Ông Nguyễn Văn Hưởng, Trưởng phòng Dự báo Khí hậu – Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia (Tổng cục Khí tượng thủy văn – Bộ Tài nguyên và Môi trường) đã có cuộc trao đổi với phóng viên Báo Thanh tra về tình hình mưa lũ ở Trung Quốc đang khá phức tạp và có nguy cơ ảnh hưởng đến nước ta.
Nắng, nóng vẫn kéo dài hết tháng 7
PV: Thưa ông, trong tháng 6, ở trung du, đồng bằng Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ đã trải qua những ngày nắng nóng gay gắt với nền nhiệt khá cao. Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn (KTTV) quốc gia, xu hướng thời tiết trong tháng 7 như thế nào và cần lưu ý điều gì?
Ông Nguyễn Văn Hưởng: Trong tháng 7 vẫn sẽ có thời tiết nắng nóng nhưng không còn gay gắt như tháng 6. Trong những ngày đầu tháng 7 (khoảng từ 1-5/7) do tác động của rãnh thấp Tây Bắc, Đông Nam và hội tụ gió thì khu vực Bắc Bộ, Tây Nguyên và Nam Bộ sẽ có mưa rào và dông trên diện rộng. Cảnh báo hiện tượng lũ quét, trượt lở đất cũng như dông lốc có thể xảy ra ở khu vực vùng núi và trung du.
Trong khoảng giữa tháng 7, nắng nóng có khả năng quay trở lại khu vực Bắc Bộ cũng như Trung Bộ; tuy nhiên cường độ nắng nóng của những ngày giữa tháng 7 sẽ không quá gay gắt và kéo dài như những ngày tháng 6 vừa qua. Theo nhận định của chúng tôi, trong giai đoạn cuối tháng 7 sẽ có những đợt mưa rào và dông tái xuất hiện, tình trạng nắng nóng ở khu vực Bắc Bộ và Trung Bộ sẽ giảm dần.
Trong khi đó, tháng 7 là giai đoạn mùa mưa của khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ, cho nên sẽ có rất nhiều ngày mưa dông trên diện rộng ở khu vực này, thời gian mưa tập trung xảy ra vào khoảng chiều và tối. Cảnh báo ở khu vực này có nguy cơ xảy ra các hiện tượng lốc xoáy, mưa lớn vào chiều và tối có khả năng gây ra ngập úng cục bộ ở các thành phố lớn như Cần Thơ, TP Hồ Chí Minh, Bình Dương.
PV: Dự báo, nắng nóng ở Bắc Bộ và Trung Bộ còn kéo dài đến khi nào, thưa ông?
Ông Nguyễn Văn Hưởng: Theo nhận định của Trung tâm Dự báo KTTV Quốc gia, trong tháng 7 này, ở Bắc Bộ số ngày nắng nóng ít hơn tháng 6 (tháng 6 là 20-24 ngày có nắng nóng); miền Trung cũng như vậy.
Mặc dù, trong tháng 7 ở Bắc Bộ và Trung Bộ vẫn có khả năng xảy ra nắng nóng; tuy nhiên bước sang tháng 8, nắng nóng sẽ không còn hoặc có nhưng chỉ một vài ngày; trong khi miền Trung tiếp tục duy trì nắng nóng song cường độ giảm dần. Như vậy, từ tháng 7 trở đi nắng nóng trên cả nước có xu hướng giảm dần.
PV: Bây giờ đã là tháng 7 và người dân đặc biệt quan tâm đến tình hình bão. Vậy thì từ nay đến cuối năm tình hình bão sẽ diễn ra như thế nào?
Ông Nguyễn Văn Hưởng: Ngay từ đầu năm 2020, Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia đã đưa ra nhận định mùa mưa bão năm nay sẽ đến muộn mặc dù chúng ta đã có cơn bão số 1 xuất hiện. Dự báo, trong giai đoạn cuối tháng 7 có khả năng xuất hiện vùng nhiễu trên biển Đông nên bà con ngư dân hết sức lưu ý những vùng nhiễu đó có khả thể gây ra mưa dông và gió giật trên biển. Còn việc xuất hiện xoáy thuận nhiệt đới như là áp thấp nhiệt đới/bão theo đánh giá của chúng tôi ít có khả năng.
