Hà Nội đã đặt mục tiêu đến hết năm 2020 sẽ hoàn thiện đồng bộ hệ thống 81 trạm quan trắc không khí trên toàn địa bàn thành phố, đáp ứng yêu cầu quản lý Nhà nước về bảo vệ môi trường và nhu cầu theo dõi diễn biến chất lượng không khí của người dân Thủ đô.
Chất lượng không khí dịp Tết tốt nhất trong nhiều năm
Báo cáo tại hội nghị giao ban UBND TP. Hà Nội tháng 1/2020 chiều nay (5/2), Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Nguyễn Trọng Đông cho biết, trong tháng 1/2020, thành phố Hà Nội xuất hiện nhiều dạng thời tiết cực đoan, gió mùa Đông Bắc kết hợp với gió Đông Nam mang hơi nước nóng ẩm từ Biển Đông vào tạo dải hội tụ trong khí quyển gây hiện tượng sương mù, không mưa, ít nắng và lặng gió, làm giảm khuyếch tán ô nhiễm trong không khí khiến nồng độ các chất ô nhiễm tăng cao.
Thời điểm sát Tết âm lịch cũng là thời điểm gia tăng lượng phương tiện tham gia giao thông, các công trình xây dựng gấp rút hoàn thiện, còn tình trạng người dân dọn nhà thu gom rác và đốt rác tại các điểm công cộng, còn đốt các phụ phẩm nông nghiệp trên đồng ruộng để dọn dẹp mặt bằng vào mùa vụ mới.
Bên cạnh đó, nhu cầu đốt vàng mã trong dịp cuối năm âm lịch và đầu năm mới tăng cao cũng làm giảm chất lượng không khí trên địa bàn Thành phố trong tháng 1/2020.
Kết quả thống kê vào các tuần sát Tết (từ 13/1 đến 22/1), nồng độ các chất trong không khí tăng khá cao, đặc biệt là bụi PM10 và PM2.5. Chỉ số chất lượng không khí có 5 ngày chất lượng không khí đạt mức “Trung bình”, 1 ngày mức “Kém” và 4 ngày chạm mức “Xấu”. Trạm Minh Khai dao động từ 76 – 222, với 3 ngày “Trung bình”, 3 ngày “Kém” và 4 ngày “Xấu”.
Trong tuần nghỉ Tết Nguyên đán, chất lượng không khí trên toàn Thành phố duy trì ở mức khá tốt, AQI dao động từ 34 (ngày 26/1) – 96 (ngày 23/1). Từ ngày 26/1 đến 28/1 CLKK liên tục duy trì ở mức “Tốt”, ngày 23/1 – 25/1 và 29/1 CLKK ở mức “Trung bình”.
Nguyên nhân là do vào dịp nghỉ Lễ Tết trên các tuyến đường tại Hà Nội phương tiện lưu thông ít và các công trình xây dựng, hoạt động sản xuất tạm dừng. Từ ngày 25-27/1 (mồng 1 đến mồng 3 Tết) xuất hiện nhiều trận mưa rào và dông kéo dài, giúp nồng độ bụi giảm, chất lượng không khí đạt mức “Tốt” tại 11/11 trạm, đây khoảng thời gian chất lượng không khí duy trì ở mức tốt nhất trong nhiều năm qua.
Sau khi kết thúc kỳ nghỉ Tết, chất lượng không khí chạm ngưỡng “Kém” và “Xấu”. AQI dao động từ 116 (ngày 30/1) – 196 (ngày 2/2). Có thể, một phần do lưu lượng xe cộ tăng cao trở lại, lượng khí thải ra môi trường lớn kết hợp với điều kiện khí tượng có diễn biến bất lợi (sương mù, độ ẩm cao, lặng gió, ít mưa) khiến các chất thải không khuếch tán được ra xa.
Từ đêm ngày 3/2 sang ngày 4/2 do có gió mùa đông bắc mạnh tăng cường kết hợp mưa nhỏ đã giúp chất lượng không khí Hà Nội tốt rõ rệt, toàn bộ 11 trạm quan trắc không khí trên địa bàn Thành phố đều cho chỉ số AQI ở mức “Tốt”.
Cải thiện chất lượng không khí: Cần sự tham gia quyết liệt nhiều ngành
Theo ông Nguyễn Trọng Đông, thời điểm đầu năm tháng 2,3 chất lượng không khí thường kém hơn các thời điểm khác trong năm. Do vậy, trong thời gian tới, để tiếp tục cải thiện chất lượng không khí trên địa bàn Thành phố cần sự tham gia quyết liệt của các cấp, các ngành.
Hiện nay, Sở Tài nguyên và Môi trường đang điều chỉnh Dự án đầu tư hệ thống quan trắc không khí tự động (bao gồm 20 trạm quan trắc không khí cố định, 01 trạm quan trắc không khí lưu động), đảm bảo tiến độ trình UBND Thành phố phê duyệt trong tháng 2/2020, triển khai dự án hoàn thành trong năm 2020.
Sở Tài nguyên và Môi trường đã phối hợp đơn vị tư vấn và các quận huyện thị xã khảo sát, lựa chọn 50 vị trí địa điểm lắp đặt trạm quan trắc không khí trên nguyên tắc phù hợp với Quy hoạch mạng lưới quan trắc đã được UBND Thành phố phê duyệt.
Sau khi được UBND Thành phố chấp thuận 50 vị trí địa điểm lắp đặt các trạm quan trắc cảm biến, Sở Tài nguyên và Môi trường thông báo cho Công ty THT để tổ chức lắp đặt các trạm quan trắc cảm biến, sớm đưa vào vận hành phục vụ người dân, dự kiến hoàn thành trong quý I/2020.
Hiện trạng 11 trạm quan trắc hiện có, 50 trạm cảm biến và 20 trạm cố định đang thực hiện đầu tư, mục tiêu đến hết năm 2020 thành phố Hà Nội sẽ hoàn thiện đồng bộ hệ thống 81 trạm quan trắc không khí trên toàn địa bàn thành phố.