Thời gian gần đây, một số phương tiện thông tin đại chúng đã phản ánh về việc gia tăng tình trạng khai thác vàng trái phép tại xã Minh Lương, huyện Văn Bàn, tỉnh Lào Cai. Để đảm bảo an ninh trật tự và hoạt động khai thác đúng quy định của pháp luật, tỉnh Lào Cai đã chỉ đạo các ngành chức năng và chính quyền địa phương chấn chỉnh lại hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn.
Theo báo cáo của ngành chức năng, đến thời điểm hiện nay, Lào Cai có 99 giấy phép khai thác khoáng sản và khoáng sản làm vật liệu xây dựng được cấp trên địa bàn tỉnh. Các dự án khai thác khoáng sản nói chung đã có nhiều đóng góp vào quá trình phát triển kinh tế – xã hội, chiếm tỷ trọng lớn trong giá trị công nghiệp của tỉnh. Tuy nhiên, công tác quản lý nhà nước về khoáng sản trên địa bàn tỉnh chưa được chặt chẽ, nên đóng góp ngân sách chưa đầy đủ, dự án hoạt động kém hiệu quả, gây ảnh hưởng đến môi trường, đời sống sản xuất của nhân dân, an ninh trật tự tại địa phương, tiềm ẩn nhiều nguy cơ tai nạn, sự cố môi trường… Đặc biệt, các dự án khai thác vàng gốc trên địa bàn huyện Văn Bàn còn nhiều tồn tại, thời gian kéo dài nhưng chưa khắc phục được. Các cơ quan quản lý nhà nước và chính quyền địa phương chưa có sự phối hợp chặt chẽ trong việc đôn đốc, giám sát doanh nghiệp hoạt động khai thác tuân thủ đúng quy định của pháp luật.
Trước thực tế trên, Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai Đặng Xuân Phong yêu cầu các sở, ngành, địa phương, đơn vị sớm giải quyết những tồn tại, hạn chế của các dự án khai thác vàng gốc trên địa bàn huyện Văn Bàn nói riêng và các dự án khai thác khoáng sản nói chung.
Cụ thể, đối với các dự án khai thác khoáng sản, khoáng sản làm vật liệu xây dựng trên địa bàn, lãnh đạo tỉnh Lào Cai yêu cầu Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với Sở Công Thương, Sở Tài chính, Cục Thuế tỉnh rà soát toàn bộ thủ tục, hồ sơ và quá trình hoạt động khai thác. Lãnh đạo tỉnh yêu cầu chủ đầu tư hoàn thiện các thủ tục còn thiếu; đánh giá các vấn đề về sử dụng đất, quản lý sản lượng khai thác, đóng góp cho ngân sách nhà nước, hỗ trợ địa phương, người dân. Đơn vị chức năng tổ chức quản lý chặt hoạt động khai thác khoáng sản và tăng thu ngân sách; tham mưu ấn định số tiền phải nộp ngân sách và truy thu theo quy định đối với những doanh nghiệp không kê khai đầy đủ sản lượng và nộp ngân sách.
Tỉnh yêu cầu huyện Văn Bàn chỉ đạo lập phương án quản lý, bảo vệ khoáng sản chưa khai thác tại khu vực mỏ vàng Minh Lương và các khu vùng đệm xung quanh mỏ; đẩy đuổi hết những người khai thác vàng trái phép, đảm bảo an ninh trật tự tại địa phương. Ngành chức năng huy động lực lượng chủ yếu tại địa phương và Công ty cổ phần Vàng Lào Cai để thực hiện phương án, đề xuất cụ thể UBND tỉnh tăng cường lực lượng, hỗ trợ kinh phí.
Ông Nguyễn Huy Việt, Trưởng phòng Tài nguyên – Môi trường huyện Văn Bàn, tỉnh Lào Cai, cho biết: Thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo tỉnh Lào Cai, huyện Văn Bàn cũng đã lập tổ công tác kiểm tra, tuyên truyền, yêu cầu các tổ chức cá nhân đang có hoạt động khai thác, mua bán, vận chuyển, tàng trữ, nghiền sát quặng vàng, ngâm ủ hóa chất để chiết tách, tận thu vàng trái phép trên địa bàn hai xã Minh Lương, Nậm Xé dừng hoạt động và tháo dỡ các lán trại, máy móc, phương tiện khai thác quặng trái phép… Huyện phối hợp với ngành điện ngừng cấp điện 3 pha đối với 16 hộ đăng ký sử dụng điện để xay xát thóc gạo nhưng thực chất là để nghiền sát quặng vàng trái phép.
Ngoài ra, Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai cũng chỉ đạo Sở Tài nguyên và Môi trường phối hợp với Công ty cổ phần Vàng Lào Cai tham mưu văn bản của tỉnh gửi Bộ Tài nguyên và Môi trường đề nghị sớm xem xét gia hạn giấy phép khai thác mỏ vàng Minh Lương cho Công ty cổ phần Vàng Lào Cai để khai thác hết trữ lượng quặng còn lại. Ngoài ra, tỉnh yêu cầu Công ty cổ phần Vàng Lào Cai có trách nhiệm quản lý, bảo vệ khoáng sản khu vực mỏ vàng Minh Lương không để tình trạng khai thác trái phép tái diễn.