Ngày 9/9, Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên đưa ra “10 hành động cấp bách ngăn chặn sự tuyệt chủng của các loài động vật hoang dã” nhằm ngăn chặn tình trạng buôn bán trái phép động vật hoang dã tại Việt Nam.
Trước đó, ngày 23/7/2020, Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị 29/CT-TTg về các giải pháp cấp bách quản lý động vật hoang dã nhằm khuyến khích các cơ quan chức năng liên quan tích cực ngăn chặn tình trạng buôn bán trái phép động vật hoang dã, giảm thiểu rủi ro dịch bệnh từ động vật hoang dã. Trong bối cảnh này, Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên xác định 10 vấn đề trọng tâm Việt Nam cần thực hiện để ngăn chặn sự tuyệt chủng của các loài động vật hoang dã.
Theo đó, một trong 10 hành động cấp bách được nhấn mạnh là việc các cơ quan thực thi pháp luật cần tập trung điều tra, truy tố và xử lý nghiêm những đối tượng cầm đầu các đường dây buôn bán động vật hoang dã lớn để triệt tiêu hoạt động những đường dây này. Bên cạnh việc xử lý các đối tượng cầm đầu, một số hành động cấp thiết khác cũng được đề cập như: Nâng cao hiệu quả răn đe nhằm giảm thiểu và phòng ngừa tội phạm; ngăn chặn tình trạng lạm dụng và vi phạm tại các cơ sở gây nuôi thương mại động vật hoang dã; xóa bỏ nạn tham nhũng trong hoạt động của cơ quan thực thi pháp luật và chấm dứt hoàn toàn tình trạng nuôi nhốt gấu tại Việt Nam…
Theo bà Vũ Thị Quyên, Giám đốc Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên, trong những năm gần đây, Việt Nam đã đạt được những bước tiến đáng kể trong việc thực hiện 10 hành động cấp bách và quyết liệt hành động cho tới khi Việt Nam không còn bị coi là quốc gia buôn bán, trung chuyển và tiêu thụ trái phép động vật hoang dã lớn trong khu vực.
Đấu tranh với nạn tham nhũng trong công tác quản lý, bảo vệ động vật hoang dã và xử lý các vi phạm về động vật hoang dã vẫn là một trong những thách thức lớn trong cuộc đấu tranh nhằm ngăn chặn tình trạng buôn bán trái phép động vật hoang dã tại Việt Nam. Hành vi tham nhũng xảy ra ở nhiều nơi, từ việc “lót tay” để được thông quan tại các cửa khẩu hay sân bay, cấp phép thành lập các cơ sở gây nuôi thương mại động vật hoang dã làm “vỏ bọc” cho việc nhập lậu động vật hoang dã từ tự nhiên cho tới việc tha bổng đối tượng phạm tội đáng ra phải bị bắt giữ và xử lý nghiêm.
Bên cạnh việc xử lý vấn đề tham nhũng, một trong những hành động cấp bách được xác định trong năm 2020 là việc ngăn chặn các mối đe dọa tới sức khỏe và sự an toàn của con người đến từ các loại virus có nguồn gốc từ động vật.
Hiện Chính phủ đang nỗ lực nhằm ngăn chặn, chấm dứt tình trạng mua bán trái phép động vật hoang dã thông qua Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ. Tuy nhiên, để giảm nguy cơ bùng phát các dịch trong tương lai, Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên đề nghị các nhà hoạch định chính sách, chính quyền địa phương và các Bộ, ban ngành liên quan cùng chia sẻ trách nhiệm nâng cao nhận thức của cộng đồng về tác hại nguy hiểm của việc mua bán, tiêu thụ động vật hoang dã cũng như củng cố các nỗ lực quốc gia để kiểm soát nhu cầu tiêu thụ động vật hoang dã.
“Hiện Việt Nam đi đầu trong nỗ lực chấm dứt tình trạng buôn bán trái phép động vật hoang dã tại khu vực Đông Nam Á. Do đó, Việt Nam có quyền tự hào về những kết quả đã đạt được. Thành công trong cuộc chiến ngăn chặn buôn bán động vật hoang dã trái phép đang nằm trong tầm tay nếu Việt Nam tiếp tục nỗ lực và quyết tâm thực hiện 10 hành động cấp bách này.” bà Vũ Thị Quyên nhấn mạnh.