Nhà máy thủy điện Sử Pán 1 (xã Bản Hồ, huyện Sa Pa, tỉnh Lào Cai) xả lũ đột ngột vào rạng sáng 24/6 gây lũ lớn, khiến người dân địa phương chịu nhiều thiệt hại.
Chiều 4/7, Ủy ban Nhân dân tỉnh Lào Cai tổ chức cuộc họp cung cấp thông tin cho báo chí về việc Nhà máy thủy điện Sử Pán 1 (xã Bản Hồ, huyện Sa Pa, tỉnh Lào Cai) xả lũ đột ngột vào rạng sáng 24/6 gây lũ lớn, khiến người dân địa phương chịu nhiều thiệt hại.
Tại cuộc họp ông Hoàng Chí Hiền, người phát ngôn của Ủy ban Nhân dân tỉnh Lào Cai, cho biết, Công ty Cổ phần Công nghiệp Việt Long (có trụ sở tại Hà Nội) đã nhận trách nhiệm về việc này.
Theo ông Nguyễn Trường Giang, Phó giám đốc Sở Công Thương Lào Cai, việc kiểm tra cho thấy, quá trình vận hành, hoạt động của Nhà máy thủy điện Sử Pán 1 thuộc Công ty Cổ phần Công nghiệp Việt Long chưa tuân thủ hoàn toàn quy trình vận hành hồ chứa đã được Bộ Công Thương phê duyệt cũng như phương án phòng chống lũ lụt ở vùng hạ du đập đã được Ủy ban Nhân dân tỉnh Lào Cai phê duyệt.
Trước khi xả lũ Công ty chưa có thông báo bằng văn bản hoặc các hình thức khác cho Ủy ban Nhân dân tỉnh Lào Cai, Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh Lào Cai, Sở Công Thương tỉnh Lào Cai, Ủy ban Nhân dân huyện Sa Pa và các cơ quan liên quan để kịp thời thông báo đến nhân dân ở vùng hạ lưu.
Ngoài ra, khi nhận được thông tin lưu lượng nước dâng lên cao, nhà máy đã tiến hành xả toàn bộ chứ không phải lần lượt các van xả tràn, dẫn đến lượng nước xả ra rất lớn.
Sau khi làm việc với cơ quan chức năng và chính quyền địa phương, đại diện lãnh đạo Công ty Cổ phần Công nghiệp Việt Long đã nhận trách nhiệm và cho biết vì nhà máy mới đi vào hoạt động vào tháng 12/2018 nên bàn điều hành nhà máy chưa có kinh nghiệm trong xử lý các tình huống lũ lớn vào ban đêm.
Đồng thời, Công ty sẽ phối hợp với các ngành chức năng đánh giá những thiệt hại và có hướng khắc phục.
Trước đó, theo số liệu thống kê, tổng lượng mưa đo được tại huyện Sa Pa ngày 24/6 là 98mm, cao hơn điểm đo tại Phố Lu, huyện Bảo Thắng (96mm), thấp hơn điểm tại xã Bảo Nhai, huyện Bắc Hà (155mm).
Cũng theo Tổng cục Khí tượng thủy văn, trước khi xuất hiện lũ quét tại khu vực Bản Hồ có mưa to (trạm gần nhất trong khu vực đo được lượng mưa 90mm/12h).
Theo phản ánh của người dân địa phương, ở thượng nguồn suối Mường Hoa, Nhà máy Thủy điện Sử Pán I với công suất 30MW đã mở bốn cửa xả. Sau khi mưa ngập người và có yêu cầu của người dân thì nhà máy mới đóng cửa xả. Do đó, ngày 2/7 các hộ dân bị thiệt hại từ việc xả lũ đã gửi đơn đề nghị tỉnh Lào Cai sớm kiểm tra, kết luận trách nhiệm, phương án bồi thường.
Sau vụ việc này Ủy ban Nhân dân tỉnh Lào Cai đã quyết liệt chỉ đạo về vấn đề quy trình xử lý vận hành các nhà máy thủy điện trên địa bàn toàn tỉnh trước tình hình mưa lũ được dự báo còn diễn biến bất thường trong thời gian tới.
