công ty thực hiện các vấn đề về môi trường đối với Công ty.
“Sau khi được đoàn kiểm tra đưa ra kết luận, Công ty chưa lập Báo cáo đánh giá tác động môi trường, Công ty xin tiếp thu và cố gắng thực hiện trong năm 2020 và chậm nhất là quý 1 năm 2021”, ông Nguyễn Thành Công- Giám đốc Công ty Thành Công thừa nhận.