Giới chức Trung Quốc hôm 13.2 báo cáo số ca nhiễm Covid-19 tăng vọt do tính cả trường hợp có triệu chứng lâm sàng. Sự thay đổi khiến nhiều người bắt đầu chú ý đến cách thức kiểm tra phát hiện bệnh từ chụp ảnh phổi đến xét nghiệm trong phòng thí nghiệm không phải lúc nào cũng chính xác.
Tại Trung Quốc, cách thức chính đang là công nghệ phản ứng chuỗi phiên mã ngược (RT-PCR) – cho phép phát hiện chủng coronavirus mới trong mẫu máu hay mẫu dịch lấy từ mũi hoặc hầu họng. Chủ nghiệm Ủy ban Y tế Vũ Hán Trương Hồng Tinh tuần trước cho biết thành phố mỗi ngày phải xét nghiệm cho 6.000 – 8.000 người.
Một phương pháp khác là xem xét trình tự gen, theo hướng dẫn do Ủy ban Y tế quốc gia Trung Quốc (NHC) ban hành. Bệnh nhân dương tính nếu trình tự gen của mẫu máu hoặc dịch hô hấp có mức độ tương đồng cao với virus.
Chỉ có trường hợp nghi ngờ mới được kiểm tra, cơ quan chức năng dựa vào triệu chứng và lịch sử đi lại để xác định. Triệu chứng có thể là sốt hoặc lượng bạch cầu thấp, NHC hướng dẫn bất cứ ai từng đến Vũ Hán hay khu vực lân cận đều có khả năng mắc bệnh, người tiếp xúc với ca nhiễm hay du khách Vũ Hán cũng vậy.
Hồ Bắc khác biệt
Ngoài xét nghiệm trong phòng thí nghiệm, đội ngũ y tế Hồ Bắc còn sử dụng ảnh chụp phổi chẩn đoán lâm sàng. Nếu hình ảnh cho thấy phổi bị viêm thì trường hợp nghi ngờ bị xem là mắc bệnh mà không cần tiến hành RT-PCR.
Phó chủ nhiệm NHC Tăng Ích Tân cho biết biện pháp trên tạo điều kiện cho chẩn đoán và điều trị sớm. Nhưng không tỉnh thành nào áp dụng như Hồ Bắc.
Giáo sư y khoa Jessica Justman thuộc đại học Columbia (New York) đánh giá đây là cách tiếp cận hợp lý vì chỉ cá nhân có triệu chứng tiến triển thì chụp ảnh phổi mới phát huy tác dụng.
Tuy nhiên, năng lực kiểm tra là thách thức lớn trong bối cảnh số trường hợp nghi ngờ ngày một nhiều. Xét nhiệm như RT-PCR lại đòi hỏi thiết bị đặc biệt, môi trường sạch sẽ cùng nhân sự chuyên nghiệp, xem xét trình tự gen khá tốn kém lại phức tạp khi giải thích kết quả.
Để giải quyết vấn đề, nhân sự y tế từ các nơi khác đã đến Hồ Bắc hỗ trợ. Công ty nghiên cứu gen BGI Genomics cũng xây dựng phòng thí nghiệm ở Vũ Hán đủ sức xử lý 10.000 mẫu/ngày.
Một thách thức khác là thời gian: Giáo sư John Nicholls thuộc đại học Hồng Kông cho biết RT-PCR mất 2 -3 tiếng. Cuối cùng, phương pháp này dễ dẫn đến kết quả âm tính sai vì nhiều lý do từ bộ dụng cụ, kỹ thuật viên, mẫu thử.
Cẩm Bình (Theo Channel News Asia)
