Ông Trần Xuân Cường – Giám đốc Vườn quốc gia Pù Mát cho biết, hiện đơn vị đang xin chủ trương để xây dựng, hoàn thiện hồ sơ trình Trung tâm Đa dạng sinh học ASEAN công nhận Vườn Quốc gia Pù Mát là Vườn di sản ASEAN trong thời gian tới.
Vườn quốc gia Pù Mát nằm trên địa bàn 3 huyện Anh Sơn, Con Cuông và Tương Dương, có 61km đường biên giới giáp Lào. Hiện, Ban quản lý Vườn đang bảo vệ gần 95.000 ha rừng đặc dụng được giao. Vườn đóng vai trò quan trọng trong việc điều tiết khí hậu, ổn định hệ sinh thái đầu nguồn và bảo tồn nguồn gen các loài động thực vật quý hiếm không chỉ cho Việt Nam mà cả thế giới.
Trong 3 năm qua trong diện tích Vườn quốc gia Pù Mát đã không còn tình trạng khai thác gỗ vì mục đích thương mại; tình hình đánh bắt huỷ diệt nguồn lợi thuỷ sinh cơ bản được khống chế; chấm dứt tất cả các điểm nóng khai thác lâm sản và săn bắt động vật hoang dã. Ban quản lý vườn cũng làm tốt việc hợp tác bảo tồn liên biên giới với Lào trong bảo tồn đa dạng sinh học.
Ban quản lý vườn đã phối hợp triển khai các đề tài khoa học công nghệ; Điều tra, giám sát động vật hoang dã; Quản lý tốt kho tiêu bản với giá trị nghiên cứu rất cao; Tiếp nhận cứu hộ hàng trăm cá thể động vật hoang dã…
Trong thời gian tới, BQL Vườn sẽ tiếp tục tập trung nghiên cứu, quy hoạch lại các phân khu chức năng phù hợp với thực tiễn nhằm bảo vệ và phát triển hệ sinh thái rừng, bảo tồn các loài động vật hoang dã, phát triển sinh kế cho đồng bào các dân tộc sinh sống trong vùng lõi và vùng đệm. Thực hiện tốt quy chế phối hợp trong quản lý, bảo vệ rừng; tăng cường hợp tác trong bảo tồn sinh học…
Ngoài ra, BQL Vườn cũng sẽ có kế hoạch mở rộng Trung tâm cứu hộ động vật hoang dã; Thực hiện chương trình sinh sản bảo tồn các loài quý, hiếm, được ưu tiên bảo vệ trong chương trình bảo tồn quốc gia. BQL Vườn tiếp tục nghiên cứu, tham mưu cho UBND tỉnh Nghệ An một số vấn đề như xin chủ trương; Xây dựng hoàn thiện hồ sơ Vườn di sản ASEAN để trình Trung tâm Đa dạng sinh học ASEAN thẩm định phê duyệt trong thời gian tới; xây dựng chương trình hợp tác liên biên giới Lào để hình thành hành lang đa dạng sinh học liên biên giới đầu tiên ở Nghệ An. Phấn đấu đến năm 2025 Vườn quốc gia Pù Mát được đưa vào danh lục xanh của Tổ chức bảo tồn thiên nhiên thế giới.
Nằm trong khu vực sinh thái Bắc Trường Sơn, Vườn Quốc gia Pù Mát là một khu vực bảo tồn tính đa dạng sinh học đại diện cho hệ sinh thái rừng nhiệt đới và á nhiệt đới điển hình lớn nhất khu vực Bắc Trường Sơn và là nơi đã xác định có sự phân bố của nhiều loài động, thực vật quý hiếm, trong đó phải kể đến các loài mới được khoa học phát hiện trong những năm 90 của thế kỷ XX. Độ cao trong khu vực dao động từ 200 m – 1.841 m tạo ra nhiều dải núi chính chia cắt địa hình mạnh.
Theo kết quả điều tra của Viện Điều tra quy hoạch rừng năm 1992 thì Vườn quốc gia Pù Mát có 1.297 loài thực vật bậc cao, 64 loài thú, 137 loài chim, 25 loài bò sát, 15 loài lưỡng cư.
