Các nhà nghiên cứu Trung Quốc đã phát hiện những biến đổi gien “bất thường” của chủng virus corona mới trong một ổ dịch ở một gia đình.
Công bố trên trên tạp chí National Science Review ngày 29-1, giáo sư Thôi Kiệt và các cộng sự tại Viện Pasteur Thượng Hải cho biết họ đã tìm thấy những biến thể gien “bất thường” rất đáng chú ý trong chủng virus corona mới (nCoV) và những biến đổi gien này rất có thể đã xảy ra trong quá trình lây nhiễm giữa các thành viên ở một gia đình đình ở tỉnh Quảng Đông.
Mặc dù ảnh hưởng cụ thể của những biến đổi gien này với các virus gây bệnh hiện chưa được hiểu rõ, song chúng tiềm ẩn khả năng sẽ làm thay đổi cách thức hoạt động của virus mầm bệnh.
Các virus vẫn liên tục biến đổi gen, nhưng hầu hết những thay đổi đó là biến đổi “đồng nghĩa” hay “thầm lặng”, hay không tạo ra nhiều khác biệt lắm, do đó có rất ít ảnh hưởng tới cách thức hoạt động của chúng.
Tuy nhiên, có những thay đổi lớn hơn về gien (gọi là biến đổi “không đồng nghĩa”) có thể làm biến đổi đặc tính sinh học của chúng, giúp chúng có khả năng thích ứng với các điều kiện môi trường khác nhau.
Trong nghiên cứu mới vừa công bố của giáo sư Thôi và các cộng sự, họ đã phát hiện hai biến đổi “không đồng nghĩa” xảy ra trong các chủng virus được cô lập trong gia đình có ổ dịch.
Trường hợp này cho thấy “sự tiến hóa của virus rất có thể đã xảy ra trong quá trình lây nhiễm từ người sang người”, nhóm nghiên cứu rút ra nhận định như vậy trong báo cáo khoa học. Báo cáo cũng nhấn mạnh “việc theo dõi sát sự biến đổi gien, sự tiến hóa cũng như khả năng thích ứng của virus là rất cần thiết”.
Nhóm nghiên cứu của giáo sư Thôi cũng phát hiện tổng cộng 17 biến đổi gien “không đồng nghĩa” trong các ca nhiễm viêm đường hô hấp cấp do virus corona mới gây ra trên toàn quốc trong giai đoạn từ 30-12-2019 đến cuối tháng 1-2020.
Tuy nhiên, theo nhà nghiên cứu Sử Chính Lập thuộc Viện virus học Vũ Hán, một nhà khoa học không tham gia nghiên cứu nói trên, tới giờ “chúng ta chưa có câu trả lời” về việc nCoV đang biến đổi nhanh hơn virus gây bệnh SARS hay các virus khác hay không. Bà Sử cho rằng các nhà khoa học vẫn chưa biết tốc độ đột biến của nCoV vì hầu hết trình tự gene virus có sẵn vẫn chưa hoàn tất. “Chúng chỉ là phân mảnh của virus” – bà Sử giải thích.
Giải trình tự toàn bộ bộ gene tốn thời gian và tiền bạc. Chưa kể các gien của chủng virus mới có tổng chiều dài gần 30.000 cặp cơ sở, dài hơn nhiều loại virus khác, bao gồm cả họ hàng SARS của nó. Hiện vẫn chưa rõ đột biến của virus sẽ tác động thế nào tới bệnh nhân.
Tuy nhiên, về mặt lý thuyết, đột biến có thể khiến bệnh nhân hồi phục mắc bệnh trở lại và giúp virus ẩn mình trong xét nghiệm phát hiện ra nó bởi hiện tại các xét nghiệm mới chỉ nhắm tới một đoạn nhỏ trong bộ gien của virus.
Mặc dù vậy, cho đến nay chưa có có bằng chứng nào cho thấy đột biến có thể khiến các bệnh nhân hồi phục tái nhiễm, theo lời của Khâu Hải Ba – thành viên của Hội đồng chuyên gia tư vấn cho chính phủ Trung Quốc về cuộc chiến chống lại virus corona.
