Sáng 11/7, hàng chục người dân xã Bản Hồ, huyện Sa Pa, tỉnh Lào Cai đã đội mưa tới nhà máy thủy điện Sử Pán 1 để phản đối việc nhập nhằng chi trả, đền bù sau mưa lũ.
Ngày 9/7, Phòng LĐ-TB&XH huyện Sa Pa đã xuống xã Bản Hồ chi trả tiền hỗ trợ cho người dân bị thiệt hại. 10 hộ dân bị thiệt hại nặng được hỗ trợ với tổng số tiền là 260 triệu đồng. Trong đó, 2 hộ được hỗ trợ mỗi hộ 50 triệu đồng. 8 hộ còn lại mỗi hộ được chi trả 20 triệu đồng.
Theo nội dung chi trả, đây là số tiền do các tổ chức, cá nhân trên địa bàn tỉnh Lào Cai quyên góp, ủng hộ (gọi là nguồn tiền xã hội hóa). 10 hộ đã ký nhận tiền trong ngày 9/7.
Trao đổi với Báo Nông nghiệp Việt Nam, ông Đào A Khởi, Chủ tịch UBND xã Bản Hồ xác nhận sự việc người dân kéo về thủy điện Sử Pán 1 phản đối.
Theo ông Khởi, ngày 10/7, theo kế hoạch, huyện sẽ tiếp tục chi trả thêm 193 triệu đồng cho các hộ bị thiệt hại. Tuy nhiên, lúc này người dân kiên quyết không ký nhận khi nắm được thông tin số tiền này do Cty CP Việt Long (chủ sở hữu nhà máy thủy điện Sử Pán 1) chi trả. Người dân yêu cầu đại diện nhà máy thủy về làm việc trực tiếp và đền bù theo quy định.
Trong hai ngày 10-11/7, tại Sa Pa hiện đang có mưa lớn. Sáng 10/7, thủy điện Sử Pán 1 đã phát đi thông báo xả lũ 100 m3/s đến 1000 m3/s (gần bằng ngày 24/6). 10 hộ dân xã Bản Hồ thuộc vùng nguy hiểm đã nhanh chóng phải di chuyển chỗ ở tới nơi an toàn.
Trước đó, như Báo Nông nghiệp Việt Nam đưa tin, rạng sáng 24/6, lũ quét xảy tại xã Bản Hồ gây thiệt hại nặng nề về cơ sở vật chất, đe dọa tính mạng người dân.
Tới ngày 4/7, tại cuộc họp báo, đại diện Sở Công thương tỉnh Lào Cai cho biết, thủy điện Sử Pán 1 đã nhận trách nhiệm gây ra trận lũ quét kinh hoàng kể trên. Theo đó, thủy điện Sử Pán 1 đã không tuân thủ quy trình vận hành xả lũ hồ đập của Bộ Công thương cũng như phương án phòng chống lũ, lụt vùng hạ du đập do UBND tỉnh Lào Cai phê duyệt.
Cụ thể, thủy điện đã không thông báo cho ngành chức năng để kịp thời thông báo cho người dân vùng hạ lưu. Đơn vị này đã tiến hành xả lũ toàn bộ 4 cửa xả, đổ một lượng nước rất lớn xuống hạ du trong đêm khiến người dân không kịp trở tay. Tỉnh Lào Cai yêu cầu doanh nghiệp phối hợp cùng địa phương, thống kê thiệt hại, đền bù cho người dân.
Theo tìm hiểu, về thủy điện Sử Pán 1, việc cấp phép và thi công vướng rất nhiều lùm xùm từ năm 2012. Khi xây dựng, nhà máy tự ý điều chỉnh quy hoạch, di chuyển lòng hồ đến sát bãi đá cổ Sa Pa và nâng độ cao lên thành 953 mét. Việc này đã vấp phải sự phản đối kịch liệt của người dân cũng như ngành VH-TT&DL tỉnh Lào Cai.
Sau đó, Bộ VH-TT&DL đã phải vào cuộc. Sau lùm xùm, dự án nằm bất động, tới tháng 12/2017 mới tái thi công, tiến hành phát điện cuối năm 2018.
