Bác sĩ thú y cho động vật hoang dã khác bác sĩ thú y cho động vật thường ở điểm nào? Tại sao họ lại chọn làm công việc này, một công việc nhiều thử thách hơn bao nhiêu công việc khác? Câu chuyện về họ, những Bác sĩ thú y của động vật hoang dã sắp tuyệt chủng tại Trung tâm Bảo tồn Động vật hoang dã tại Việt Nam (SVW) luôn mang đến những điều thú vị mới mẻ và xúc động đối với hầu hết mọi người.
Tình yêu của các bác sĩ thú y dành cho động vật
Để thỏa tình yêu động vật, thỏa mãn niềm vui được tiếp xúc với nhiều giống loài, được chăm sóc và nâng niu những sinh vật dễ thương như những đứa trẻ ngây thơ, những bác sĩ thú y tại Trung tâm SVW chấp nhận gạt bỏ cá nhân vì tình yêu, sức khỏe và sự sống còn của động vật.
Làm việc tại Trung tâm cứu hộ SVW, họ luôn trong tư thế sẵn sàng cho các cuộc gọi cứu hộ đột xuất từ cơ quan chức năng mỗi khi có vụ bắt giữ vận chuyển động vật hoang dã trái phép. Khi đó, những bác sĩ thú y của SVW, sẽ lại đảm nhận vai trò như một thành viên cứu hộ của Đội Phản ứng nhanh, bất kể ngày đêm, bất kể ngày nghỉ lễ, bất kể địa điểm cứu hộ xa gần, họ tức tốc lên đường trên chuyến xe cứu hộ, nhanh nhất có thể để cấp cứu cho động vật, hầu hết đều bị tổn thương về tinh thần và cơ thể sau những chặng vận chuyển lậu dài ngày từ nơi tiêu thụ nguồn đến tay người mua trái phép.
Sự làm việc quá tải sau mỗi đợt cứu hộ có khi lên đến hàng trăm cá thể động vật được đưa về Trung tâm SVW, những bữa cơm vội, những giấc ngủ nhanh vừa đủ để họ không bị ngã quỵ vì đuối sức do số lượng động vật yếu cần cứu chữa quá lớn xảy ra trong cùng một lúc. Như tâm sự của một trong những bác sĩ tại Trung tâm: “Việc lựa chọn cá thể nào được cứu, và cá thể nào phải chấp nhận an tử để kết thúc sự đau đớn, là một trong những việc gây cảm giác đau xót nhất của một Bác sĩ thú y”.
Cảm giác bất lực, buồn thương và tự trách mình khi phải chứng kiến quá nhiều động vật không thể cứu chữa vì vết thương quá nặng sau chặng đường dài bị vận chuyển buôn bán trái phép, và động vật phải chết trong đau đớn sau những đợt cứu hộ. Đối với họ, con vật là một sinh mạng, như con người! Đó là một sự mất mát lớn!
Nỗ lực của bác sĩ thú y để giành lấy mạng sống của từng loài vật
Bác sĩ thú y tại SVW có lúc phải trải qua những đợt phẩu thuật dài, đứng cạnh bàn mỗ hơn 5 tiếng để cứu lấy sinh mạng của một cá thể Tê tê, niềm vui lớn đó khiến họ không cảm thấy quá vất vả mệt mỏi.
Ðiều quan trọng là cứu chữa, chăm sóc nhưng không làm mất đi bản tính hoang dã để thả chúng lại môi trường tự nhiên. Những cá thể bị nuôi nhốt lâu không đủ điều kiện sinh tồn, như mất tập tính hoang dã, được chuyển vào các khu chuồng bán hoang dã để phục hồi tập tính. Tại đây, các bác sĩ thú y làm việc cùng nhóm chăm sóc động vật sẽ theo dõi và đưa ra phương pháp điều trị để phục hồi bản năng hoang dã tự nhiên trước khi tái thả lại môi trường tự nhiên.
