Tổng cục Hải quan cho biết, chỉ lấy mẫu giám định khẩu trang trong trường hợp quan sát thấy có dấu hiệu theo tiêu chuẩn khẩu trang y tế nhưng lại khai báo là khẩu trang khác, không phải khẩu trang y tế.
Mới đây, Bộ Công Thương cho biết vừa qua nhận được các văn bản của Hiệp hội Dệt may Việt Nam, Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam và một số doanh nghiệp phản ánh những khó khăn trong việc xuất khẩu khẩu trang vải.
Nguyên nhân là do các cán bộ hải quan tại cửa khẩu khó phân biệt giữa khẩu trang y tế với khẩu trang vải, đặc biệt là khẩu trang vải kháng khuẩn nên phải lấy mẫu gửi đi giám định nhiều nơi…
Liên quan đến vấn đề này, Tổng cục Hải quan cho biết, ngày 28/02/2020, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 20/NQ-CP về việc áp dụng chế độ cấp giấy phép xuất khẩu đối với mặt hàng khẩu trang y tế trong giai đoạn phòng, chống dịch Covid-19.
Trong đó Khoản 1 Nghị quyết 20 quy định: “Bộ Y tế áp dụng chế độ cấp giấy phép xuất khẩu đối với mặt hàng khẩu trang y tế trong giai đoạn phòng, chống dịch Covid-19 và chỉ cho phép xuất khẩu với mục đích viện trợ, hỗ trợ quốc tế do Chính phủ Việt Nam thực hiện (tối đa 25% sản lượng cho xuất khẩu, 75% sản lượng dành cho công tác phòng, chống dịch bệnh trong nước). Không áp dụng quy định trên đối với hoạt động xuất khẩu của doanh nghiệp chế xuất đã được cấp giấy chứng nhận đầu tư và doanh nghiệp gia công khẩu trang y tế cho thương nhân nước ngoài đã ký hợp đồng gia công trước ngày 01 tháng 3 năm 2020”.
Tại điểm 3 Nghị quyết 20, Chính phủ giao Tổng cục Hải quan phối hợp giám sát việc xuất khẩu khẩu trang y tế.
Sau chỉ đạo của Chính phủ, Tổng cục Hải quan đã có văn bản chỉ đạo Cục Hải quan các tỉnh, thành phố chỉ giải quyết thủ tục xuất khẩu khẩu trang y tế theo đúng quy định tại điểm 1 Nghị quyết 20.
Bên cạnh đó, để đảm bảo công tác giám sát, không để xảy ra tình trạng gian lận (xuất khẩu khẩu trang y tế nhưng cố tình khai báo là khẩu trang khác) để trốn tránh sự kiểm tra, kiểm soát của lực lượng chức năng, Tổng cục Hải quan chỉ đạo các cục hải quan tỉnh, thành phố thực hiện kiểm tra thực tế đối với các lô hàng hóa xuất khẩu khai báo là khẩu trang không dùng trong y tế; đối chiếu với tiêu chuẩn khẩu trang y tế TCVN8389-2010 do Bộ Khoa học và Công nghệ công bố để xác định thực tế hàng hóa.
Qua kiểm tra thực tế, nếu không đủ cơ sở xác định hàng hóa là khẩu trang không dùng trong y tế thì trưng cầu giám định tại Viện Trang thiết bị và Công trình y tế – Bộ Y tế hoặc các tổ chức giám định đáp ứng đủ điều kiện giám định khẩu trang y tế theo quy định để xác định chủng loại hàng hóa xuất khẩu.
Ngày 11/3/2020, Bộ Y tế đã ban hành Quyết định số 868/QĐ-BYT quy định về việc cấp giấy phép xuất khẩu đối với mặt hàng khẩu trang y tế trong giai đoạn phòng chống dịch Covid-19. Tổng cục Hải quan đã triển khai thực hiện đến các Cục Hải quan địa phương.
Ngày 26/3, Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) có văn bản gửi Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam; Hiệp hội Dệt may Việt Nam; Tập đoàn Dệt may Việt Nam; Công ty TNHH May Nhân Hòa cho biết: “Các mặt hàng khẩu trang không phải khẩu trang y tế thực hiện theo quy định hiện hành, không cần giấy phép xuất khẩu”.
Về điểm này, Tổng cục Hải quan cho biết, nhất trí với Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) và cũng đã chỉ đạo các cục, hải quan tỉnh, thành phố trước đó.
Tiếp đó, ngày 27/3, Bộ Y tế có công văn gửi Bộ Tài chính, cho biết, trong thời gian qua có hiện tượng làm giả giấy chứng nhận lưu hành tự do (CFS) do Bộ Y tế cấp đối với mặt hàng khẩu trang y tế.
Do đó, Tổng cục Hải quan cho biết, để thực hiện theo đúng tinh thần Nghị quyết 20 của Chính phủ tạo điều kiện thuận lợi cho việc xuất khẩu khẩu trang vải và tăng cường ngăn chặn các hành vi gian lận theo khuyến cáo của Bộ Y tế, Tổng cục Hải quan đã có hướng dẫn Cục Hải quan các tỉnh, thành phố kiểm tra mặt hàng khẩu trang xuất khẩu.
Theo đó, Tổng cục Hải quan giao Cục Quản lý rủi ro, Cục Hải quan các tỉnh, thành phố đánh giá rủi ro, chỉ lựa chọn các lô hàng nghi vấn đề kiểm tra thực tế hàng hóa, đặc biệt các lô hàng do nhà xuất khẩu không phải là nhà sản xuất.
“Trong quá trình kiểm tra thực tế hàng hóa, công chức hải quan quan sát trực tiếp hàng hóa, nếu không đủ các dấu hiệu theo tiêu chuẩn khẩu trang y tế TCVN8389-2010 thì thực hiện thông quan.
Trường hợp quan sát thấy có dấu hiệu theo tiêu chuẩn nhưng khai báo là khẩu trang khác (không phải khẩu trang y tế) thì lấy mẫu giám định tại Viện Trang thiết bị và Công trình y tế – Bộ Y tế hoặc các tổ chức giám định đáp ứng đủ điều kiện giám định khẩu trang y tế theo quy định” – Tổng cục Hải quan cho biết.