Bên cạnh đó, ông Lê Ngọc Hưng, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Lào Cai, đã yêu cầu các cơ quan chức năng thành lập tổ công tác rà soát thống kê thiệt hại để có đền bù thỏa đáng cho nhân dân. Sở Công Thương tỉnh Lào Cai và Ủy ban Nhân dân huyện Sa Pa có trách nhiệm giám sát việc thực hiện các nội dung này để báo cáo Ủy ban Nhân dân tỉnh Lào Cai trong thời gian sớm nhất.
Theo thống kê sơ bộ của các ngành chức năng và chính quyền huyện Sa Pa, thiệt hại do lũ quét ở xã Bản Hồ ngày 24/6 là trên 8,7 tỷ đồng.
Trận lũ bất ngờ xảy ra vào sáng ngày 24/6 khiến cây cầu treo bắc qua suối Bản Hồ (xã Bản Hồ, huyện Sa Pa) bị hư hỏng nặng, các thôn Bản Dền, La Ve và trụ sở Ủy ban Nhân dân xã, Trạm Y tế xã Bản Hồ bị cô lập.
Hiện tại người dân xã Bản Hồ đã dựng một chiếc cầu tạm qua chỗ nước sâu và có dòng chảy mạnh nhất của suối Bản Hồ. Cây cầu tạm bằng tre dài khoảng 10m, rộng 1m, một bên có lan can, hai đầu được gia cố chắc chắn bằng rọ đá và dây thép.
Cầu tạm đã giúp hàng trăm lượt người qua lại an toàn mỗi ngày; quan trọng hơn là các thôn Bản Dền, La Ve và trụ sở Ủy ban Nhân dân xã, Trạm Y tế xã Bản Hồ không còn bị cô lập.
Trong những ngày qua Ủy ban Nhân dân huyện Sa Pa cũng như các cơ quan đơn vị trên địa bàn tỉnh Lào Cai đã tới thăm hỏi, tặng quà, nhu yếu phẩm cho người dân vùng lũ Bản Hồ.
Huyện Sa Pa cùng chính quyền xã Bản Hồ đã cấp phát 2.665 kg gạo cho 15 hộ (59 nhân khẩu) bị thiệt hại do mưa lũ. Số tiền mua gạo gần 40 triệu đồng trích từ nguồn ngân sách của huyện.
Theo đó, mỗi nhân khẩu được hỗ trợ 15 kg gạo/tháng, thời gian hỗ trợ trong ba tháng. Đây là những hộ bị nước lũ cuốn trôi hoặc ướt gạo, thóc, có nhu cầu cần hỗ trợ lương thực.
Trước đó, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức đoàn thể huyện Sa Pa đã hỗ trợ 16 hộ, mỗi hộ 2 triệu đồng, cùng mì tôm, 10 kg gạo và chăn màn. Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Lào Cai hỗ trợ 40 hộ bị thiệt hại về nhà ở, hoa màu với số tiền 1 triệu đồng/hộ.
Ngay khi xảy ra mưa lũ, chính quyền xã Bản Hồ đã huy động nhân lực hỗ trợ người dân di chuyển tài sản đến nơi an toàn. Đồng thời, Ủy ban Nhân dân xã trích ngân sách xã hỗ trợ ban đầu cho các hộ dân bị thiệt hại 90 kg gạo, 120 bát ăn cơm, 20 chiếc xoong… và vận động người dân ủng hộ lương thực, thực phẩm, tiếp nhận hỗ trợ của các cơ quan, đơn vị, các nhà hảo tâm dành cho các hộ bị thiệt hại tài sản, hoa màu.
Ngoài ra, Công ty Cổ phần Công nghiệp Việt Long cũng đã hỗ trợ người dân số tiền 15 triệu đồng thông qua Ủy ban Nhân dân xã Bản Hồ.
Ông Đào A Khởi, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Bản Hồ, cho biết, địa phương đã dùng số tiền nói trên để giúp các hộ bị thiệt hại, thuê máy xúc dọn dẹp bùn đất, ổn định cuộc sống.
