Nhiều trường hợp về từ vùng dịch nhưng trốn tránh cách ly, thậm chí “lách” khai báo nhằm qua mặt cơ quan chức năng. Đây được coi là hiểm họa có thể khiến dịch Covid-19 bùng phát, lây lan trong cộng đồng.
“Lách” khai báo, trốn cách ly
Trường hợp bệnh nhân số 17 tên N.H.N. (trú tại phường Trúc Bạch, quận Ba Đình), trở về từ vùng dịch nhưng không phải cách ly khiến cộng đồng phẫn nộ. Theo Công an cửa khẩu Cảng Hàng không Quốc tế Nội Bài, cô không được phát hiện, cách ly kịp thời khi nhập cảnh trở lại Việt Nam do có 2 hộ chiếu (hộ chiếu Việt Nam và hộ chiếu của Anh). Bệnh nhân N.H.N. đã sử dụng hộ chiếu Việt Nam khi xuất cảnh sang Anh và khi nhập cảnh trở lại. Trong những ngày du lịch tại châu Âu, có thể bệnh nhân N. đã dùng hộ chiếu của Anh để di chuyển giữa các quốc gia, trong đó có Italia – nơi đang bùng phát dịch Covid-19. Khi về nước, bệnh nhân này sử dụng hộ chiếu Việt Nam để nhập cảnh, lực lượng chức năng kiểm tra kỹ hộ chiếu nhưng không phát hiện có dấu xuất nhập cảnh của Italia nên đã giải quyết nhập cảnh bình thường.
Một số du học sinh ở châu Âu trở về nhìn chung đều thuộc gia đình có điều kiện nên khi về đến sân bay Nội Bài, có một số trường hợp thiếu hợp tác với cơ quan chức năng. Có trường hợp, công an và an ninh hàng không gần như cưỡng chế cho lên xe thì mới vận chuyển được về các địa điểm cách ly. Thiếu tướng Nguyễn Quốc Duyệt – Tư lệnh Bộ Tư lệnh Thủ đô |
Một trường hợp khác, cô gái tự xưng quê Bình Dương, về từ TP Daegu (tâm dịch Covid-19 của Hàn Quốc), đã livestream trên Facebook chia sẻ bí quyết lách khai báo y tế việc về từ tâm dịch đến trốn tránh cách ly. Ngay sau đó, cô gái này đã được cách ly y tế tập trung. Theo thông tin từ Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Bình Dương, cô gái này sống tại Daegu nhưng đã quá cảnh qua TP Busan (Hàn Quốc) để đáp máy bay về TP Hồ Chí Minh. Khi nhập cảnh vào sân bay Tân Sơn Nhất, cô chỉ khai điểm xuất phát hành trình của mình là Busan, không nhắc tới Daegu để trốn tránh cách ly y tế bắt buộc và đã được phép nhập cảnh.
Mới đây, ngày 19/3, 5 người nhà của bệnh nhân thứ 35 tại Đà Nẵng đã trốn khỏi khu cách ly khi đang thực hiện cách ly tại Trung tâm Y tế quận Hải Châu. 5 người sống và sinh hoạt trong cùng một nhà với bệnh nhân thứ 35 (nhân viên Điện máy Xanh, Đà Nẵng) gồm: Chồng, mẹ ruột, em ruột, 2 con ruột được xác định là có tiếp xúc gần với bệnh nhân nhiễm Covid-19. Qua kiểm tra, cơ quan chức năng phát hiện cửa sau của phòng cách ly bị phá khóa. 5 người này đã nhanh chóng được cưỡng chế đưa trở lại khu cách ly
Có thể bị phạt tiền và phạt tù
Theo các chuyên gia y tế, trước tình hình dịch bệnh Covid-19 bùng phát ở nhiều nước trên thế giới, người nhập cảnh vào Việt Nam cần phải khai báo y tế trung thực, thể hiện trách nhiệm với chính bản thân mình, với gia đình. Đây là nghĩa vụ bắt buộc với xã hội để phòng, chống dịch bệnh. Các trường hợp đi qua vùng dịch khai báo y tế gian dối, trốn tránh cách ly có thể gây ra hậu quả khôn lường trong công tác phòng, chống dịch bệnh.
Trao đổi với báo Kinh tế & Đô thị, luật sư Bùi Quang Thu – Đoàn luật sư TP Hà Nội cho hay, đối với các trường hợp khai báo y tế gian dối để trốn tránh cách ly y tế hoặc tự ý trốn cách ly, tùy theo tính chất, mức độ và hậu quả của hành vi mà người vi phạm có thể bị xử phạt hành chính hay xử lý hình sự. Tại Điều 10 Nghị định 176/2013/NĐ-CP quy định, người nào từ chối hoặc trốn tránh việc áp dụng quyết định cách ly y tế, cưỡng chế cách ly y tế của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền đối với người mắc bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A, sẽ bị phạt tiền 5 – 10 triệu đồng.
Cụ thể, Nhà nước phạt tiền từ 5 – 10 triệu đồng đối với một trong các hành vi sau đây: Từ chối hoặc trốn tránh việc áp dụng quyết định cách ly y tế, cưỡng chế cách ly y tế của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền đối với người mắc bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A, đối tượng kiểm dịch y tế biên giới mắc bệnh hoặc mang tác nhân gây bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A. “Bên cạnh đó, cần lưu ý nếu người có hành vi trốn khỏi nơi cách ly mà mang mầm bệnh, lây nhiễm cho người khác còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 240 Bộ luật Hình sự về tội làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho người. Nếu bị truy tố, tùy theo mức độ gây thiệt hại mà đối tượng phạm tội có thể bị phạt tù lên đến 12 năm và có thể bị phạt tiền 20 – 100 triệu đồng. Tuy nhiên, chế tài xử phạt với các trường hợp trốn cách ly, mức độ xử phạt hành chính, phạt tiền như vậy còn quá nhẹ so với hậu quả của dịch bệnh Covid-19 gây ra như hiện nay” – luật sư Bùi Quang Thu nhấn mạnh.