Cung cấp thực phẩm cho 1,4 tỷ người dân là một thách thức khó nhằn của Trung Quốc – một nhiệm vụ đã là khó khăn trước thời virus corona.
Nằm trong số các phương tiện giao thông cố gắng đi vào Bắc Kinh trong tuần trước trên đường cao tốc từ phía nam là hàng tá chiếc xe tải chở thức ăn đến thủ đô Trung Quốc, đang bị mắc kẹt trong một hàng dài khi các quan chức y tế dừng mỗi chiếc xe để kiểm tra các cư dân có bị nhiễm virus corona hay không.
Trong thành phố, các siêu thị đang hết hàng nhanh chóng khi những người mua sắm hoảng loạn đổ xô đến mua thức ăn dự trữ. Vài ngày trước đó, Chính phủ đã đóng cửa tỉnh Hồ Bắc, tâm chấn bùng phát loại virus mới và vị trí vận tải quan trọng ở trung tâm Trung Quốc.
*Trung Quốc hy sinh 1 tỉnh để cứu cả thế giới khỏi virus corona
Cung cấp thực phẩm cho 1,4 tỷ người dân là một trong những thách thức khó nhằn của Trung Quốc tại thời điểm này – một nhiệm vụ đã là khó khăn từ trước khi xuất hiện virus corona, vì tình trạng bùng phát dịch cúm lợn châu Phi và tác động từ hàng chục năm ô nhiễm cũng như mở rộng thành thị. Chỉ trong vài ngày người dân hoảng loạn đi mua thức ăn dự trữ, các cơ quan chức trách đã mở ra đại lộ đặc biệt dành cho những thực phẩm và vật phẩm y tế thiết yếu có tên là “Green Passages”.
“Mọi sự tăng vọt của giá cả thực phẩm đều có thể dẫn tới sự bất ổn về xã hội và đó là lý do tại sao Chính phủ Trung Quốc lại xem đây là ưu tiên hàng đầu”, ông Ma Wenfeng, Chuyên viên phân tích cấp cao tại Beijing Orient Agri-business Consultant, cho hay. “Thức ăn còn quan trọng hơn, thậm chí là quan trọng hơn cả khẩu trang”.
Các biện pháp này đang phát huy tác dụng ở Bắc Kinh. Sau khi thực hiện chuyến đi đến siêu thị ở Bắc Kinh tuần này, phóng viên thấy rằng rau quả mới – thường là mặt hàng hết sớm nhất – giờ đã được chất cao trên các kệ hàng.
“Chúng tôi không còn lo ngại nữa và có thể mua bất kỳ thứ gì chúng tôi cần”, bà Liu Ying, một phụ nữ đang trong độ tuổi ngũ tuần, cho hay.
Đoạn đường Green Passages đã giúp kìm hãm đà tăng giá ở một số khu vực, ông Lian Weiliang, Phó chủ tịch Ủy ban Phát triển và cải cách Trung Quốc, cho biết trong ngày thứ Hai (03/02).
Ngăn chặn đà tăng của giá
Giá rau trung bình vào ngày Chủ nhật (02/02) đã rẻ hơn 3,8% so với mức đỉnh tuần trước đó, bà Lian cho biết.
Vì dịch corona bùng phát quanh khoảng thời gian nghỉ Tết Nguyên đán, người dân đã trữ đủ thức ăn cho những ngày nghỉ lễ. Do đó, tình trạng mua hoảng loạn tại một số siêu thị chỉ mang màu sắc “tâm lý” nhiều hơn, ông Ma cho biết.
Hơn thế nữa, đất nước này có trữ lượng lớn các loại ngũ cốc cơ bản như gạo và lúa mì, được lưu trữ trên khắp đất nước trong các hầm chứa của Chính phủ.
Cục Quản lý Thực phẩm và Dự trữ Chiến lược Quốc gia Trung Quốc (CNAFS) yêu cầu chính quyền địa phương đảm bảo nguồn cung cấp ngũ cốc và dầu ăn để ngăn chặn tình trạng thiếu hụt, mua hoảng loạn hoặc tăng giá, đồng thời cho biết họ sẽ sử dụng tới kho dự trữ nếu cần thiết. Bà Lian cho biết Chính phủ có đủ gạo và lúa mì trong kho dự trữ để nuôi sống công chúng trong một năm.
