Hàng chục người dân sống quanh khu vực nhà máy Rạng Đông sáng 5-9 đã kéo đến nhà máy Rạng Đông, yêu cầu gặp lãnh đạo công ty này để đối thoại sau khi biết tin khoảng 27,2 kg thủy ngân phát tán ra môi trường.
Sáng 5-9, sau có thông tin từ Bộ Tài nguyên và Môi trường về kết quả thủy ngân phát tán ra môi trường sau vụ cháy kho hàng của Công ty Cổ phần bóng đèn phích nước Rạng Đông, hàng chục người dân sống xung quanh nhà máy này đã đến trụ sở của công ty Rạng Đông, cách kho bị cháy khoảng vài trăm mét, yêu cầu đối thoại với lãnh đạo công ty.
Theo ghi nhận, những người dân kéo đến đối thoại đều mang theo đơn, thư cầu cứu gửi lãnh đạo Đảng, Nhà nước, cũng như các cơ quan chức năng.
Mặc dù rất nhiều người dân kéo đến nhưng các bảo vệ của nhà máy Rạng Đông đóng chặt cửa, không cho ai tự ý di chuyển vào bên trong, nên nhiều người đã lớn tiếng tranh luận.
Đến khoảng 10 giờ, một người tự xưng là cán bộ của công ty Rạng Đông ra bên ngoài trao đổi và đề nghị cho 2 người dân đại diện vào trong làm việc. Tuy nhiên, nhiều người dân không đồng ý vì họ muốn tất cả cùng trực tiếp đối thoại, bày tỏ mong muốn.
Theo người dân, hàng trăm hộ dân với hàng ngàn nhân khẩu sống quanh khu vực nhà máy đang phải sống chung với những thứ hóa chất độc hại, hít không khí ô nhiễm và rất ảnh hưởng tới sức khỏe. Từ khi vụ cháy xảy ra, dù đã 1 tuần trôi qua nhưng phía công ty vẫn không tổ chức che chắn khu vực sự cố cẩn thận, khói bụi bay lên nhưng người dân vẫn hàng ngày phải đi qua, sống chung với tình trạng này.
Một người dân cho hay sau khi nghe kết quả phiên họp báo Chính Phủ được công bố trên báo chí về nồng độ thủy ngân ở khu vực cháy vượt ngưỡng từ 10 đến 30 lần cho phép, nhiều người dân rất bất an, không khí bị ô nhiễm sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe, khiến cuộc sống đảo lộn. Bây giờ phải có các cơ quan chức năng như Bộ Quốc phòng vào để xử lý ô nhiễm nếu không sẽ rất ảnh hưởng đến người dân.
PGS-TS Trần Hồng Côn (Khoa Hóa học, Đại học Quốc gia Hà Nội) cho rằng việc đến giờ mới tiến hành che bạt là quá muộn. Lẽ ra ngay sau khi vụ cháy xảy ra, phải che bạt và thực hiện các biện pháp khác ngay để chống hơi thủy ngân, các chất khác, khói bụi… phát tán ra ngoài.
“Các cơ quan chức năng phản ứng, xử lý sau vụ cháy là rất chậm” – PGS-TS Trần Hồng Côn khẳng định.
Chiều 4-9, tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 8-2019, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Võ Tuấn Nhân cho biết công ty Rạng Đông báo cáo có khoảng 15,2 kg thủy ngân đã phát tán ra môi trường sau vụ cháy. Tuy nhiên, tính toán của các nhà khoa học dựa trên số lượng bóng đèn huỳnh quang và compact bị hư hỏng sau vụ cháy cho thấy con số này có thể lên tới 27,2 kg. Lực lượng liên ngành đã lấy mẫu nước, trầm tích xung quanh nhà máy và cho nhiều kết quả khác nhau.
Cụ thể, so sánh giá trị nồng độ thủy ngân (Hg) với các quy chuẩn Việt Nam (QCVN) hiện hành về môi trường cho thấy: Có 1/12 mẫu nước mặt có giá trị thủy ngân vượt QCVN 1,3 lần; có 1/8 mẫu nước thải có giá trị thủy ngân vượt QCVN 2,76 lần. Bên cạnh đó, có 12/13 mẫu trầm tích, bùn đáy có giá trị thủy ngân vượt QCVN.
Điểm quan trắc tại sông Tô Lịch, cách cống xả gom nước thải của Công ty Rạng Đông (số 320 Khương Đình) 1 km có giá trị Hg cao nhất, vượt QCVN 6,1 lần. Có 1/6 mẫu không khí có giá trị Hg vượt QCVN 1,02 lần tại điểm quan trắc trong khuôn viên nhà kho bị cháy.
Lấy kết quả quan trắc phân tích chất lượng môi trường không khí xung quanh Công ty Rạng Đông sau sự cố so sánh với khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới và châu Âu cho thấy phạm vi vùng có nguy cơ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe người dân nằm trong bán kính 500 m tính từ hàng rào của kho sản phẩm bị cháy.
Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường cho rằng để xử lý và kiểm soát tốt vấn đề môi trường sau sự cố, bộ đã đề nghị Công ty Rạng Đông khẩn trương thực hiện các biện pháp không để thủy ngân tiếp tục phát tán ra môi trường; phối hợp với các đơn vị như Bộ Tư lệnh Hóa học, Bộ Quốc phòng tẩy độc khu vực bị cháy. Công ty phải tiếp tục thống kê chính xác số lượng hàng hóa, nguyên vật liệu bị cháy nổ, đặc biệt là việc sử dụng thủy ngân lỏng để sản xuất bóng đèn huỳnh quang, báo cáo các cơ quan chức năng để tính toán chính xác lượng thủy ngân phát tán ra môi trường.
Bên cạnh đó, địa phương phải khuyến cáo người dân trong vùng phạm vi bán kính cách hàng rào nhà kho cháy 500 m áp dụng các biện pháp vệ sinh, phòng ngừa phơi nhiễm, theo dõi sức khỏe thường xuyên.
