Chỉ trong ít ngày vừa qua, hàng trăm ha ngao giống, ngao thịt của nhiều hộ dân ở xã Hải Lộc, huyện Hậu Lộc (Thanh Hóa) bỗng dưng chết trắng bãi mà chưa rõ nguyên nhân. Ngao chết trên diện rộng, không chỉ khiến bà con nông dân thiệt hại hàng chục tỷ đồng, mà còn trực tiếp đẩy nhiều gia đình rơi vào cảnh nợ nần chồng chất.
Ngao chết trắng bãi Chưa rõ nguyên nhân
Gặp chúng tôi khi đang cùng gia đình cào từng đống vỏ ngao lớn trên bãi, ông Phạm Văn Quý- trú tại thôn Lộc Tiên, xã Hải Lộc, mệt mỏi cho biết: Gia đình ông nuôi thả 6 ha ngao giống và ngao thịt. Cách đây khoảng 10 ngày, khi ra đồng thăm ngao, ông phát hiện trên đồng bắt đầu có hiện tượng ngao bị chết. Đầu tiên là lác đác ở vài thửa, những ngày sau đó, hiện tượng này ngày càng gia tăng và đến nay là chết hàng loạt, trắng bãi.
“Ngao chết hàng loạt khiến gia đình tôi thiệt hại hàng tỷ đồng. Không chỉ thiệt hại về vốn, hàng ngày chúng tôi còn phải thuê hàng chục nhân công đi nhặt vỏ ngao chết, dọn đồng với chi phí hàng chục triệu đồng”- ông Quý cho biết thêm.
Cùng có chung cảnh ngộ với hộ ông Quý, ông Phạm Quang Minh, trú thôn Tân Lộc vừa nhặt vỏ ngao, vừa xót xa khi tài sản bỗng chốc mất trắng cho biết: “Nhà tôi có 2 ha cả ngao giống và ngao thịt sắp đến thời kỳ thu hoạch, nhưng bây giờ ngao chết, trắng tay, ước tính thiệt hại hơn 1 tỷ đồng”.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, khu vực nuôi ngao của người dân Hải Lộc tập trung chủ yếu ở giáp Lạch Trường và giáp biển. Nhà nuôi ít cũng khoảng 1 ha, nhà nuôi nhiều lên đến 5 – 6 ha, với tổng sản lượng hàng năm lên đến hàng nghìn tấn ngao thương phẩm. Trong đợt ngao chết này, nhiều diện tích nuôi bị chết từ 50-70%, thậm chí có hàng chục hộ nuôi bị chết 100%, khiến người dân vô cùng hoang mang, lo lắng.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng ngao chết hàng loạt. Ngao chết có thể do lượng nước mưa đầu mùa lớn đổ về làm thay đổi độ mặn trong môi trường nuôi thả ngao; do mật độ nuôi thả quá dày; do môi trường bị ô nhiễm nghiêm trọng… Tuy nhiên, theo một số người nuôi ngao có kinh nghiệm cho biết: Ngao ở đây chết là do mật độ nuôi thả quá dày và tình trạng ô nhiễm môi trường biển đang ngày càng tăng lên.
Người nuôi ngao thành con nợ
Từ nhiều năm trở lại đây, nghề nuôi ngao đã đem lại cho người dân tại Hải Lộc nguồn thu đáng kể trong phát triển kinh tế. Nhiều người đã làm giàu từ nghề nuôi thả ngao thương phẩm. Chính vì vậy, nhiều hộ ở đây đã không ngần ngại, đem sổ đỏ thế chấp ở ngân hàng, vay vốn đầu tư vào nuôi. Thế nhưng, hiện nay, ngao bỗng dưng chết trắng bãi khiến nhiều hộ lâm vào cảnh nợ nần chồng chất.
Bà Nguyễn Thị Hương, ở thôn 3, Hải Lộc than thở: “Vụ vừa qua, gia đình tôi mua ngao giống và bơm cát lên bãi hết 350 triệu đồng, bây giờ ngao chết, coi như trắng tay. Sổ đỏ thì gia đình đã thế chấp ở ngân hàng để vay vốn đầu tư vào vụ ngao trước rồi, giờ không biết lấy tiền đâu để xuống giống vụ mới nữa”. Không chỉ nhà bà Hương mà nhiều gia đình khác tại Hải Lộc cũng mạnh dạn vay ngân hàng với số tiền dao động từ 600 triệu đến 1 tỷ đồng để đầu tư vào nuôi ngao, nhưng đến nay đều rơi vào cảnh mất trắng, nợ nần chồng chất.
Trao đổi với PV báo Đại Đoàn Kết, ông Nguyễn Quốc Tý- Chủ tịch UBND xã Hải Lộc, huyện Hậu Lộc cho biết: Hiện nay, toàn xã có 171 hộ nuôi ngao với tổng diện tích 170ha. Trong đó, có nhiều hộ ngao bị chết 100%, có hộ ngao chết 60 – 70%. “Hiện tại, chúng tôi đang thống kê mức độ thiệt hại của người dân nuôi ngao tại địa phương, đồng thời báo cáo cơ quan chức năng về để lấy mẫu nước, mẫu ngao đi xét nghiệm, tìm hiểu nguyên nhân dẫn đến việc ngao chết hàng loạt!”- ông Tý cho biết.
Được biết, trong 10 năm trở lại đây, người dân nuôi ngao ở Hải Lộc chưa bao giờ lâm vào cảnh bi đát như vậy. Trước đây, tình trạng hao hụt chỉ rơi vào khoảng 20% -30% vụ. Từ năm 2017, do sự cố ô nhiễm môi trường thì lượng ngao chết nhiều hơn nhưng cũng không chết nhiều như thời điểm hiện tại.
