Theo UBND TP Hà Nội, việc đầu tư xây dựng các đô thị vệ tinh nhằm giãn dân ra khỏi khu vực nội đô còn nhiều hạn chế, trong đó lý do chính là thiếu nguồn lực phát triển.
Trả lời kiến nghị cử tri về hiệu quả các khu đô thị vệ tinh để đảm bảo việc giãn dân cư ra khỏi khu vực nội đô, UBND TP Hà Nội cho biết, theo Quy hoạch chung Thủ đô đến năm 2030 và tầm nhìn 2050, Hà Nội có 5 đô thị vệ tinh là Hòa Lạc, Sơn Tây, Xuân Mai, Phú Xuyên và Sóc Sơn.
Các đô thị vệ tinh được định hướng phát triển hoàn chỉnh đồng bộ từ hạ tầng kỹ thuật đến hạ tầng xã hội một cách độc lập và hỗ trợ, giảm tải một số chức năng cho đô thị trung tâm như: Công nghiệp, công nghệ cao, giáo dục, đào tạo, y tế, du lịch, đầu mối hạ tầng kỹ thuật diện rộng…
Các đô thị vệ tinh cách trung tâm thành phố khoảng 25-30km. Đây là khoảng cách tối ưu vừa đảm bảo tính độc lập tương đối của các đô thị vệ tinh, vừa đáp ứng các hoạt động hỗ trợ đối với đô thị trung tâm trên cơ sở các phương tiện giao thông tốc độ cao (đường sắt đô thị, xe buýt tốc độ cao).
Tuy nhiên, UBND TP cho rằng, do nhiều yếu tố, nguyên nhân chủ quan, khách quan đặc biệt là thiếu nguồn lực phát triển (quy hoạch xây dựng; đầu tư xây dựng hạ tầng khung; di chuyển các bộ, ngành, cơ sở giáo dục, đào tạo, y tế) nên việc đầu tư xây dựng, phát triển các đô thị vệ tinh nhằm giãn dân ra khỏi khu vực nội đô còn nhiều hạn chế.
“Hiện nay, UBND TP đã phê duyệt 4/5 đồ án quy hoạch chung đô thị vệ tinh: Sơn Tây, Xuân Mai, Phú Xuyên và Sóc Sơn với tổng diện tích khoảng 20.388,3ha. UBND TP đang chỉ đạo Sở Quy hoạch Kiến trúc, Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội cùng các nhà tài trợ triển khai lập các quy hoạch phân khu đô thị làm cơ sở triển khai các dự án đầu tư, kêu gọi đầu tư và thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội của địa phương” – văn bản nêu rõ.
Trao đổi với Diễn đàn Doanh nghiệp, Kiến trúc sư Đào Ngọc Nghiêm – Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch và Phát triển Đô thị Hà Nội cho rằng, từ quy hoạch chung các đô thị vệ tinh cho thấy việc triển khai thành các quy hoạch chi tiết của Hà Nội còn lúng túng vì vậy không thu hút được đầu tư.
Hiện nay, tại vùng được quy hoạch các đô thị vệ tinh mới có hơn 400.000 dân. Nếu hoàn tất được các chức năng của đô thị như đã đặt ra sẽ giải quyết được 1,4 triệu dân cho nội thành Hà Nội. Các đô thị vệ tinh này cũng tạo ra quỹ đất lớn phục vụ cho việc khởi nghiệp của Hà Nội nói riêng và của quốc gia nói chung.
Để tạo động lực cho đô thị vệ tinh phát triển, Kiến trúc sư Đào Ngọc Nghiêm cho rằng TP Hà Nội cần nhanh chóng hoàn thiện hệ thống giao thông kết nối đô thị trung tâm với các đô thị vệ tinh và giữa đô thị vệ tinh với các khu vực dân cư xung quanh. Xây dựng hoàn thiện cơ sở hạ tầng tại các đô thị vệ tinh, bao gồm hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật.
Hà Nội cần nỗ lực liên tục xây dựng và triển khai các giải pháp đồng bộ, cải thiện môi trường đầu tư, quan tâm cung cấp các thông tin về chủ đề quy hoạch và phát triển các đô thị vệ tinh; có cơ chế khuyến khích và dịch vụ hỗ trợ đầu tư cần thiết vào các đô thị vệ tinh trên địa bàn.
“Trước mắt, thành phố cần áp dụng những biện pháp linh hoạt để tháo gỡ khó khăn cho người dân đang sinh sống trong vùng quy hoạch đô thị vệ tinh, những người đã và đang chịu tác động trực tiếp từ việc chậm triển khai xây dựng theo quy hoạch đô thị vệ tinh của Thủ đô” – ông Nghiêm lưu ý.
Cũng theo ông Nghiêm, để phát triển 5 đô thị vệ tinh thì cần phải san sẻ nguồn lực, đừng tập trung quá nhiều vào đô thị trung tâm để lấy sự tăng trưởng mà phải chia sẻ nguồn lực cho 5 đô thị vệ tinh và có cơ chế cho chính quyền đô thị vệ tinh có quyền làm chủ.
“Khi họ đã có quyền rồi họ sẽ phát huy trí tuệ, bởi đã là quản trị đô thị phải có tâm huyết và tài năng, chứ không phải cứ bầu chung chung. Nếu không như thế thì 5 đô thị vệ tinh không thể phát triển được” – ông Nghiêm khẳng định.