Ngoài công việc thăm khám, kiểm tra sức khỏe và điều trị hàng ngày, một trong những nỗ lực để cứu chữa cho động vật mà Bác sĩ thú y SVW mong muốn làm đó là dành thêm nhiều thời gian cho hoạt động nghiên cứu bệnh lý, tìm hiểu và học hỏi thêm phương thức điều trị và chăm sóc đặc thù trên nhiều loài động vật hoang dã nguy cấp sắp tuyệt chủng khác nhau được cứu hộ tại Trung tâm SVW như Tê tê, Cầy vằn, Rái cá, Mèo rừng và nhiều loại khác nằm trong danh sách có nguy cơ tuyệt chủng ngoài tự nhiên.
Động vật đặc biệt là với nhiều loài động vật hoang dã, đều có khả năng mang những loại vi khuẩn và mầm bệnh mà các nhà khoa học chưa thể phát hiện ra được hết, và chưa có nhiều tổ chức có kiến thức sâu về chuyên ngành thú y trên ĐVHD. Nên, khó khăn trong việc chuẩn đoán bệnh và cứu chữa cho động vật cũng là một trong những thử thách lớn đối với Bác sĩ thú y ở SVW.
Ðến nay, tại Việt Nam vẫn chưa có ngành bác sĩ thú y dành riêng cho động vật hoang dã. Nhờ tình yêu đối với động vật, niềm đam mê nghề nghiệp và sự hỗ trợ hết sức nhiệt tình của chuyên gia, bác sĩ thú y đến từ các Vườn nước ngoài, mà nhóm Bác sĩ thú y ở SVW có cơ hội học tập kinh nghiệm và thành thạo hơn trong công việc, góp phần chăm sóc, điều trị thành công hàng trăm cá thể động vật hoang dã.
Mặc dù trong suốt hơn 5 năm hoạt động, SVW đã cố gắng trang bị tất cả các trang thiết bị, dụng cụ y tế phục vụ cho việc điều trị cho động vật tại Trung Tâm, nhưng hiện tại vẫn còn thiếu nhiều thiết bị máy móc chuyên dụng giúp quá trình chuẩn đoán và điều trị nhanh hơn, hiệu quả và chính xác như máy X-Quang, máy siêu âm.
Đội ngũ Bác sĩ thú y SVW vẫn tiếp tục kêu gọi sự hỗ trợ tài chính từ các tổ chức cá nhân trong nước và quốc tế, những người có tình yêu lớn cho động vật hoang dã, cho bảo tồn thiên nhiên hoang dã, để có thêm trang thiết bị cứu chữa cho động vật thông qua
Theo suy nghĩ của hầu hết Bác sĩ thú y, mỗi sinh vật đều được tính bằng một mạng sống, và bổn phận của họ là làm sao để cứu lấy những sinh mạng ấy, giúp chúng luôn khỏe mạnh và đưa chúng về sống tốt tại ngôi nhà thiên nhiên hoang dã thực sự của chúng. Khi bằng chính đôi tay này và cái đầu này, có thể khiến cho biết bao nhiêu sinh vật được chữa trị thì mới thấy được rằng, sự tồn tại của mình quả là không lãng phí.
Nhân ngày Bác sĩ thú y thế giới 25/4/2020, Trung Tâm bảo tồn động vật hoang dã tại Việt Nam (SVW) một lần nữa trân trọng ghi nhận sự cống hiến của đội ngũ bác sĩ thú y ĐVHD tại Trung tâm nói riêng và các bác sĩ thú y nói chung, một trong những con người lựa chọn con đường khó khăn nhất để đi nhưng mạng lại những giá trị cao quý nhất giúp ích cho động vật hoang dã, cho bảo tồn đa dạng sinh học và cho thiên nhiên.
Và một lần nữa, gởi lời kêu gọi khẩn thiết đến cộng đồng, hãy cùng chung tay hành động để bảo vệ động vật hoang dã, và thiên nhiên hoang dã Việt Nam. Tương lai ĐVHD và thiên nhiên Việt Nam phụ thuộc vào lựa chọn hiện tại của chính mỗi người Việt Nam. Không ăn, không sử dụng, không tiếp tay cho buôn bán động vật hoang dã.