Tuy nhiên, từ tháng 8 trở đi, tần suất xuất hiện áp thấp nhiệt đới, bão có xu hướng tăng lên. Chúng tôi nhận định, trong mùa bão năm nay, bão sẽ dồn dập vào cuối năm, nhất là từ tháng 9, 10, 11 và nửa đầu tháng 12. Khu vực mà chúng tôi nhận định bão đổ bộ đó là Trung Bộ trở xuống.
Mùa bão năm nay, trên biển Đông có khoảng từ 11-13 cơn, trong đó có khoảng 5-6 cơn bão ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền nước ta. Chúng ta đã có cơn bão số 1 rồi, như vậy còn khoảng 10-12 cơn bão xuất hiện trên biển Đông.
Cuối năm bão sẽ dồn dập và có nhiều hiện tượng thiên tai
PV: Thưa ông, tình hình mưa lũ ở Trung Quốc đang khá phức tạp và gây thiệt hại nặng nề. Nước ta là nước giáp Trung Quốc, như vậy, chúng ta có chịu ảnh hưởng không?
Ông Nguyễn Văn Hưởng: Trước hết, chúng tôi xác định nguyên nhân gây ra mưa lũ một tháng qua ở Trung Quốc là do một dải mây gọi là Front Mei-yu. Theo nghiên cứu của các nhà khí tượng thế giới cũng như Việt Nam, Front Mei-yu chủ yếu gây mưa ở khu vực phía Đông, Nam của Trung Quốc và Nhật Bản mà không ảnh hưởng đến Việt Nam. Do vậy, mưa lũ sẽ không tác động đến nước ta.
Trong thời gian qua, trên một số phương tiện thông tin đại chúng có truyền đi thông tin là đập thuỷ điện Tam Hiệp trên sông Dương Tử xả lũ, câu hỏi là có ảnh hưởng đến Việt Nam hay không? Sông này chảy ra khu vực biển của Nhật Bản và cách rất xa Việt Nam cho nên chúng ta không phải quan ngại việc đập Tam Hiệp xả lũ có ảnh hưởng đến nước ta hay không.
PV: Thưa ông, mưa lũ ở Trung Quốc đã phần nào phản ánh tình hình thời tiết ngày càng cực đoan và bất thường. Vậy thì, ở Việt Nam từ nay đến cuối năm liệu có xảy ra hiện tượng thời tiết cực đoan, bất thường hay không?
Ông Nguyễn Văn Hưởng: Trong bầu khí quyển, độ ẩm không khí là cân bằng, nếu mưa ở nơi này thì sẽ nóng ở nơi kia. Chúng ta đều biết trong tháng 6 vừa qua, Trung Quốc mưa rất nhiều, trong khi Việt Nam lại rất nóng. Chúng tôi đang lo ngại trong giai đoạn cuối năm nay, khả năng mưa lũ sẽ dồn dập ở khu vực Trung Bộ và phía Nam của Việt Nam. Và việc có những cơn bão dồn dập ở khu vực Trung Bộ và Nam Bộ sẽ gây ra hiện tượng lũ chồng lũ hoặc mưa lũ nối tiếp nhau.
Như tôi đã nói ở trên, mùa bão năm nay đến muộn với 11-13 cơn bão trên biển Đông và 5-6 cơn bão ảnh hưởng trên đất liền nước ta. Bão đến muộn nhưng số lượng vẫn ngang với trung bình nhiều năm thì mùa bão sẽ dồn dập và có nhiều hiện tượng thiên tai vào giai đoạn cuối năm nay.
PV: Xin trân trọng cảm ơn ông!