Các sản phẩm khác đưa ra một thách thức lớn hơn. Trung Quốc phụ thuộc vào việc nhập khẩu một số thực phẩm, đặc biệt là đậu nành và dầu ăn. Họ cũng đã tăng cường nhập khẩu thịt lợn, một trong những loại thịt yêu thích của Trung Quốc, sau khi dịch cúm lợn châu Phi buộc nước này phải tiêu hủy hàng triệu con lợn trong nước.
Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết nước này sẽ tăng cường nhập khẩu thịt và các sản phẩm khác để đáp ứng bất kỳ sự thiếu hụt nào, trong khi các công ty thực phẩm Nhà nước Cofco và Sinograin đã được lệnh tiếp tục sản xuất để tăng nguồn cung, Tân Hoa Xã đưa tin.
Quốc gia châu Á này đã đồng ý mua 40-50 tỷ USD/năm nông sản của Mỹ trong hai năm tiếp theo, chủ yếu là đậu nành và thịt, như một phần của thỏa thuận thương mại giai đoạn một được ký kết trong tháng trước.
Tuy nhiên, virus corona có thể làm giảm nhu cầu của Trung Quốc về một số sản phẩm. Mọi người đang giảm bớt việc ăn ở ngoài, ngoảnh mặt với các nhà hàng xa xỉ cùng với những nơi công cộng khác. Địa điểm ăn uống và quầy hàng thực phẩm là một trong những người sử dụng thịt lợn và các loại thịt khác cũng như các sản phẩm như dầu cọ.
Cách khoảng 5 km từ siêu thị này là một con phố của những quán ăn với một nhà hàng nhỏ. Đèn tắt ngỏm và một bảng hiệu theo trên cửa nói rằng cửa tiệm đã đóng cửa. Chủ sở hữu cửa hàng là bà Ji Jingping đang chờ Chính phủ nói với cô ấy thời điểm mở lại cửa hàng, mặc dù điều đó có thể không khác biệt gì nhiều.
Chẳng ai dám
“Thậm chí nếu bạn mở cửa, chẳng ai dại mà đi ăn ngoài cả”, bà Ji cho biết. “Có nhiều nhà hàng như của chúng tôi. Tất cả nhà hàng dọc đường đều đã đóng cửa”. Bà Ji vẫn đang trả lương cho 20 nhân viên và 50.000 Nhân dân tệ/tháng tiền thuê nhà. Bà cho rằng các nhà hàng lớn thậm chí còn khó khăn hơn khi có quá nhiều nhân viên và phí thuê mặt bằng cũng đắt đỏ.
Đợt nghỉ Tết Nguyên đán đã kết thúc, nhưng những con đường ở Bắc Kinh vẫn trống trơn. Nhà hàng, công viên và rạp phim vẫn đang đóng cửa. Những du khách tới siêu thị và người dân trở về nhà giờ phải cần kiểm tra nhiệt độ trước đi đi vào.
Để tránh sự lây lan của virus corona, hầu hết các tỉnh Trung Quốc đều cấm tổ chức lễ hội, tiệc tùng và ăn tối tại nhà hàng trong dịp Tết Nguyên đán. Hơn hàng tá thành phố và tỉnh đã kéo dài kỳ nghỉ Tết Nguyên đán thêm 1 tuần cũng vì sợ lây lan virus corona.
“Các nhà hàng nằm trong số những doanh nghiệp bị tác động nặng nề nhất trong suốt dịp lễ”, ông Li Qiang, Trưởng bộ phận phân tích tại Shanghai JC Intelligence Co., một công ty tư vấn nông nghiệp tư nhân ở Thượng Hải, cho hay.
Các nhà hàng và doanh nghiệp bán lẻ có thể chịu tổn thất khoảng 500 tỷ Nhân dân tệ (tương đương 71,7 tỷ USD) chỉ trong vòng 7 ngày trong dịp Tết Nguyên đán, theo một báo cáo của Ren Zeping, Chuyên gia kinh tế trưởng tại China Evergrande Group. Con số này bằng 10% tổng doanh thu phục vụ 4,7 ngàn tỷ Nhân dân tệ trong năm 2019.
Ông Ren dự báo tăng trưởng kinh tế Trung Quốc sẽ giảm tốc xuống 5% trong năm nay, vì sự suy giảm nhu cầu và sản lượng, tác động về đầu tư, tỷ lệ thất nghiệp ngắn hạn cao hơn và giá ngày càng tăng.
