Bỏ hoang hàng vạn ha ruộng

Hạn hán kéo dài, hồ thủy lợi khô kiệt, người dân các tỉnh duyên hải Nam Trung Bộ đành bỏ vụ lúa hè thu, ruộng đồng cho cỏ mọc.

Ngày 27-8, Chi cục Thủy lợi tỉnh Khánh Hòa cho biết thống kê sơ bộ năm nay tỉnh Khánh Hòa thiệt hại rất lớn về nông nghiệp do hạn hán. Chỉ tính riêng diện tích lúa đã phải bỏ vụ hơn 12.000 ha trong tổng số 19.000 ha.

Ruộng đồng cỏ mọc

Như mọi năm, thời điểm này cánh đồng lúa ở huyện Diên Khánh đang chuẩn bị làm đòng. Vậy mà đập vào mắt chúng tôi lúc này là cả cánh đồng bỏ hoang, cỏ mọc um tùm. Kênh mương dù được đầu tư đồng bộ nhưng khô cạn. Toàn bộ hơn một ngàn ha lúa ở đây đã phải bỏ vụ vì không có nước tưới. Thậm chí, có những thửa ruộng đã được cày xới nhưng không thể gieo sạ.

Đang cắt cỏ cho bò ăn, ông Trần Ngọc Toản (ngụ xã Bình Lộc, huyện Diên Khánh) cho biết năm nay, mất trắng vụ hè thu. “Chúng tôi phải chạy vạy làm thuê làm mướn, cắt cỏ cho gia súc để sống qua ngày. Tình trạng bỏ ruộng không chỉ riêng nhà tôi mà hầu như cả huyện. Chưa có khi nào chúng tôi phải bỏ ruộng với diện tích lớn như vậy. Hiện nay, gia đình được hỗ trợ 90 kg gạo cho 3 tháng nghỉ vụ lúa” – ông Toản buồn bã.

Ông Nguyễn Tấn Cường, Trưởng Phòng Kinh tế huyện Diên Khánh, thống kê cả huyện Diên Khánh có khoảng 4.000 ha lúa thì hơn 3.100 ha phải bỏ hoang. Chỉ một số thửa nằm sát sông Cái còn cứu được hơn 800 ha, nguyên do vì thiếu nước từ nguồn hồ Suối Dầu. “Chúng tôi đang lên kế hoạch, thống kê đề xuất cấp trên hỗ trợ tiền giống cho vụ mới để góp phần hỗ trợ thiệt hại cho bà con” – ông Cường nói.

Ông Lê Tấn Bản, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-PTNT) tỉnh Khánh Hòa, cho biết: Ngay từ đầu vụ, sở này đã khảo sát và lên kịch bản chống hạn. Qua đó xác định có 43 khu vực tại huyện Khánh Sơn, Khánh Vĩnh, Cam Lâm, Vạn Ninh, Cam Ranh đang thiếu nước sinh hoạt. Các giếng đào, hệ thống cấp nước không đủ nguồn để cung cấp nước cho người dân. Sở đã thông báo cho các địa phương có phương án bỏ 14.500 ha trồng lúa vì mỗi ha lúa vụ hè thu tốn từ 11.000-13.000 m3 nước. Nếu sản xuất mà không thu hoạch được sẽ lỗ nặng. Sở cũng phối hợp với Sở Lao động Thương binh và Xã hội rà soát, lên danh sách hộ nghèo, cận nghèo chuẩn bị hỗ trợ gạo.

Xin trung ương hỗ trợ

Thông tin từ Chi cục Thủy lợi tỉnh Khánh Hòa, chỉ riêng hồ Suối Dầu dung tích 32,8 triệu m3 nước, có nhiệm vụ phục vụ cho nông nghiệp huyện Diên Khánh nhưng nay chỉ còn 6,65 triệu m3. Đây là lượng nước thấp kỷ lục, thấp hơn cả đỉnh hạn năm 2016. Trạm Thủy văn Đồng Trăng (xã Diên Lâm, huyện Diên Khánh) đo được lượng nước trên sông Cái Nha Trang ở mức 2,27 m, thấp nhất kể từ năm 1976, khi có trạm thủy văn này.

Trước tình hình nghiêm trọng này, Sở Lao động – Thương binh và Xã hội tỉnh Khánh Hòa đã đề xuất UBND tỉnh hỗ trợ hơn 1.327 tấn gạo cho hơn 34.000 hộ dân (hơn 85.650 nhân khẩu) bị thiếu đói do ảnh hưởng bởi hạn hán trong toàn tỉnh.

Để triển khai công tác chống hạn trước mắt, Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh Khánh Hòa đã kiến nghị trung ương hỗ trợ 80 tỉ đồng mua giống hỗ trợ người dân khu vực phải bỏ vụ, không sản xuất được để vụ tới có giống sản suất; nâng cấp các hệ thống nước sinh hoạt trên địa bàn tỉnh.

Về lâu dài, tỉnh đề xuất trung ương xem xét đầu tư xây dựng mới các hồ chứa theo thứ tự ưu tiên: Suối Sâu, Sông Cạn, Sơn Trung, Nước Ngọt với tổng mức đầu tư khoảng 966 tỉ đồng cung cấp nước cho 32.000 hộ dân và 500 ha đất sản xuất nông nghiệp.