Nợ đọng tiền cấp quyền khai thác khoáng sản trên địa bàn Hà Tĩnh hiện đã lên đến hàng chục tỷ đồng. Đáng chú ý trong số đó là khoản nợ khó đòi của các giấy phép đã hết hiệu lực khai thác.
Theo báo cáo của ngành TN&MT Hà Tĩnh, chỉ tính riêng 51 giấy phép khai thác khoáng sản của 42 đơn vị đã hết hiệu lực, qua rà soát còn nợ tiền cấp quyền khai thác khoáng sản là trên 35 tỷ đồng. Được biết, đây được xem là khoản nợ “xấu” của doanh nghiệp và cũng là khoản nợ khó đòi khiến ngành Thuế Hà Tĩnh hết sức đau đầu.
Trong đó, có 14 giấy phép của 12 đơn vị chưa tiến hành khai thác kể từ ngày cấp phép đến thời điểm hết hiệu lực còn nợ hơn 18 tỷ đồng; 4 giấy phép của 4 đơn vị đã khai thác nhưng bị thu hồi do không thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ tài chính còn nợ gần 7 tỷ đồng; 2 giấy phép xin trả lại do không khai thác được nợ hơn 2 tỷ đồng; 31 giấy phép của 27 đơn vị đã tiến hành khai thác còn nợ hơn 8 tỷ đồng.
Nguyên nhân được xác định: Đối với các mỏ chưa tiến hành khai thác do không đền bù, giải phóng mặt bằng được hoặc do không có thị trường tiêu thụ; Đối với các mỏ bị thu hồi do đơn vị không thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính theo quy định; Đối với các giấy phép trả lại do đơn vị không tiến hành khai thác được. Mặt khác, các giấy phép khai thác nêu trên đã hết hiệu lực, các đơn vị không còn hoạt động khai thác khoáng sản tại khu vực mỏ, nên việc thu số tiền cấp quyền khi thác khoáng sản còn nợ là rất khó khăn.
Trước thực trạng này, một số đơn vị còn nợ tiền cấp quyền khai thác khoáng sản đã có văn bản kiến nghị gửi cơ quan chức năng tỉnh xin xóa nợ. Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Văn Thành – Trưởng phòng Khoáng sản, Sở TN&MT Hà Tĩnh: Việc xử lý xóa nợ cho các đơn vị theo kiến nghị chưa có trong quy định, hướng dẫn cụ thể của pháp luật hiện hành. Luật Khoáng sản, Nghị định 203/2013/NĐ-CP ngày 28/11/2013 của Chính phủ quy định về phương pháp tính, mức thu tiền cấp quyền khai thác khoáng sản (nay được thay thế bởi Nghị định số 67/2019/NĐ-CP) không có quy định về xóa, miễn hoặc giảm tiền cấp quyền khai thác khoáng sản.
Được biết, để giải quyết vấn đề trên, Sở TN&MT Hà Tĩnh đã có văn bản đề nghị UBND tỉnh chủ trì, tổ chức buổi làm việc với lãnh đạo các sở, ngành có liên quan để thống nhất hướng xử lý theo đúng quy định.
